«Αυτό το αναθεματισμένο κοτόπουλο είναι ωμό, ένας καλός κτηνίατρος θα μπορούσε να το επαναφέρει στη ζωή», «Το μοσχάρι που έψησες είναι ζωντανό, το ακούω να μουγκρίζει, γ…». Πώς θα νιώθατε αν ο διασημότερος σεφ, εξοργισμένος και κατακόκκινος, σας φώναζε αυτές τις φράσεις μπροστά σε εκατομμύρια τηλεθεατές; Ο βλάσφημος μάγειρας-τηλεπερσόνα Γκόρντον Ράμσεϊ εκνευρίζεται με το παραμικρό και εξαπολύει προσβολές σε όποιον τολμήσει να παρακούσει τις μαγειρικές εντολές του.
Γεννημένος στη Σκωτία το 1966, μεγαλωμένος στην Αγγλία, ο Γκόρντον Τζέιμς Ράμσεϊ, δεύτερος από τέσσερα αδέρφια, έζησε μια ταραχώδη παιδική ηλικία σε μια οικογένεια που αναγκάστηκε πολλές φορές να μετακομίσει λόγω του ανεπαρκούς και αλκοολικού πατέρα. Ο Γκόρντον ο πρεσβύτερος ήθελε να γίνει ροκ σταρ, κάτι που δεν κατάφερε, ξόδευε ωστόσο όλα τα χρήματα που κέρδιζε από δουλειές του ποδαριού σε αλκοόλ και ενισχυτές ήχου. Η οικογένειά του έμεινε πολλές νύχτες νηστική. Στην εφηβεία, ο Γκόρντον Τζούνιορ ασχολήθηκε με το ποδόσφαιρο, έπαιξε στην ιστορική ομάδα των Γκλάσκοβ Ρέιντζερς, καριέρα όμως που τελείωσε άδοξα τρία χρόνια μετά, λόγω τραυματισμού. Μοιραία και εντελώς στην τύχη, «κατά λάθος», όπως παραδέχεται ο ίδιος, σπουδάζει διοίκηση επιχειρήσεων εστίασης στο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Νορθ Οξφορντσάιρ στην Αγγλία.
Η πρώτη του δουλειά σε εστιατόριο στιγματίστηκε από την παράνομη σχέση με τη γυναίκα του ιδιοκτήτη. Μετακόμισε στο Λονδίνο και μαθήτευσε δίπλα στον επιφανή εκπρόσωπο της σύγχρονης αγγλικής κουζίνας, τον Μάρκο Πιερ Γουάιτ, η γνωριμία με τον οποίο υπήρξε το εισιτήριο για διάσημες κουζίνες. Δούλεψε στο Παρίσι δίπλα στον Γκάι Σαβόι και τον ταλαντούχο Ζοέλ Ρομπουσόν. Κέρδισε τα δύο πρώτα του αστέρια στο πρώτο εστιατόριο που ανέλαβε στην Αγγλία, το Ομπερζίν στο Τσέλσι. Το 1998 εγκατέλειψε το Ομπερζίν και αποφάσισε να ανοίξει το δικό του εστιατόριο στην ίδια περιοχή, το «Εστιατόριο Γκόρντον Ράμσεϊ». Στα 31 του είχε ήδη βραβευτεί 3 φορές με Μισελέν.
Σήμερα, είναι μάλλον ο πιο αναγνωρίσιμος σεφ στον πλανήτη, με μια αυτοκρατορία που έχτισε γρήγορα, με αδιαμφισβήτητο ταλέντο και θράσος. Από το 1998 μέχρι το 2013 άνοιξε 25 εστιατόρια σε όλο τον κόσμο – από το Ντουμπάι έως το Τόκιο. Συνολικά τα εστιατόριά του έχουν κερδίσει 7 αστέρια. Στη συλλογή με τα παράσημά του δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τη βράβευσή του από τη βασίλισσα Ελισάβετ το 2006, δύο βραβεία Catey (ως πρωτοεμφανιζόμενος σεφ το 1995 και σεφ της χρονιάς το 2000), όπως επίσης και έναν τίτλο που τον χαρακτηρίζει άτομο με τη μεγαλύτερη επιρροή στη βρετανική βιομηχανία εστίασης για το 2006 από το περιοδικό Caterer and Hotelkeeper. Ηταν η χρονιά που εκθρόνισε τον αντίπαλό του, Τζέιμι Ολιβερ, από την πρώτη θέση της λίστας του περιοδικού.
Η επιτυχία μεταφράζεται σε δολάρια
Το 2013, η εκμετάλλευση των εστιατορίων του του απέφερε κέρδος 103 εκατ. δολάρια. Οταν λίγα χρόνια πριν οι επιχειρήσεις που διαχειριζόταν συνεταιρικά με τον πεθερό του Christopher Hutcheson έπεσαν έξω, με πολύ μεγάλο κόστος, ο έξυπνος Ράμσεϊ έριξε το βάρος του στην ήδη επιτυχημένη τηλεοπτική του καριέρα, εκεί όπου δεν μοιράζεται τα κέρδη του με κανέναν συνέταιρο. Φήμες, που έχουν επιβεβαιωθεί, αναφέρουν πως για την τηλεοπτική σεζόν 2014-2015 κάθε επεισόδιο της τηλεοπτικής εκπομπής «Hell’s Kitchen» κάνει τον μάγειρα κατά 225.000 δολάρια πλουσιότερο, ενώ ήδη από το 2011 περνούσε κιόλας περισσότερες ώρες στα πλατό και λιγότερες στις κουζίνες των εστιατορίων του. Εχει γράψει βιβλία μαγειρικής, έχει λανσάρει προϊόντα. Πρωταγωνίστησε σε περισσότερες από 7 εκπομπές ριάλιτι, με πιο επιτυχημένη την εκπομπή «Εφιάλτης στην κουζίνα», η οποία προβλήθηκε για δώδεκα σεζόν στη Βρετανία και επτά στην Αμερική σε διεθνή δίκτυα, όπως το Fox, εκεί όπου και ξετύλιξε με αμετροέπεια το τολμηρό λεξιλόγιό του.
Ο Ράμσεϊ έγινε γρήγορα γνωστός ως ο πιο αθυρόστομος μάγειρας. Αυτό το χαρακτηριστικό εκμεταλλεύτηκε μια ομάδα παραγωγής και ονόμασε αρκετά ιντριγκαδόρικα την εκπομπή του «Τhe F* word», καθώς αυτή ήταν η λέξη που ο άτακτος Ράμσεϊ ξεστόμιζε περισσότερες φορές από κάθε άλλη. Οξύθυμος, αυστηρός, με συχνά ξεσπάσματα και ειρωνεία, δεν κατάφερε να μετριάσει τη φρασεολογία ούτε όταν υποδείκνυε τις σωστές τεχνικές στους μικρούς συμμετέχοντες του παιδικού ριάλιτι «Master Chef Junior». «Η αθυροστομία είναι η γλώσσα που χρησιμοποιεί η βιομηχανία. Πρέπει να κάνεις θόρυβο για να δεις τα ανάλογα αποτελέσματα. Μέχρι και τα παιδιά βρίζουν», έχει πει. Η εκπομπή του «Εφιάλτης στην κουζίνα» καταδίκασε αρκετούς επιχειρηματίες, καθώς μια επίσκεψη του Γκόρντον μπορούσε να κλείσει για πάντα ένα μέτριο ή κακό εστιατόριο, το οποίο ο ίδιος χαρακτήριζε απαράδεκτο. Λέγεται πως στην Αμερική περισσότερο από το 60% των επιχειρήσεων που προβλήθηκαν στην εκπομπή δεν λειτουργούν πια. Μια ασήμαντη πληροφορία αναφέρει πως στο ίδιο πρόγραμμα ακούστηκαν 10.197 βρισιές.
Ελάττωμα: τελειομανής
«Η πίεση στους νέους σεφ είναι σήμερα πολύ μεγαλύτερη από ποτέ, απαιτούνται ικανότητες στα κοινωνικά δίκτυα, δεξιότητες μάρκετινγκ και μαγειρικές, προσωπικότητα και, το πιο σημαντικό, το αποτέλεσμα στο πιάτο. Πρέπει να είναι γεροί. Σωματικά δυνατοί. Ετσι, οι σεφ μου ζυγίζονται κάθε φορά που έρχονται στην κουζίνα», διευκρινίζει ο ίδιος, ο οποίος είναι φανατικός μαραθωνοδρόμος και αθλητής στο τρίαθλο. Μεταξύ των εστιατορίων, των εκπομπών, της γυμναστικής και των κοινωνικών συναναστροφών (βρέθηκε πρόσφατα στο Μαρόκο, για να τιμήσει τον φίλο του Ντέιβιντ Μπέκαμ στο πάρτι των γενεθλίων του) βρίσκει χρόνο και για τη μεγάλη οικογένειά του. Είναι παντρεμένος με την Τάνα, έχουν τέσσερα παιδιά (εκ των οποίων τα δύο είναι δίδυμα) κοντά στην εφηβεία. Με τη γυναίκα του αθλούνται μαζί, ταξιδεύουν και επιπλέον έχουν δημιουργήσει ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα, μέσω του οποίου κάνουν δωρεές σε ιδρύματα για παιδιά και υποστηρίζουν αθλητικές δραστηριότητες. Εκτός από την εξωτερική εμφάνιση, τα μεγαλύτερα παιδιά του έχουν κληρονομήσει και το κουσούρι του (βρίζουν), κάτι που ο ίδιος δεν παραδέχεται δημόσια. Ωστόσο αναφέρει πως έχει βρει έναν κώδικα ώστε να τα αποτρέπει να ξεστομίζουν βρωμόλογα: σπαράγγι, σιτάκε (μανιτάρι) και άλλα λαχανικά είναι οι λέξεις που τους πρότεινε να χρησιμοποιούν αντί για τις «κακές» αντίστοιχες των ενηλίκων.
Η βασική κατοικία της οικογένειας Ράμσεϊ είναι μεγαλειώδης. Αγοράστηκε το 2002 στο προάστιο Wandsworth του νοτιοδυτικού Λονδίνου. Ηταν ιδανική για να στεγάσει την πολυμελή φαμίλια, καθώς τέσσερα ξεχωριστά διαμερίσματα που βρίσκονταν σε έναν ενιαίο οικόπεδο ενώθηκαν μετά από την επιθυμία τους, ώστε για να δημιουργηθούν οκτώ κρεβατοκάμαρες. Και φυσικά εκείνο το δωμάτιο που είναι ιδιαίτερο είναι η κουζίνα: Ο Σκωτσέζος επένδυσε 500,000 αγγλικές λίρες μόνο για αυτό το χώρο, μέσα στον οποίο δεσπόζει ένας φούρνος 67,000 λίρων και βάρους δυόμιση τόνων, ο οποίος τοποθετήθηκε στη θέση του, πριν καν από την στέγη. Το οίκημα έχει πρόσβαση σε έναν ιδιωτικό κήπο – δάσος 50 στρεμμάτων, αποκλειστικά για τις δεκαπέντε κατοικίες που τον περιτριγυρίζουν. Από το 2011 και για όσο καιρό βρισκόταν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, για χάρη των τηλεοπτικών εκπομπών, διέμενε σε ένα σπίτι 7.400 τ.μ. στο Λος Αντζελες, το οποίο δυστυχώς πλημμύρισε πέρυσι. Παπαράτσι τούς έχουν εντοπίσει στο Μαλιμπού, όπου λέγεται πως έχει στραφεί το ενδιαφέρον του ζευγαριού για αγορά νέας πολυτελούς κατοικίας.
Πριν από λίγους μήνες ο Γκόρντον απέκτησε ένα πολυτελές αυτοκίνητο, μια Ferrari του ενός εκατομμυρίου, προκαλώντας άλλο ένα σούσουρο για την οικονομική του «άνεση». Η αλήθεια είναι πως αυτός ο αλαζόνας και ικανότατος μάγειρας προκαλεί. Ισως επειδή πλέον νιώθει αρκετά δυνατός να αποδείξει σε όλους πως ό,τι έχει καταφέρει το αξίζει. Στην αυτοβιογραφία του «Humble Pie», μια ενδιαφέρουσα ιστορία ζωής γραμμένη με εκπληκτική ειλικρίνεια, κάνει γνωστό το πρόβλημα εξάρτησης του αδερφού του από τα ναρκωτικά, αλλά και το πόσο σκληρά παιδικά χρόνια πέρασε με τον πατέρα του, ο οποίος τον κατηγορούσε για ομοφυλοφιλία επειδή ασχολούνταν με τη μαγειρική. Ο Ράμσεϊ κατάφερε μόνος του να μεταπηδήσει από την κατώτερη τάξη στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα επειδή είχε ικανότητες, άστρο και πάθος. Σήμερα όσοι τον ξέρουν μιλούν για έναν άνθρωπο εθισμένο στην τελειομανία.
Οι συνταγές της επιτυχίας
Από τις πιο γνωστές συνταγές του είναι η αστακομακαρονάδα και το τέλειο μπέργκερ (λατρεύει το μπάρμπεκιου). Μαγειρεύει ανεπιτήδευτα, με γαλλικές τεχνικές, τις οποίες έχει εκσυγχρονίσει. Οι συνταγές, ωστόσο, έχουν κόπο για να ετοιμαστούν, είναι κατανοητές αλλά όχι απλοϊκές – ο Ράμσεϊ δεν έχει σημαία του το εύκολο και γρήγορο αποτέλεσμα στην κουζίνα, κάτι που τον φέρνει απέναντι από τον βασικό του ανταγωνιστή, τον Βρετανό σεφ και τηλεμάγειρα Τζέιμι Ολιβερ. Με επιμονή κέρδισε απλόχερα και σχετικά εύκολα δόξα, χρήματα και οικογενειακή ευτυχία – έστω και καθυστερημένα. Βρίσκεται στην 21η θέση της λίστας των πλουσιότερων διασημοτήτων του Forbes για το 2015 (βρισκόταν στο νούμερο 58 για το 2014), έχει χτίσει μια αυτοκρατορία στη βιομηχανία της εστίασης, αποκτώντας στα 17 χρόνια της καριέρας του χιλιάδες θιασώτες σε όλο τον κόσμο. Δίνει έτσι το δικαίωμα σε όσους τον φθονούν να ψιθυρίζουν μέσα από τα δόντια τους «γ…!». Εκείνος, σίγουρα, θα το φώναζε στη μούρη τους.