Η οδός Επικούρου είναι ένα μικρό στενό στου Ψυρρή πολύ κοντά στην πλατεία Κουμουνδούρου. Δεν το πολυπιάνει το μάτι σου, μολονότι «εκβάλλει» ακριβώς στο ύψος του ΟΑΕΔ της Πειραιώς. Ισως κάποιοι είχατε βρεθεί εκεί παλιότερα για να επισκεφθείτε το Red Indian, ένα από τα πιο γνωστά ινδικά μαγαζιά της Αθήνας που το 2006, όταν είχε πρωτοανοίξει, η έθνικ πλευρά της πόλης δεν είχε ακόμη διαμορφωθεί. Το στενό χάσκει ακόμη εκεί, με τις αλλαγές που έχει ζήσει στο μεταξύ η χώρα όλες καταγεγραμμένες πάνω του. Το εστιατόριο έχει φυσικά κλείσει. Οι μόνες επιχειρήσεις είναι σήμερα κάποια κινεζικά μαγαζιά, ενώ η λιγοστή, ξέπνοη κίνηση στον δρόμο προέρχεται από την πιάτσα των τοξικομανών που έχει στηθεί μπροστά ακριβώς από την είσοδο του κοινωνικού ξενώνα αστέγων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
Ο ανύποπτος περαστικός δυσκολεύεται να διασχίσει τον δρόμο. Στη 1.30 χθες το μεσημέρι, το νταραβέρι βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, με τη χρήση να γίνεται ανοιχτά, θέαμα αποκαρδιωτικό. Ο καύσωνας σε συνδυασμό με την έντονη οσμή των ούρων έκανε την ατμόσφαιρα πνιγηρή. Ο υπεύθυνος του ξενώνα αστέγων του ΕΕΣ, Γιάννης Ράνος, συντάσσει αυτές τις ημέρες επιστολή προς τη Δίωξη Ναρκωτικών. «Είχε ξαναεμφανιστεί η πιάτσα εδώ, πριν από δύο χρόνια, το είχαμε καταγγείλει και πράγματι είχε υπάρξει κινητοποίηση», λέει στην «Κ». «Ομως πριν από λίγους μήνες επανήλθε το πρόβλημα. Φαντάζομαι ότι πρόκειται για τους τοξικομανείς που είχαν μετακινηθεί στην πλατεία Κουμουνδούρου, αλλά την εγκατέλειψαν όταν απέκτησε “ζωή” από δημοσιογράφους. Τώρα από το Τμήμα Ακροπόλεως, στο οποίο υπαγόμαστε, μας λένε ότι δεν έχουν πολλές δυνατότητες». Δεν ανησυχεί για τον ίδιο. Στον ξενώνα φιλοξενούνται κατά κύριο λόγο οικογένειες, Ελλήνων και αλλοδαπών, που αναζητούν βοήθεια να ορθοποδήσουν. «Μας ενδιαφέρει πιο πολύ για τα παιδιά. Αν και –δυστυχώς– το έχουν συνηθίσει. Ξέρουν ότι αν υπάρχουν τοξικομανείς στη μία γωνία, δεν περνάμε από εκεί».
Από τους 85 φιλοξενούμενους του ξενώνα, οι 40 είναι ανήλικοι. «Είναι καινούργιο φαινόμενο, της κρίσης», εξηγεί ο ίδιος. «Το 2007, όταν πρωτοάνοιξε ο ξενώνας, το πρόβλημα της αστεγίας αφορούσε κατά κανόνα ενηλίκους. Τώρα όμως είναι ολόκληρες οικογένειες που βρίσκονται υπό έξωση. Οι γονείς χάνουν τη δουλειά, δεν μπορούν να πληρώσουν το σπίτι και καταλήγουν στον δρόμο». Στόχος της δομής, εκτός από τη φιλοξενία, είναι οι άνθρωποι να ξαναβρούν δουλειά. «Ομως, κακά τα ψέματα, είναι πια πολύ δύσκολο. Η ανεργία βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Ακόμα και άνθρωποι που έχουν κάποια μόρφωση δυσκολεύονται να βρουν εργασία που θα τους αποφέρει αρκετά χρήματα για να συντηρήσουν το δικό τους σπίτι».
Παίρνουν παράταση
Γι’ αυτό και μολονότι, σύμφωνα με τον κανονισμό του ξενώνα, η παραμονή δεν πρέπει να ξεπερνά τους έξι μήνες, οι περισσότεροι παίρνουν παρατάσεις. Υπάρχουν οικογένειες που ζουν εκεί για πάνω από ενάμιση χρόνο, μετατρέποντας δωμάτια των 25 τετραγωνικών (ο ξενώνας στεγάζεται σε παλιό ξενοδοχείο) σε κανονικά νοικοκυριά. Οι πολυμελείς οικογένειες καταλαμβάνουν δύο δωμάτια. Πριν από λίγες ημέρες, η τομεάρχης Κοινωνικής Πρόνοιας του ΕΕΣ, Ζέφη Θανάσουλα, είχε ραντεβού στο γραφείο της με έναν εκ των φιλοξενουμένων. «Ο άνθρωπος αυτός έχει ξεπεράσει το όριο διαμονής κατά πολύ, γι’ αυτό και του ζήτησα να συζητήσουμε», λέει η ίδια στην «Κ». «Δεν έχει σταματήσει καθόλου τις προσπάθειες να βρει δουλειά. Είναι όμως θυμωμένος. Εχει απευθυνθεί σε εταιρείες, στον ΟΑΕΔ, παντού χωρίς καμία ανταπόκριση. Αυτό τον κάνει θυμωμένο και καμιά φορά ξεσπά και στο προσωπικό. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές αντιδράσεις, άλλοι πέφτουν σε κατάθλιψη, άλλοι είναι οργισμένοι, η δουλειά μας είναι να δώσουμε διεξόδους σε αυτά τα συναισθήματα με δημιουργικό τρόπο, σε ένα όμως πολύ δύσκολο περιβάλλον».
Αυτήν τη στιγμή ο ξενώνας είναι πλήρης, αλλά ο ΕΕΣ καλεί όσους κινδυνεύουν να μείνουν άστεγοι να κάνουν αιτήσεις. «Να μας πάρουν και κάτι θα γίνει. Το βασικό είναι να μην πάνε σε παγκάκι, αυτό είναι οδυνηρό», καταλήγει ο κ. Ράνος.