Πόσο ρωσικό είναι στ’ αλήθεια το ρωσικό χαβιάρι; Οταν η Ρωσία επέβαλε, πριν από ένα χρόνο, εμπάργκο στην εισαγωγή τροφίμων από τη Δύση καθώς ο Βλαντιμίρ Πούτιν ένιωσε έτοιμος να κάνει τους Ευρωπαίους εξαγωγείς να πληρώσουν την αντίθεση της Δύσης για την πολιτική που εφάρμοσε στην Ουκρανία, εξαιρέθηκε ένα τρόφιμο συνυφασμένο με την πολυτέλεια, την υψηλή γαστριμαργία αλλά και τη ρωσική ψυχή: το μαύρο χαβιάρι.
Αυτό επέτρεψε σε μια ιταλική εταιρεία, την Agroittica Lombarda SpA, η οποία εκτρέφει οξύρρυγχους, να εισβάλει δυναμικά στη Ρωσία. Eιδικότητα της ιταλικής εταιρείας είναι η παραγωγή μαύρου χαβιαριού, μιας «τροφής για τσάρους» εξαιρετικά αγαπητής στους πολύ εύπορους της Ρωσίας, που αποτελούν και τον βασικό αγοραστή των εκλεκτών προϊόντων της.
Βέβαια, όπως εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος, Λέλιο Μοντέλα, για να καταφέρει η εταιρεία να εισέλθει και να κατακτήσει τη ρωσική αγορά χρειάστηκε να κάνει κάποιες «πονηριές», όπως, παραδείγματος χάρη, να τοποθετήσει ρωσική επωνυμία στη συσκευασία, ενώ πουθενά δεν αναφέρεται ότι το χαβιάρι παράγεται στην Ιταλία.
Ο Μοντέλα, άλλωστε, τονίζει ότι οι Ρώσοι, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, θέλουν να τρώνε ρωσικό χαβιάρι και συνεχίζει: «Ομολογουμένως αυτό είναι κάτι που μπορώ να καταλάβω. Ποιος Ιταλός, άραγε, θα αγόραζε μοτσαρέλα που παράγεται στη Ρωσία;». Ταυτόχρονα, το στέλεχος της ιταλικής εταιρείας παρουσιάζει τις διαφορετικές συσκευασίες του μαύρου χαβιαριού Calvisius, με τιμές που κυμαίνονται από τα 20 μέχρι τα 80 ευρώ.
Η αλήθεια είναι ότι η Ρωσία αναγκάστηκε να εξαιρέσει το χαβιάρι από τη λίστα των προϊόντων στα οποία επιβλήθηκε εμπάργκο, επειδή η μείωση των πληθυσμών του οξύρρυγχου επέβαλε την απαγόρευση αλιείας του ψαριού στην Κασπία Θάλασσα, καθιστώντας αναγκαία την εισαγωγή από το εξωτερικό. «Οι πλούσιοι και οι ισχυροί δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς χαβιάρι και, συνεπώς, το μόνο που θα μπορούσαν να κάνουν είναι να αφήσουν ελεύθερη την εισαγωγή από το εξωτερικό».
Ποια είναι η εταιρεία
Η ιταλική εταιρεία έχει μακρά ιστορία στον τομέα. Ιδρύθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 στη μικρή πόλη Καλβιζάνο, ανατολικά του Μιλάνου, όταν ένας εργάτης μετάλλου αποφάσισε να ασχοληθεί με την αναπαραγωγή ψαριών στο θερμό νερό που έμενε από τις εργασίες του. Σήμερα η εταιρεία έχει τοποθετήσει σε 240 στρέμματα τις δεξαμενές γλυκού ύδατος όπου εκτρέφονται οι οξύρρυγχοι, που χρειάζονται από οκτώ έως 20 χρόνια για να παράγουν αυγά. Η παραγωγή της ανέρχεται σε 25 τόνους χαβιαριού ετησίως.
Η πελατεία της εταιρείας δεν είναι μόνο οι πλούσιοι και διάσημοι όπως θα περίμενε κανείς, αλλά ακόμη αεροπορικές εταιρείες, πολυτελή ξενοδοχεία, εστιατόρια, και βέβαια οι λίγοι και εκλεκτοί που θέλουν να εξασφαλίσουν το νόστιμο έδεσμα για τα σπίτια τους. Το πιο ακριβό προϊόν της εταιρείας είναι το χαβιάρι Μπελούγκα. Μία συσκευασία βάρους 1,8 κιλών κοστίζει 14.000 ευρώ.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένα στοιχεία για την παγκόσμια παραγωγή χαβιαριού, αλλά σύμφωνα με την Ομοσπονδία Ευρωπαίων Παραγωγών Ιχθυοκαλλιεργειών (FEAP) η Ιταλία πούλησε, το 2014, 42 τόνους, ενώ την πρώτη θέση κατέχει η Κίνα που παράγει 54 τόνους, με τη Ρωσία να βρίσκεται στην τρίτη θέση, παράγοντας 40 τόνους.
Ο Λοράν Σαμπό, επικεφαλής της επιτροπής της FEAP, επισημαίνει πως η κρίση του 2008 έπληξε σημαντικά την αγορά του χαβιαριού, η οποία, όμως, τελικά κατάφερε να ανακάμψει. «Ο κλάδος θα αναπτυχθεί τα επόμενα χρόνια καθώς αρκετές χώρες αρχίζουν να καταναλώνουν το έδεσμα σε μεγαλύτερες ποσότητες. Στην Κίνα, παραδείγματος χάρη, η υψηλή και οικονομικά εύρωστη κοινωνία έχει βάλει το μαύρο χαβιάρι στο καθημερινό της σιτηρέσιο», κατέληξε ο Γάλλος ειδικός.