Ακούμε συνεχώς δικαιολογίες του τύπου «η Ελλάδα δεν είναι για ποδήλατο» ή «ο Ελληνας θέλει το μπριζολάκι του» ή «εμείς δεν έχουμε κουλτούρα», αλλά, αν ήταν έτσι, δεν θα κυκλοφορούσαν όλο και περισσότερα ποδήλατα στους ελληνικούς δρόμους.
Από την Καρδίτσα ώς το Μεσολόγγι κι από την Καλαμάτα ώς τη Λάρισα, στο κέντρο της Αθήνας και στη Θεσσαλονίκη, συντελείται μια μικρή επανάσταση στην αστική μετακίνηση.
Γιατί; Επειδή το να χρησιμοποιήσεις το ποδήλατο για τις μικρές σου μετακινήσεις είναι η πιο απλή, λογική και πρακτική απόφαση που μπορείς να πάρεις στη ζωή σου.
Σε όλες τις έρευνες, σε όλο τον κόσμο, που έχουν ως θέμα το «γιατί δεν χρησιμοποιείς ποδήλατο», δύο είναι οι αιτίες που υπερτερούν: η άγνοια και η ανασφάλεια. Οσο κι αν θέλουμε να νιώθουμε διαφορετικοί, το ίδιο ισχύει και στην Ελλάδα.
Δείτε, λοιπόν, 12 συμβουλές για το πώς να σας επηρεάζουν όσο το δυνατόν λιγότερο οι αιτίες αυτές στην επιλογή σας να χρησιμοποιήσετε το ποδήλατο, και ίσως σας φανεί πιο εύκολο και πιο λογικό να το εντάξετε στην καθημερινότητά σας:
1. Σχεδιάστε τη διαδρομή σας: Μπορεί ο προορισμός να είναι ο ίδιος, αλλά άλλον δρόμο θα ακολουθήσετε με το ποδήλατο απ’ ό,τι είχατε συνηθίσει έως τώρα με το αυτοκίνητο. Επιλέξτε δρόμους με χαμηλότερο κυκλοφοριακό φόρτο, πιο ήσυχους και με μικρότερες κλίσεις. Καμιά φορά μπορεί να είναι λιγότερο σύντομη η νέα σας διαδρομή, θα είναι όμως πιο ασφαλής και ευχάριστη. Θυμηθείτε: άλλο μέσο, άλλη διαδρομή!
Εννοείται πως αν στην περιοχή σας υπάρχει ποδηλατόδρομος, θα επιλέξετε τον ποδηλατόδρομο!
2. Γνωρίστε το ποδήλατό σας: Τι ποδήλατο έχετε; Τι μάρκα είναι; Τι μέγεθος ελαστικών φοράει; Τι είδους φρένα; Δεν πρόκειται για «ερώτηση παγίδα» αλλά για απλές πληροφορίες που δείχνουν ότι γνωρίζετε το ποδήλατό σας. Η σχέση «ποδηλάτου – αναβάτη» είναι πιο στενή από τη σχέση «οδηγού – αυτοκινήτου», εξαιτίας της φύσης του μέσου. Το να γνωρίζετε περισσότερα για το ποδήλατό σας, σας βοηθάει να εξοικειωθείτε περισσότερο με το μέσο, άρα και να αισθάνεστε πιο ασφαλείς.
3. Φροντίστε το ποδήλατό σας. Το ποδήλατο πρέπει να είναι πάντα καλά ρυθμισμένο, τα ελαστικά φουσκωμένα και τα φρένα να λειτουργούν σωστά. Επίσης, η σέλα πρέπει να είναι ρυθμισμένη στο σωστό ύψος. Ενα καλό ποδηλατάδικο θα σας βοηθήσει σε όλα τα παραπάνω. Αν δεν σας βοηθήσει… αλλάξτε μαγαζί! Ενα πλήρες σέρβις ποδηλάτου (απαιτείται μία φορά τον χρόνο) δεν θα κοστίσει πάνω από 20 ευρώ. Δεν αξίζει τον κόπο; Επίσης, το σκασμένο λάστιχο -ο φόβος και ο τρόμος του χρήστη ποδηλάτου- οφείλεται κυρίως σε φθαρμένα ελαστικά και λάθος φούσκωμα. Στο πλάι των ελαστικών αναφέρεται σε PSI η ενδεδειγμένη πίεση των ελαστικών. Αρα, ξέρετε πόσο πρέπει να τα φουσκώνετε!
4. Απαραίτητα αξεσουάρ: Μια καλή κλειδαριά, αν πρόκειται να το αφήσετε κάπου, κι ένα σετ καλά φώτα για εμπρός πίσω είναι τα πρώτα αξεσουάρ που πρέπει να αποκτήσετε. Επίσης, μια τρόμπα δαπέδου με μανόμετρο θα σας λύσει το πρόβλημα των ξεφούσκωτων ελαστικών. Για μια καλή κλειδαριά πρέπει να επενδύσετε όσο για ένα γέμισμα ρεζερβουάρ (60-80 ευρώ) και για φωτάκια όσο τρεις φορές στο parking (περίπου 30-40 ευρώ).
5. Εσείς ξέρετε πού πηγαίνετε. Οι άλλοι το γνωρίζουν; Εξοικειωθείτε με την οδήγηση του ποδηλάτου σε μικρές αποστάσεις στη γειτονιά σας. Σε κάθε αλλαγή κατεύθυνσης συνηθίστε να κάνετε το αντίστοιχο σήμα. Σηκώνετε το αριστερό χέρι αν πρόκειται να στρίψετε αριστερά και το δεξί για τις δεξιές στροφές ή αν πρόκειται να σταματήσετε.
6. Να έχετε μάτια παντού! Τα «καθρεφτάκια» δεν λειτουργούν στο ποδήλατο. Αφήστε τα καλύτερα στην τσάντα, για να χτενίζεστε μετά τη βόλτα… Συνηθίστε να ρίχνετε κλεφτές ματιές πίσω, πάνω από τον ώμο σας, ειδικά πριν αλλάξετε κατεύθυνση, και κάθε φορά που ακούτε κάτι περίεργο ή που δεν ακούτε τίποτα και νομίζετε πως είστε μόνοι στον δρόμο.
7. Μην κολλάτε στο πεζοδρόμιο. Οδηγούμε δεξιά αλλά όχι «πάνω» στις υδρορροές. Αφήστε όσο χώρο χρειάζεται -συνήθως 1 μέτρο είναι αρκετό- για να μπορείτε να κάνετε και λίγο πιο δεξιά αν χρειαστεί και, φυσικά, για να μη σας εμποδίζουν τα φρεάτια στην οδήγηση.
8. Τηρείτε τον ΚΟΚ. Ισχύει για όλους. Πρέπει να τον τηρείτε με ευλάβεια. Χωρίς εξαιρέσεις. Επίσης να σας θυμίσουμε πως απαγορεύεται από τον ΚΟΚ να οδηγείτε με ακουστικά. Το πρόστιμο είναι 80 ευρώ.
9. Προσοχή στους πεζούς. Τα αυτοκίνητα πρέπει να προσέχουν εσάς κι εσείς τους πεζούς! Δίνετε πάντα προτεραιότητα στους πεζούς στις διαβάσεις, μη χρησιμοποιείτε ποτέ τα πεζοδρόμια, και στους πεζόδρομους -εκεί όπου επιτρέπεται η χρήση ποδηλάτου- διατηρήστε την ταχύτητά σας χαμηλή. Ο ΚΟΚ προβλέπει πως τα ποδήλατα μπορούν να κινούνται σε πεζόδρομους (όπου δεν απαγορεύεται με ειδικό σήμα) αλλά με ταχύτητα πεζού.
10. Συνδυάστε τα μέσα. Αν ο προορισμός σας είναι πιο μακριά από 5-6 χιλιόμετρα, χρησιμοποιήστε συνδυαστικά ποδήλατο και τρένο ή μέτρο. Αν έχετε διπλωτό ποδήλατο, μπορείτε ακόμη και να χρησιμοποιήσετε ταξί και να το βάλετε στο πορτ μπαγκάζ. Απίστευτα βολικό για να γλιτώσετε αυτήν τη μεγάλη ανηφόρα που σας αποθαρρύνει.
11. Το ποδήλατο είναι σαν το περπάτημα, αλλά σε πάει πιο μακριά. Είμαστε τυχεροί που πλέον έχουμε τόσες επιλογές στη μετακίνησή μας. Ανάλογα με την επιθυμία, τη διάθεση ή τον προορισμό μας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα πόδια μας, το ποδήλατο, το ταξί, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, το αυτοκίνητο ή τη μοτοσικλέτα μας. Το καθένα έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του. Η εμπειρία έχει αποδείξει πως για μετακινήσεις έως 5-6 χιλιόμετρα, όταν η μορφολογία του εδάφους το επιτρέπει, το ποδήλατο αποτελεί την πρακτικότερη, πιο γρήγορη, πιο οικονομική και πιο φιλική στο περιβάλλον και την πόλη λύση.
12. Αν ιδρώνετε όταν κάνετε ποδήλατο, απλώς πηγαίνετε πιο γρήγορα απ’ όσο χρειάζεται! Το ποδήλατο πρέπει να είναι απόλαυση. Οπως δεν τρέχετε όταν περπατάτε, έτσι και δεν ζορίζεστε όταν ποδηλατείτε. Διαφορετικά θα φτάνετε πάντα μούσκεμα στον προορισμό σας και θα νιώθετε δυσάρεστα. Σε αυτή την περίπτωση και πάλι δεν θα φταίει το ποδήλατο αλλά ο τρόπος που το χρησιμοποιείτε!
*Ο κ. Σπύρος Παπαγεωργίου είναι εκδότης του ποδηλατικού περιοδικού ΜΒike.