Μία νέα αγορά άνω των 150 εκατ. ευρώ ανοίγει για τις τράπεζες και εταιρείες που προμηθεύουν και συντηρούν «μηχανάκια» (POS) για πληρωμές μέσω χρεωστικών και πιστωτικών καρτών. H επιβολή των capital controls διέδωσε τη χρήση του πλαστικού χρήματος και αποτέλεσε πρώτης τάξεως ευκαιρία για κυβέρνηση και τράπεζες προκειμένου να προωθήσουν τη διάδοση των καρτών με διττό στόχο: μείωση φοροδιαφυγής και συρρίκνωση του κόστους διαχείρισης μετρητών.
Η κυβέρνηση αναζητεί τρόπους για να δώσει κίνητρα στους καταναλωτές ώστε να κάνουν συναλλαγές με κάρτες, όπως για παράδειγμα το «χτίσιμο» του αφορολόγητου ορίου.Οι τράπεζες κινούνται σε δύο κατευθύνσεις.
Η πρώτη αφορά στην επίλυση διαφόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών ώστε να γίνεται η απόκτηση ενός POS πιο εύκολη και πιο γρήγορα από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.
Ο δεύτερος άξονας έχει σχέση με την επικοινωνία και την τιμολογιακή πολιτική. Για παράδειγμα, προσφέρεται η δυνατότητα ενοικίασης του μηχανήματος προς π.χ. 9 ευρώ τον μήνα. Σε αυτό περιλαμβάνεται και το κόστος τεχνικής υποστήριξης.
Νέα δεδομένα
Σε αυτήν την υπό ανάπτυξη αγορά εν μέσω capital controls παρατηρείται έντονη κινητικότητα μεταξύ των βασικών παικτών, αλλά και σχέδια για την είσοδο νέων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μία από τις κορυφαίες εταιρείες που προμηθεύει POS στην αγορά, η CardLink, εξαγοράστηκε από την Quest του ομίλου Θ. Φέσσα. Στην CardLink συμμετείχαν από 50% η Alpha Bank και η Eurobank. Πρόσφατα έκανε πιο έντονη την παρουσία της η εταιρεία ηλεκτρονικών πληρωμών vivawallet, η οποία ιδρύθηκε και λειτουργεί στην Ελλάδα από το 2010. Στην αγορά των POS δραστηριοποιούνται με σημαντικά μερίδια και άλλες επιχειρήσεις, όπως οι Eurolink, Mellon Technologies – Πετρακόπουλος, EDPS, η Firstdata κ.ά.
Ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά δείχνει και η εταιρεία συστημάτων πληρωμών Paypal, που δραστηριοποιείται σε διεθνές επίπεδο και προσφέρει λύσεις POS σε επιχειρήσεις. Ομως, τα capital controls φαίνεται ότι έβαλαν στον πάγο τα σχέδιά της.
Την ίδια στιγμή στην Ευρώπη αναπτύσσονται κι άλλες εφαρμογές που μετατρέπουν τα κινητά τηλέφωνα σε ηλεκτρονικά πορτοφόλια, αλλά και σε POS. Ετσι, σε αυτή τη νέα αγορά εισέρχεται η Apple με αρχή τη Βρετανία.
Οι επιχειρήσεις σε ετήσια βάση πληρώνουν σε προμήθειες περίπου 80 εκατ. ευρώ επί ενός συνολικού τζίρου 6,4 δισ. ευρώ που ήταν το 2014. Για φέτος, οι συνολικές αγορές μέσω χρεωστικών και πιστωτικών καρτών αναμένεται να φτάσουν τα 8 δισ. ευρώ και το σύνολο των προμηθειών να αυξηθεί στα 100-120 εκατ. ευρώ.
Για παράδειγμα, μόνο η αγορά των νησιών, τα οποία σε πρώτη φάση θα χρειαστούν 50.000 μηχανάκια (σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης), δημιουργούσε επιπλέον τζίρο στις τράπεζες γύρω στα 4-7 εκατ. ευρώ τον χρόνο (πέραν της προμήθειας).
Η ζήτηση για εγκατάσταση συσκευών POS εκτοξεύθηκε, ακόμα και από λιγότερο παραδοσιακούς κλάδους, όπως μικρές επιχειρήσεις φαρμακοποιοί, γιατροί, οδοντιατρικές κλινικές). Μόνο τον Ιούλιο τα POS αυξήθηκαν κατά 5.000 και, σύμφωνα με εκτιμήσεις των τραπεζών, ο ρυθμός αυτός αναμένεται να οδηγήσει σε 400.000 μηχανάκια σε όλη την Ελλάδα εντός τριετίας. Δηλαδή πρόκειται για 250.000 επιπλέον POS, τα οποία πρέπει να εισαχθούν, να διακινηθούν, να προωθηθούν και να υποστηριχθούν τεχνικά. Μόνο η απόκτηση (αγορά ή ενοικίαση) των μηχανημάτων αυτών δημιουργεί επιπλέον τζίρο γύρω στα 10 με 15 εκατ. ευρώ.
Πόσο κοστίζει
Μέχρι σήμερα, η απόκτηση ενός POS έχει διάφορα κόστη: αγορά, συντήρηση, τεχνική υποστήριξη, προμήθεια επί των συναλλαγών. Οι τιμές των POS ξεκινούν από περίπου 120 ευρώ και μπορεί να φτάνουν έως τα 400 ευρώ). Ενα μέσο ασύρματο POS κοστίζει γύρω στα 200 ευρώ. Αν το κόστος της τεχνικής υποστήριξης δεν περιλαμβάνεται στην προμήθεια ή σε μηνιαία συνδρομή, τότε αυτό μπορεί να φτάσει τα 35 ευρώ ανά επίσκεψη τεχνικού. Αυτό που δεν αναμένεται να αλλάξει (τουλάχιστον σύντομα) είναι η προμήθεια επί της αξίας των συναλλαγών. Αυτή σήμερα κυμαίνεται μεταξύ 1,5% και 2,5% επί των αγορών μέσω των περισσότερων χρεωστικών και πιστωτικών καρτών. Κατά μία μονάδα υψηλότερα είναι η προμήθεια για κάρτες American Express. Οι χρεώσεις αυτές γενικά κυμαίνονται αυτή τη στιγμή περίπου στα ίδια επίπεδα με άλλες ευρωπαϊκές αγορές.