Το ΔΝΤ δεν πίστευε το 2010 το πρόγραμμα για την Ελλάδα

Το ΔΝΤ δεν πίστευε το 2010 το πρόγραμμα για την Ελλάδα

3' 40" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πολλά από τα υψηλόβαθμα στελέχη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) τηρούσαν εξ αρχής επιφυλάξεις για τα σχέδια διάσωσης της Ελλάδας. Αυτό ήταν ξεκάθαρο ήδη από τις 9 Μαΐου του 2010, δηλαδή όταν τα 25 μέλη του Συμβουλίου Διευθυντών του Ταμείου συναντήθηκαν για να υπογράψουν τη συμμετοχή του στο πρώτο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, ύψους 110 δισ. ευρώ. Εμπιστευτικά έγγραφα που έχει στην κατοχή του το Reuters αποκαλύπτουν ότι σχεδόν η πλειοψηφία των μελών του Συμβουλίου θεωρούσε πως το πρόγραμμα για την Ελλάδα δεν θα επέφερε αποτελέσματα. «Να ξεκαθαρίσω κάτι. Δεν υπάρχει σχέδιο Β.

Υπάρχει σχέδιο Α και μια αποφασιστικότητα να επιτύχει. Μόνον αυτό», είχε δηλώσει ο τότε αναπληρωτής διευθυντής του ΔΝΤ, Τζον Λίπσκι. Αλλά, η Γερμανία επέμενε ότι έπρεπε να συμμετέχει το Ταμείο διότι η ΕΚΤ και η Κομισιόν ήταν οργανισμοί πολιτικά ευάλωτοι και μαλθακοί. Μία πενταετία μετά, η Ελλάδα δεν κατέβαλε δόση στο ΔΝΤ, ύψους 1,7 δισ. δολ., που ήταν δρομολογημένη για τα τέλη Ιουνίου.

Προκειμένου να τεθεί τότε σε τροχιά το πρόγραμμα για την Ελλάδα, το ΔΝΤ κατήργησε κανόνα που του απαγορεύει να δανείζει χρήματα σε χώρες που –όπως η Ελλάδα– δεν έχει τη δυνατότητα να τα αποπληρώσει. Υπήρχαν και άλλα εμπόδια για το Ταμείο. Η Ελλάδα δεν είχε το δικό της νόμισμα ώστε να προχωρήσει σε υποτίμηση και να στηρίξει τις εξαγωγές και τον τουρισμό της. Ούτε υπήρχε κεντρική τράπεζα στη χώρα για να διαμορφώσει μια νομισματική πολιτική ανάλογα με τις ανάγκες της οικονομίας. Αυτοί ήταν κεντρικοί μοχλοί στα προγράμματα του ΔΝΤ.

Ορισμένοι αξιωματούχοι του ΔΝΤ ήταν προβληματισμένοι για το ποιος θα ηγείτο στις διαπραγματεύσεις με τους Ελληνες. Ο Τζέιμς Μπούντον, πρώην οικονομολόγος του ΔΝΤ και ιστορικός του Ταμείου, είχε την αίσθηση πως η Ευρώπη δεν νοιαζόταν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας όσο προστατευόταν το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωζώνης. Κατά την άποψη του ιδίου, ο οποίος είναι σήμερα συνεργάτης στο Κέντρο Διεθνούς Διακυβέρνησης του Καναδά, το ΔΝΤ έπρεπε να είχε ασκήσει μεγαλύτερες πιέσεις. «Ο Ντομινίκ Στρος-Καν έκανε ένα λάθος και άφησε το Ταμείο να παγιδευτεί στην τρόικα. Κατά συνέπεια, τρεις διαφορετικοί οργανισμοί αναγκάστηκαν να εκφράζονται με μια φωνή και αυτό δεν προσέφερε αρκετή ανεξαρτησία στο ΔΝΤ». Το μεγαλύτερο ζήτημα για το ΔΝΤ ήταν η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους –δηλαδή της ελάφρυνσης των υποχρεώσεων της Ελλάδας– ή μάλλον η άρνηση των Ευρωπαίων να το θέσουν επί τάπητος. Φοβούνταν ότι θα κατέρρεαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες που ήταν φορτωμένες με ελληνικά ομόλογα και θεωρούσαν πως μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα ωθούσε άλλες χώρες να διεκδικήσουν αντίστοιχες συμφωνίες.

Σύμφωνα με μαρτυρίες του Γιώργου Παπακωνσταντίνου, πρώην υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας, ο κ. Στρος-Καν αποφάσισε τελικά να σκληρύνει τη στάση του απέναντι στην Αγκελα Μέρκελ και να επιμείνει σε μια αναδιάρθρωση τον Μάιο του 2011. Τότε συνέβη κάτι απρόσμενο. Καθώς ο κ. Στρος-Καν ήταν καθ’ οδόν προς την Ευρώπη για να συναντήσει τη Γερμανίδα καγκελάριο, συνελήφθη σε ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης αφού μια καμαριέρα τον κατηγόρησε για σεξουαλική παρενόχληση. Υπό τις ασφυκτικές πιέσεις του διεθνούς Τύπου, ο κ. Στρος-Καν υπέβαλε την παραίτησή του. Τελικά, οι κατηγορίες αποσύρθηκαν και ο πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ κατέληξε σε συμβιβασμό με την καμαριέρα.

Η Ελλάδα δέχθηκε μια ελάφρυνση του χρέους με «κούρεμα» άνω του 50% σε ομόλογα 200 δισ. ευρώ που διατηρούσε υπό την κατοχή του ο ιδιωτικός τομέας, με τη συμφωνία να οριστικοποιείται τον Φεβρουάριο του 2012. Παράλληλα, η Ελλάδα δανείστηκε επιπλέον 130 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκούς κρατικούς θεσμούς από δεύτερο πακέτο διάσωσης. Αλλά, η Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία είχε ήδη αναλάβει επικεφαλής του ΔΝΤ, εξέφρασε τους προβληματισμούς της. Ο Γκίκας Χαρδούβελης, οικονομικός σύμβουλος του Ελληνα πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου εκείνη την περίοδο, θυμάται τα εξής: «Ολοι οι υπουργοί έδιναν συγχαρητήρια ο ένας τον άλλον. Τότε, η κ. Λαγκάρντ σηκώθηκε και είπε “παιδιά, μην επαναπαύεστε –διότι σε τρία χρόνια θα σας ζητηθεί να δώσετε περισσότερα χρήματα”. Δεν πίστευε ότι αυτή ήταν η τελευταία συμφωνία για την Ελλάδα».

Τον περασμένο μήνα, η διαρροή έκθεσης του ΔΝΤ πως παραμένει επιτακτική η ανάγκη για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους δεν ήταν τυχαία. Ο κ. Μπούντον, πρώην οικονομολόγος και ιστορικός του ΔΝΤ, δήλωσε ότι «μία πενταετία μετά, το ΔΝΤ επιμένει δημοσίως πως το ελληνικό ζήτημα δεν μπορεί να επιλυθεί χωρίς μεγάλη αναδιάρθρωση χρέους. Είναι πολύ σημαντικό που το Ταμείο θέτει αυτό το ζήτημα σήμερα, αλλά θα έπρεπε να το είχε κάνει από το 2010». Το ΔΝΤ δεν έχει αποφασίσει ακόμη εάν θα συμμετάσχει στο τρίτο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, τουλάχιστον όχι πριν δοθεί μια δέσμευση από την Ευρώπη πως θα υπάρξει ελάφρυνση χρέους για την Ελλάδα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή