Οι συνέπειες στην οικονομική δραστηριότητα από τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων που επιβλήθηκαν στις 29 Ιουνίου 2015 έχουν πλέον αρχίσει να αποτυπώνονται στα επίσημα μακροοικονομικά στοιχεία και στους δείκτες συγκυρίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει το οικονομικό δελτίο του ΣΕΒ, παρά τον θετικό ρυθμό ανάπτυξης που σημειώθηκε κατά το α’ εξάμηνο του 2015 (+1,1%), η πορεία των δεικτών του Ιουλίου και του Αυγούστου, που έχουν ανακοινωθεί μέχρι σήμερα, αποτελούν ισχυρή ένδειξη για την εξασθένιση της οικονομικής δραστηριότητας στο β’ εξάμηνο και την παραμονή για ένα ακόμα έτος σε υφεσιακή τροχιά. Ειδικότερα:
• Ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχώρησε περαιτέρω τον Αύγουστο του 2015 (στις 75,2 μονάδες), μετά τη σφοδρή επιδείνωση του Ιουλίου, καταγράφοντας χαμηλό σχεδόν 6,5 ετών (χαμηλότερη τιμή είχε καταγραφεί τον Μάρτιο του 2009).
• Ανάλογη είναι η εικόνα και στον δείκτη υπευθύνων προμηθειών (PMI), ο οποίος μετά την πτώση ρεκόρ του Ιουλίου εξακολουθεί να παραμένει και τον Αύγουστο του 2015 σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα (στις 39,1 μονάδες), κυρίως λόγω των δυσμενών συνθηκών λειτουργίας των επιχειρήσεων και της έλλειψης ζήτησης και νέων παραγγελιών, ενώ εικόνα κατάρρευσης παρουσιάζει και ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία τον Αύγουστο του 2015, ο οποίος υποχωρεί στα επίπεδα του β’ τριμήνου του 2009.
• Στον τομέα της απασχόλησης, τον Ιούλιο του 2015 καταγράφηκε αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων (-16,7 χιλ. θέσεις εργασίας έναντι +13,3 χιλ. τον Ιούλιο του 2014).
• Σημειώθηκε περαιτέρω μείωση των χορηγήσεων δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, εντείνοντας την πιστωτική ασφυξία που επικρατεί στην αγορά. Η αβεβαιότητα του Ιουνίου φαίνεται επίσης να οδήγησε πολλά νοικοκυριά σε αναβολή των πληρωμών δανείων. Παράλληλα συγκρατήθηκε σημαντικά η εκροή καταθέσεων (από -7,7 δισ. τον Ιούνιο σε -1,4 δισ.ευρώ περίπου τον Ιούλιο), η οποία από τον Δεκέμβριο του 2014 πλησιάζει τα 40 δισ. ευρώ.
• Στις λιανικές πωλήσεις καταγράφεται πτώση τον Ιούνιο του 2015 (-0,7%), ενώ μεγαλύτερες αναμένεται να είναι οι απώλειες από τον Ιούλιο και μετά. Ηδη, η καταναλωτική εμπιστοσύνη παρουσιάζει εικόνα κατάρρευσης τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ενώ η ΕΣΕΕ εκτιμά ότι οι λιανικές πωλήσεις κατά τους καλοκαιρινούς μήνες του 2015 παρουσιάζουν απώλειες 1,3 δισ. ευρώ (-12,7% σε σχέση με πέρυσι). Βασικό χαρακτηριστικό της ίδιας περιόδου, σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, είναι η μετατόπιση του αγοραστικού ενδιαφέροντος σε διαρκή αγαθά (π.χ., oι πωλήσεις του ομίλου Fourlis το Α’ 6μηνο αυξήθηκαν 2,3%), καθώς και η διεύρυνση της χρήσης πλαστικού χρήματος.
• Παρόλο που οι εξαγωγές ανακάμπτουν τον Ιούνιο του 2015 με σημαντική άνοδο (+17,8%, χωρίς καύσιμα και πλοία), οι εισπράξεις από εξαγωγές μειώνονται (-1,9%), γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι οι ροές επηρεάζονται από την αυξημένη αβεβαιότητα.
Παρά τις πρωτοφανείς δυσκολίες που έχουν προκαλέσει οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, ο τουρισμός επιδεικνύει εξαιρετική ανθεκτικότητα, γεγονός που ενδεχομένως θα βοηθήσει και στη συγκράτηση των λιανικών πωλήσεων κατά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Συνολικά, κατά το διάστημα Ιαν.-Ιουν. 2015 οι εισπράξεις από τον τουρισμό ανήλθαν στα 4,1 δισ. (+8,2%), ενώ οι αφίξεις ξεπέρασαν τους 7,5 εκατ. ταξιδιώτες (+20,8%).
Εξάλλου, η επιστροφή μεγάλων ξένων αεροπορικών εταιρειών στο αεροδρόμιο της Αθήνας και η αύξηση της δραστηριότητας της Aegean (+15% επιβατική κίνηση) πιστοποιούν την αύξηση των αεροπορικών αφίξεων από το εξωτερικό στην Αθήνα (+26,5%). Η σημαντική διαφορά μεταξύ εσόδων και αφίξεων σχετίζεται με τον κίνδυνο για έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη και, ενδεχομένως, σε αύξηση της φοροδιαφυγής.