Athens Democracy Forum: Ζωντανή Μετάδοση.
Aπό την αρχαία Αθήνα, όπου οι πολίτες αποκτούν για πρώτη φορά το δικαίωμα στις διαδικασίες διακυβέρνησης, έως την Ευρώπη της πολιτικής κρίσης και της απώλειας εμπιστοσύνης στους θεσμούς: Μια συζήτηση για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της δημοκρατίας διεξήχθη χθες το απόγευμα στο αμφιθέατρο Cotsen Hall της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, στο πλαίσιο του τρίτου Athens Democracy Forum. Μπροστά σε ένα διεθνές ακροατήριο, πανεπιστημιακοί από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ επιχείρησαν να δώσουν τις δικές τους απαντήσεις σε ερωτήματα όπως «κινδυνεύει η δημοκρατία;» και «ποιος ορίζει την ατζέντα της δημοκρατικής συμμετοχής;».
Ο δρ Kevin F. Daly, καθηγητής Κλασικών Σπουδών στην Αμερικανική Σχολή, συνόψισε τις βασικές αρχές και τους τρόπους λειτουργίας της αθηναϊκής δημοκρατίας, χωρίς να παραλείψει να αναφερθεί στις ανεπάρκειές της, όπως τον αποκλεισμό της πλειοψηφίας των κατοίκων της πόλης από τη λήψη αποφάσεων κ.λπ. Εν συνεχεία, ο καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης Robert M. Fishman, ο αναπληρωτής καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης David Hine και ο αναπληρωτής καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Δημήτρης Σωτηρόπουλος έστρεψαν τη συζήτηση στο σήμερα, σκιαγραφώντας μία μάλλον απρόσμενα αισιόδοξη εικόνα της πολιτικής συγκυρίας εντός και εκτός Ε.Ε. Τον ρόλο του συντονιστή είχε αναλάβει ο διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής James C. Wright.
Ενα μάθημα που μας δίδαξαν οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων είναι πως ακόμα και οι «υπέροχοι άνθρωποι και θεσμοί υπόκεινται στη φθορά και την καταστροφή», υποστήριξε ο κ. Fishman. Μολονότι τις προηγούμενες δεκαετίες σε ένα μεγάλο κομμάτι του δυτικού κόσμου καλλιεργήθηκε ένα μοντέλο δημοκρατίας όπου τα καθήκοντα και οι ευκαιρίες συμμετοχής του πολίτη στα κοινά δεν περιορίζονται στην προσέλευση στην κάλπη, στη Νότια Ευρώπη σήμερα βλέπουμε τη συμμετοχικότητα να εξαλείφεται υπό την πίεση των αγορών και των πολυεθνικών αγορών, πρόσθεσε.
Αντίθετα, σύμφωνα με τον David Hine, τις τελευταίες δεκαετίες στην Ευρώπη παρατηρούμε διεύρυνση της δυνατότητας συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων. Οι ελλείψεις, που εντοπίζουμε παρατηρώντας πώς λειτουργεί η δημοκρατία, δεν αποτελούν καινούργια προβλήματα, ούτε σχετίζονται αποκλειστικά με την παγκοσμιοποίηση. Απλούστατα –και χωρίς να παραβλέπουμε τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης– έχουμε εξοικειωθεί αρκετά με τη δημοκρατία ώστε να μπορούμε να την κρίνουμε με μεγαλύτερη οξυδέρκεια απ’ ό,τι συνέβαινε «την εποχή των ισχυρών κομμάτων». Το τίμημα που πληρώνουμε είναι η απώλεια της αξιοπιστίας σε πρόσωπα και θεσμούς.
Κίνδυνοι και ευκαιρίες
Ο κ. Σωτηρόπουλος αναφέρθηκε στους κινδύνους και στις ευκαιρίες στην Ε.Ε. της οικονομικής κρίσης, κάνοντας λόγο για ένα «νέο είδος δημοκρατίας». Για να λειτουργήσει η Ενωση, τα κράτη-μέλη καλούνται να παραδώσουν μέρος των εξουσιών τους σε υπερεθνικούς θεσμούς: Πρόκειται για το πρωταρχικό στάδιο μιας μακράς, επίπονης διαδικασίας, που μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει «όχι μόνο σε μεγαλύτερη ασφάλεια απέναντι στις πιέσεις της παγκοσμιοποίησης, αλλά και σε μια δημοκρατία με σαφώς διευρυμένη συμμετοχή».
«Αυλαία» στη Στοά του Aττάλου
Με εκδήλωση στη Στοά του Aττάλου στην Aρχαία Aγορά θα ολοκληρωθεί απόψε το τρίτο Athens Democracy Forum με θέμα τη φιλελεύθερη δημοκρατία και τις προκλήσεις της. Κεντρικός ομιλητής θα είναι πρίγκιπας Αγά Χαν και χαιρετισμούς θα απευθύνουν ο πρόεδρος της International New York Times Stephen Dunbar – Johnson, η κ. Annika Savill, επικεφαλής του Tαμείου Δημοκρατίας των Hνωμένων Eθνών και ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης. Θα ακολουθήσει εφ’ όλης της ύλης συζήτηση μεταξύ του νομπελίστα οικονομολόγου Paul Krugman, του διευθυντή της «Κ» Αλέξη Παπαχελά και του αρθρογράφου των NYT Roger Kohen. Το πρωί, στο Μέγαρο Μουσικής, θα διεξαχθούν τρεις θεματικές συζητήσεις: η πρώτη αφορά την καθολικότητα της φιλελεύθερης δημοκρατίας και την άνοδο καθεστώτων που την απορρίπτουν, με τη συμμετοχή των Eric X. Li, πολιτικού επιστήμονα, Paula Dobriansky, πρώην υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ και Βenny Tai, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ. Η δεύτερη, τους κινδύνους της αυξανόμενης συγκέντρωσης του πλούτου και των εισοδηματικών ανισοτήτων. Συμμετέχουν οι Πολ Κρούγκμαν, Αννα Διαμαντοπούλου και Alan Rousso από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Η τρίτη, την άνοδο του ισλαμικού εξτρεμισμού και την απειλή που επιφέρει στις δυτικές δημοκρατίες, με ομιλητές τους σερ Richard Dearlove, πρώην επικεφαλής των Bρετανικών Mυστικών Yπηρεσιών, Kishore Mahbubani, Dean and Professor, καθηγητή στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης και Ed Husain, συγγραφέα και πρώην ισλαμιστή ακτιβιστή.