Η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και η ίδρυση της Λαϊκής Ενότητας προκάλεσαν ισχυρές ανακατατάξεις στον κομματικό μηχανισμό, με την κίνηση των «53» να είναι αυτή τη στιγμή η μεγαλύτερη τάση και να έχει ήδη θέσει όρους στον Αλέξη Τσίπρα για την επόμενη ημέρα, που θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τον τέως πρωθυπουργό.
Μια φράση του προέδρου της Ν.Δ. Ευάγγελου Μεϊμαράκη στο ντιμπέιτ με τον Αλέξη Τσίπρα προκάλεσε το εύλογο ενδιαφέρον πολλών, κυρίως όμως όσων δεν γνωρίζουν τα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά τα προβλήματα του τέως πρωθυπουργού είναι περισσότερα και μεγαλύτερα από όσα υπονόησε ο πρόεδρος της Ν.Δ.
Ο κ. Μεϊμαράκης απευθυνόμενος στον κ. Τσίπρα είπε: «Και να ξέρουν οι πολίτες ότι θα μας ξαναπάει σε εκλογές (σ.σ.: ο κ. Τσίπρας) γιατί το κείμενο των 53 αναφέρει ότι δεν θα ψηφίσει τους εφαρμοστικούς νόμους.
Κατά συνέπεια, η αστάθεια είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας». Η φράση αυτή δεν υπάρχει στο κείμενο των «53», αλλά η απειλή για τον Αλέξη Τσίπρα είναι υπαρκτή, καθώς προκύπτει από τη συνολική πολιτική των «53».
Το κείμενο αναφέρεται μεν στην ανάγκη απεγκλωβισμού από το μνημόνιο, αλλά μέσω ενός άλλου προγράμματος και έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ στην Πανελλαδική Σύσκεψη στις 29-30 Αυγούστου κατέληξε στο λεγόμενο παράλληλο πρόγραμμα που έχει ήδη δώσει στη δημοσιότητα. Η αναφορά του κ. Μεϊμαράκη «έξυσε» κατά κάποιον τρόπο την εσωκομματική πληγή στον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί τα προβλήματα που καλύφθηκαν λόγω της προεκλογικής περιόδου είναι μεγαλύτερα από όσα υπονόησε ο κ. Μεϊμαράκης.
Οι πρώτοι όροι
Στο ίδιο κείμενο τέθηκαν οι πρώτοι όροι στον Αλέξη Τσίπρα, όπως στο θέμα σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς τονίζεται πως πρέπει «να αποκλείσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα συμμετέχει στη συγκρότηση κυβέρνησης με κόμματα που το πρόγραμμά τους είναι ασύμβατο με το δικό του πρόγραμμα», θέση που εκ των πραγμάτων αποκλείει συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Πράγμα που σημαίνει ότι σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα, ενδεχόμενη συνεργασία με τα δύο ή με ένα από τα προαναφερθέντα κόμματα θα προκαλέσει ενδεχομένως νέα διάσπαση στην ήδη εύθραυστη ενότητα του κόμματος. Στις 8 Σεπτεμβρίου ο άτυπος ηγέτης της κίνησης των «53» Ευκλείδης Τσακαλώτος έκανε μια σημαντική πολιτική δήλωση, που δεν εκτιμήθηκε από τους μη γνωρίζοντες τα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά επηρέασε την εκλογική εκστρατεία του Αλέξη Τσίπρα. Την ημέρα εκείνη υπήρξε δημοσίευμα, σύμφωνα με το οποίο οι δανειστές θα ήθελαν τη δημιουργία κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού προκειμένου να συζητήσουν το θέμα του χρέους με την Ελλάδα. Μια δήλωση του Γιάννη Δραγασάκη, που θεωρήθηκε ότι αφήνει περιθώριο για κάτι τέτοιο, προκάλεσε την αντίδραση του κ. Τσακαλώτου που δήλωσε ότι «καμία κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού δεν μπορεί να βγάλει τη χώρα από το τέλμα», σημειώνοντας ότι η χώρα έχει ανάγκη από μια αριστερή κυβέρνηση.
Το κείμενο των «53», που κατατέθηκε στη Σύσκεψη της 30ής Αυγούστου, ήταν αποτέλεσμα έντονων διεργασιών εντός της κίνησης και εντός του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς πολλά μέλη της κίνησης σκέφτονταν να αποχωρήσουν από το κόμμα και είτε να αποστασιοποιηθούν είτε να ιδρύσουν νέο κόμμα ή πολιτική κίνηση. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, την ομιλία του οποίου περίμεναν οι πάντες, έδωσε το έναυσμα για την παραμονή της κίνησης εντός του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με όρους, γεγονός που ανέδειξε τον τέως υπουργό σε ισχυρό πόλο του κόμματος, ουσιαστικά είναι ένας νέος Λαφαζάνης, αλλά με διαφορετικές θέσεις. Τέως βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιος εκ νέου είπε στον υπογράφοντα ότι «αν έφευγε ο Ευκλείδης, θα φεύγαμε όλοι». Στο ίδιο κείμενο επικρίνεται έντονα ο Αλέξης Τσίπρας για τη στάση του έναντι του κόμματος, αλλά κυρίως για τον αρχηγισμό του και για περιφρόνηση των κομματικών διαδικασιών. Στο κείμενο των «53» σημειώνεται ότι «τα κόμματα της Αριστεράς δεν φτιάχνονται από αρχηγούς, αλλά από αρχές, ιδέες, προγράμματα και τους αγώνες των ανθρώπων της». Το μήνυμα είναι σαφές και για την επομένη των εκλογών… Σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ αναδειχθεί πρώτο κόμμα, οι πονοκέφαλοι του Αλέξη Τσίπρα είναι πολλοί και δεν έχουν να κάνουν μόνο με τον σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά και με το κόμμα του. Στελέχη των «53», όπως η Θεανώ Φωτίου, ο Θοδωρής Δρίτσας, ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, η Βασιλική Κατριβάνου, ο Τάσος Κορωνάκης, ο Πάνος Λάμπρου, ο Χρήστος Μαντάς και δεκάδες ακόμη, δεν θα στηρίξουν εύκολα μια κυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι.
Σύμφωνα με πληροφορίες, την επομένη των εκλογών η κίνηση των «53» θα θέσει όρους στον Αλέξη Τσίπρα, θα ζητήσει σύγκληση οργάνων για να εγκρίνει οποιαδήποτε συνεργασία και τους όρους της και θα κινήσει τις διαδικασίες για το συνέδριο. Υπό αυτό το πρίσμα, το πόσο συμπαγής θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή θα εξαρτηθεί από τη στάση της κίνησης των «53», καθώς, όπως τονίζουν στελέχη της, η κίνηση αυτή «συνέβαλε καθοριστικά στη διάσωση του ΣΥΡΙΖΑ παραμένοντας στο κόμμα μετά το μνημόνιο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε δεδομένοι». Αυτό σημαίνει ότι επειδή η κίνηση των «53» θα έχει ισχυρή παρουσία στη νέα Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του μια ενδεχόμενη ρήξη στις αποφάσεις που θα πάρει.