Δεν θα ξεχάσω ποτέ το αίσθημα έκπληξης και τρόμου, με το οποίο ξυπνούσα τα χειμωνιάτικα πρωινά της παιδικής μου ηλικίας. Εξω δεν είχε ακόμα ξημερώσει και το αθώο ακόμα μυαλό μου δυσκολευόταν να καταλάβει γιατί έπρεπε να εγκαταλείψω από τόσο νωρίς το ζεστό κρεβάτι μου για να βρεθώ σε μια τάξη γεμάτη εξίσου αγουροξυπνημένα και ανίκανα να συγκεντρωθούν παιδιά. Ξανά και ξανά, οι ενήλικες μου υπενθύμιζαν ότι το σχολείο αποτελεί «προθάλαμο» της επαγγελματικής ζωής και καλά θα κάνω να συνηθίσω ή να με διαβεβαιώνουν πως όταν μεγαλώσω θα καταλάβω.
Αντίθετα με τις προβλέψεις τους, ουδέποτε κατάφερα να απαλλαγώ από τη φαντασίωση ενός κόσμου, όπου οι δημόσιες υπηρεσίες έχουν ωράριο καταστημάτων, οι υπάλληλοι γραφείων προλαβαίνουν να απολαύσουν το πρωινό τους και οι μαθητές φτάνουν στο σχολείο ξεκούραστοι, με καθαρό μυαλό. Για χρόνια πίστευα πως αποτελούσε ένδειξη ανωριμότητας, φαίνεται όμως πως η «ουτοπία» μου έχει αρκετούς υποστηρικτές – κάποιους, μάλιστα, εντός της επιστημονικής κοινότητας. Μόλις την περασμένη εβδομάδα ο δρ Paul Kelley, ερευνητής του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ειδικός σε θέματα ύπνου, εξέπληξε το κοινό στο Βρετανικό Φεστιβάλ Επιστημών όταν πρότεινε στα δημοτικά σχολεία της χώρας να αρχίζουν το πρόγραμμά τους το νωρίτερο στις 8.30 και στα γυμνάσια να μεταθέσουν την ώρα έναρξης μαθημάτων κατά δύο με τρεις ώρες, επιτρέποντας στους εφήβους -που έχουν διαφορετικούς κιρκαδικούς ρυθμούς- να κερδίζουν δέκα ώρες επιπλέον ύπνου την εβδομάδα. «Είμαστε μια κοινωνία στερημένη από ύπνο, αλλά οι ηλικίες 14 με 24 εμφανίζουν μεγαλύτερες ελλείψεις από κάθε άλλο κομμάτι της κοινωνίας. Αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στις επιδόσεις και στη σωματική και πνευματική υγεία» υπογράμμισε. Ομως και οι μεγαλύτεροι φαίνεται ότι πλήττονται από την έλλειψη ύπνου: σύμφωνα με τον δρα Kelley, τα άτομα από 24 έως 35 ετών κοιμούνται κατά μέσο όρο μία με μιάμιση ώρα λιγότερο από όσο έχει ανάγκη ο οργανισμός τους, ενώ μόνο μετά τα 55 προσαρμοζόμαστε εύκολα στο «τυπικό» ωράριο 8 π.μ. με 4 μ.μ. Πρόταση του ερευνητή είναι οι επιχειρήσεις να εφαρμόζουν κυλιόμενο ωράριο, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των ατυχημάτων στους δρόμους και σηματοδοτώντας το τέλος των περιόδων αιχμής στις πόλεις.