Οι τελευταίες έρευνες γύρω από τη σχολική εκπαίδευση στις νεαρές ηλικίες, δείχνουν το πόσο σημαντική και καθοριστική είναι για την ανάπτυξη του παιδιού στη μετέπειτα ζωή του. Για παράδειγμα, έχει παρατηρηθεί ότι παιδιά που είχαν αυξημένες κοινωνικές δεξιότητες σε πολύ νεαρή ηλικία – κάτι που παρατηρείται στο σχολείο – είχαν μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής σε πανεπιστημιακή εκπαίδευση και υψηλότερα εισοδήματα στην επαγγελματική τους ζωή. Οι κοινωνικές δεξιότητες, δεν είναι όμως κάτι που μαθαίνεται σε μία σχολική αίθουσα, απαιτούν τη συναναστροφή, τη συμμετοχή σε δραστηριότητες με άλλους και τη διάθεση για συλλογική προσπάθεια. Παρομοίως, άλλες πτυχές της προσωπικότητάς μας που διαμορφώνονται σε πολύ μικρή ηλικία όπως η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, η κατανόηση των άλλων, η διάθεση να μοιραζόμαστε, η συνεργασία, η αλληλοβοήθεια, η φιλική συμπεριφορά, είναι καθοριστικές στη λάξευση του αυριανού μας εαυτού και όσο καλύτερα τις βιώσουμε σε νεαρή ηλικία, τόσο καλύτερες θα είναι οι βάσεις που θα χτίσουμε για ένα λαμπρό μέλλον.
Η παγκόσμια εκπαιδευτική κοινότητα και οι κυβερνήσεις έχουν αρχίσει να το αντιλαμβάνονται αυτό και ξεκινούν να επενδύουν περισσότερο ώστε η ποιότητα της εκπαίδευσης να βελτιώνεται ολοένα και περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρωτοβουλία της πολιτείας του Μισούρι στις ΗΠΑ να επιβάλλει έναν έμμεσο φόρο 50 σεντς σε προϊόντα καπνού τα οποία προορίζονται για την ενίσχυση της σχολικής εκπαίδευσης σε νεαρές ηλικίες.
Τα παιδιά όταν είναι μικρά, λειτουργούν σαν σφουγγάρια απορροφώντας πληροφορίες, εμπειρίες και στοιχεία για τον κόσμο γύρω τους με ταχύτατους ρυθμούς – αυτό όμως συμβαίνει ταυτόχρονα χωρίς να έχουν την ικανότητα να φιλτράρουν τις γνώσεις και τις πληροφορίες που παίρνουν από κάποιο συμπεριφορικό φίλτρο, μιας και δεν έχουν αναπτύξει ακόμα την προσωπικότητά τους. Γι’ αυτό και υπάρχει κίνδυνος, αν τα ερεθίσματα που παίρνουν δεν είναι αυτά που θα έπρεπε να παίρνουν, να επηρεάζονται ανεπανόρθωτα στη μετέπειτα ζωή τους. Οι νεαρές ηλικίες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες και θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται από τους εκπαιδευτές αλλά και από την οικογένεια αναλόγως.
Σύμφωνα με ευρήματα γύρω από την παιδική ψυχολογία, όσο πιο πλούσια και συναρπαστική είναι η εκπαιδευτική εμπειρία στις νεαρές ηλικίες, τόσο πιο ολοκληρωμένος είναι ο άνθρωπος που θα προκύψει στο μέλλον, σε νοητικό αλλά και κοινωνικό επίπεδο. Γι’ αυτό και τα πιο εξελιγμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα υιοθετούν πρακτικές που εμπλουτίζουν τη σχολική εμπειρία με πρακτικές εφαρμογές, παιχνίδι και προγράμματα υψηλής εμπειρικής αξίας. Η απλή διδασκαλία αποτελεί πια παρελθόν και τη θέση της έχουν πάρει καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές που αποσκοπούν στην καλλιέργεια των παιδιών σε θέματα όπως η κοινωνικότητα, η ανταγωνιστικότητα, οι υψηλές βλέψεις για το μέλλον, ο ενθουσιασμός για τη συνεχή μάθηση, ο σεβασμός, η συνεργασία σε ομάδες, η υπομονή, η αυτοπεποίθηση, ο εναγκαλισμός της διαφορετικότητας. Σε ένα πείραμα που έγινε στις ΗΠΑ με σκοπό να βγει η εκπαιδευτική εμπειρία από τα όρια της σχολικής αίθουσας, τοποθέτησαν σε σούπερ μάρκετ ταμπέλες στα τρόφιμα ως εξής: π.χ. στην ταμπέλα μπροστά από το γάλα, αντί να γράφει γάλα έγραφε «προέρχομαι από μία αγελάδα – μπορείς να βρεις κάτι άλλο που να προέρχεται από αγελάδες;». Οι ερευνητές παρατήρησαν την εμπλοκή των παιδιών και τον ενθουσιασμό τους για τη μάθηση όταν οι ταμπέλες ήταν εμφανείς και όταν δεν ήταν. Τα αποτελέσματα είναι προφανή.
Η αυξανόμενη ανάγκη για πρακτική εκπαίδευση των παιδιών και η αδυναμία των γονιών να συμμετέχουν ενεργά σε αυτή λόγω έλλειψης χρόνου, δημιούργησε μία ολόκληρη βιομηχανία ηλεκτρονικών εφαρμογών που απευθύνονται σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Οι επιλογές είναι πλέον αμέτρητες και πολλές από αυτές είναι ιδιαίτερα ποιοτικές. Δεδομένου ότι η χρήση τους από εκπαιδευτές και γονείς είναι σε λογικά πλαίσια, οι ηλεκτρονικές εφαρμογές είναι άλλος ένας τρόπος για να γίνει η εκπαίδευση των παιδιών ακόμα πιο συναρπαστική.
Σε αυτό τον πολλά υποσχόμενο χώρο της σχολικής εκπαίδευσης απευθύνεται το καινοτόμο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Επιστήμες της Αγωγής στην ‘Πρώτη Αγωγή και Εκπαίδευση’ του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Το πρόγραμμα προσφέρει ειδίκευση σε βάθος στον χώρο της παιδικής εκπαίδευσης για παιδιά από 3-8 ετών και εφοδιάζει τους συμμετέχοντες με τις δεξιότητες, την τεχνογνωσία, τις εκπαιδευτικές πρακτικές, καθώς και τις θεωρίες και τα τελευταία ερευνητικά ευρήματα, που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη πραγματικότητα του χώρου της εκπαίδευσης διεθνώς. Το πρόγραμμα γίνεται σε συνεργασία με διεθνείς φορείς όπως για παράδειγμα ο OMEP- World Organization for Early Childhood Education, με μη-κυβερνητικούς οργανισμούς, και τοπικά δημόσια και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια. Επίσης, δίνει τη δυνατότητα στους αποφοίτους του να συνεχίσουν τις σπουδές τους ακολουθώντας ένα διδακτορικό σε κάποιον τομέα εκπαίδευσης που τους ενδιαφέρει ή σε κάποιο ευρύτερο αντικείμενο των κοινωνικών επιστημών.
Πηγές: Tech.co, Brookings.edu, Forbes.com, Marin Independent Journal, Huffington Post, Publicnewsservice.org, EUROPEAN UNIVERSITY CYPRUS (EUC)