Ντοκουμέντα για την Απελευθέρωση, πρώτη φορά στο φως

Ντοκουμέντα για την Απελευθέρωση, πρώτη φορά στο φως

2' 16" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Για ολόκληρες δεκαετίες και σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η Αθήνα δεν γιόρταζε με τρόπο πανηγυρικό την απελευθέρωσή της από τη ναζιστική κατοχή (12 Οκτωβρίου 1944). Μια τυπική κατάθεση στεφάνου και μερικές αναφορές στον Τύπο ήταν η συνηθισμένη πρακτική αντί μιας ανοιχτής γιορτής με τη συμμετοχή των Αθηναίων, στα πρότυπα των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων.

Θέλοντας να αναπληρώσουν αυτό το «κενό» και παράλληλα να παρακινήσουν την επίσημη πολιτεία να την υιοθετήσει ως θεσμό, οι διδάκτορες Ιστορίας Μενέλαος Χαραλαμπίδης, Γιάννης Σκαλιδάκης και Βασιλική Λάζου, πήραν φέτος την πρωτοβουλία να διοργανώσουν σειρά δράσεων σε διάφορα σημεία της πόλης. «Είναι μια προσπάθεια να βγάλουμε προς τα έξω όλη αυτή την πολύχρονη μελέτη και τα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας σχετικά με τη δύσκολη δεκαετία του 1940. Οι διάφοροι φορείς δέχτηκαν με προθυμία και είχαμε πολύ καλή συνεργασία μαζί τους. Φυσικά σχεδόν όλοι όσοι ασχολήθηκαν με την οργάνωση των δράσεων δούλεψαν εθελοντικά», μας λέει ο κ. Χαραλαμπίδης καθώς μας ξεναγεί στην καλοστημένη έκθεση φωτογραφιών και άλλων ντοκουμέντων που παρουσιάζεται μέχρι τέλος του μήνα στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στο Μεταξουργείο.

Εκεί ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει τα στοιχεία με χρονολογική σειρά, ξεκινώντας από τον ελληνοϊταλικό πόλεμο και συνεχίζοντας με την Κατοχή, την πείνα, την Αντίσταση και τελικά την απελευθέρωση της πρωτεύουσας εν μέσω πανηγυρισμών, κάτω από τα λάβαρα των Συμμάχων. Η έκθεση βασίζεται κυρίως σε φωτογραφικό υλικό, κομμάτι του οποίου δημοσιεύεται ευρέως για πρώτη φορά, καθώς και σε διάφορα άλλα ντοκουμέντα της εποχής όπως χάρτες, προγράμματα θεάτρων, καταλόγους εστιατορίων, χαρτονομίσματα, λίστες κ.ά. Στο κέντρο ένας μεγάλος χάρτης της Αθήνας έχει εμπλουτιστεί με παραπομπές στα σημεία των κύριων αντιστασιακών ενεργειών, των μπλόκων και των τόπων μαρτυρίου. Εκτός της συγκεκριμένης έκθεσης, η οποία λόγω μεγάλης προσέλευσης είναι πιθανό να συνεχιστεί και τον επόμενο μήνα σε άλλο χώρο, προγραμματίστηκαν ακόμα ιστορικοί περίπατοι όπως και η εγκατάσταση ειδικών τοποσήμων σε οκτώ σημεία της πόλης με ανάλογο ενδιαφέρον (π.χ. στην οδό Μέρλιν, όπου ήταν τα κρατητήρια της Γκεστάπο).

Γιατί όμως όλα αυτά τα χρόνια οι εορτασμοί της Απελευθέρωσης ήταν κάπως… παραμελημένοι; «Κατά τη γνώμη μου είναι κυρίως η χρονολογική εγγύτητα με τα Δεκεμβριανά και τον Εμφύλιο, η οποία τα προηγούμενα χρόνια τουλάχιστον δημιουργούσε κάποια “αμηχανία” στο επίσημο κράτος σχετικά με την Απελευθέρωση. Ας μην ξεχνάμε πως μέχρι το 1982 που αναγνωρίστηκε το ΕΑΜικό σκέλος της Αντίστασης, ήταν δύσκολο να κάνει λόγο κάποιος για όλα αυτά, χωρίς να αναφέρει πού κυρίως οφείλεται η αντίσταση και η απελευθέρωση μεγάλων τμημάτων της ίδιας της Αθήνας», αναφέρει σχετικά ο κ. Χαραλαμπίδης, ο οποίος θεωρεί πως οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες ώστε όλα αυτά να αφεθούν στο παρελθόν. Είναι κρίμα άλλωστε η πόλη, η οποία αντιστάθηκε όσο ελάχιστες –και πλήρωσε ακριβό τίμημα– στο τέρας του ναζισμού να μη γιορτάζει με ανάλογο τρόπο και την απαλλαγή της από αυτό.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή