Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Οσες εκκλήσεις και να κάνουν ο πρόεδρος Ολάντ, ο Μπιλ Κλίντον ή και ο… Πάπας κανείς δεν θα έλθει να επενδύσει στην Ελλάδα έτσι όπως έχουν τα πράγματα στη χώρα μας. Πριν από τον κ. Τσίπρα υπήρξαν πολλοί πρωθυπουργοί, οι οποίοι κατάλαβαν ότι όταν φεύγει η «βασιλική άμαξα» ύστερα από ένα επίσημο ταξίδι εξανεμίζονται οι διακηρύξεις περί επενδύσεων. Οι επενδυτές κοιτάνε μερικά απλά πράγματα:
• Την αντιμετώπιση που είχαν άλλοι επενδυτές που δοκίμασαν την τύχη τους στην Ελλάδα.
• Τη φήμη της χώρας από πλευράς γραφειοκρατίας, διαφθοράς, φορολογικής σταθερότητας.
• Την πολιτική σταθερότητα και τους κινδύνους εξόδου από το ευρώ ή κάποιας κατάρρευσης.
Αφού αναλύσουν όλα τα παραπάνω αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες με σημαντικά περιθώρια κέρδους. Συνήθως, όμως, απογοητεύονται πριν φτάσουν σε αυτό το σημείο. Τους τρομάζουν οι ιστορίες που κυκλοφορούν διεθνώς γύρω από την Ελλάδα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που κάηκαν επειδή ήλθε μία νέα κυβέρνηση και άλλαξε τους όρους και την αντιμετώπιση της επένδυσης. Αυτό παγκοσμίως θεωρείται τουλάχιστον απερίγραπτο. Μετά έχουμε τις δεκάδες ιστορίες για συναντήσεις με νυν και πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους, οι οποίοι δεν ήταν καθόλου προετοιμασμένοι, δεν είχαν χαρτιά μπροστά τους και δεν κρατούσαν σημειώσεις. Στο τέλος κάποιος έκλεινε το μάτι και έλεγε «εντάξει, θα τα βρούμε».
Ακούνε ακόμη οι επενδυτές ιστορίες για το πώς λειτουργεί η δικαιοσύνη, για τις καθυστερήσεις, αλλά και για υποκειμενικές διώξεις. Ολα αυτά συνθέτουν ένα τοπίο δύσβατο, γεμάτο νάρκες. Οι περισσότεροι που εκφράζουν κάποιο ενδιαφέρον ακούν στο τέλος και την κλασική συμβουλή: «Το καλύτερο είναι να συνεργασθείτε με κάποιον ντόπιο “διευκολυντή"-επιχειρηματία που θα φροντίσει τις σχέσεις με τους πολιτικούς, τα μέσα και ορισμένες υπηρεσίες».
Εχει υποστεί μεγάλη ζημιά το brand που λέγεται Ελλάδα. Πέρα από τη χρεοκοπία μας έχουμε γίνει ταυτόσημοι με την αποτυχία.
Ο σημερινός πρωθυπουργός και το επιτελείο του έχουν ψευδαισθήσεις. Θεωρούν ότι θα κλείσουν το μάτι σε κάποιον Ελληνοαμερικανό ή ξένο επενδυτή και θα του πουν «εντάξει θα πάρεις το Ελληνικό» και εκείνος θα τρέξει. Δεν πάει έτσι το πράγμα. Αν ήμασταν εκτός ευρώ ή λίγο νοτιότερα μπορεί και να ήταν έτσι. Τώρα, όμως, είμαστε ένα υβριδικό μόρφωμα, μία ημιτριτοκοσμική χώρα, που προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο.
Οι μόνοι που θα μπορούσαν να είναι πιο θαρραλέοι είναι οι εκπρόσωποι του κρατικού καπιταλισμού τύπου Ρωσίας και Κίνας. Η Μόσχα έχει εξοργισθεί μαζί μας γιατί τη χρησιμοποιήσαμε σαν πιόνι στη διαπραγμάτευση με το Βερολίνο. Παιδάκια δεν είναι οι Ρώσοι, ούτε και εύκολοι «πελάτες». Οσο για τους Κινέζους, «τα είδαν όλα» με την υπόθεση του λιμανιού. Αν και όταν ολοκληρωθεί θα δουν αν τους ενδιαφέρει κάτι άλλο.
Σε ορισμένα μυαλά υπάρχει ακόμη η ελπίδα ότι ο Λευκός Οίκος θα μας στείλει επενδυτές με ειδικά ναυλωμένα 747. Δυστυχώς δεν θα έλθουν. Τα αεροπλάνα από τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο θα γεμίσουν μόνο με τους εκπροσώπους των distress funds, που ψάχνουν από τώρα να εντοπίσουν τους επενδυτικούς θησαυρούς που κρύβονται στα κόκκινα δάνεια των ελληνικών τραπεζών. Εκεί όντως θα μπουν πολλά χρήματα και θα γίνει μεγάλο παιχνίδι. Κανονικούς επενδυτές ας μην περιμένουμε όμως. Θα έλθουν μόνο όταν γίνουμε μία κανονική ευρωπαϊκή χώρα…