Με διαφημιστικές καμπάνιες που το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενισχυθούν, οι ιδιώτες πάροχοι ηλεκτρικού ρεύματος διεκδικούν μερίδια από μια αγορά όπου σχεδόν ένας στους τρεις καταναλωτές δεν πληρώνει το ρεύμα που καταναλώνει. Ο αριθμός των καταναλωτών με απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος, σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ, περιορίστηκε τους τελευταίους μήνες στα 2,1 εκατ. από 2,5 εκατ. σε σύνολο 7 εκατομμυρίων! Οι συνολικές ανεξόφλητες οφειλές από απλήρωτους λογαριασμούς έχουν εκτοξευθεί στα 2,2 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τη ΔΕΗ και στα 2,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τη ΓΕΝΟΠ.
Αυτή είναι η εικόνα της αγοράς που με βάση το μνημόνιο θα πρέπει να ανοίξει για να περιοριστεί το μερίδιο της ΔΕΗ κατά 50% το 2020. Η εικόνα αυτή που λόγω συνθηκών διαβίωσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων βαίνει δυσμενέστερη, δεν ανταποκρίνεται σε καμία περίπτωση στα χαρακτηριστικά μιας βιώσιμης αγοράς. Το νέο εγχείρημα ανοίγματος της αγοράς κινδυνεύει να έχει πολύ πιο καταστροφικά αποτελέσματα από το πρώτο, που κατέρρευσε το 2011 με το «φιάσκο» των Energa και Ηellas Power αφήνοντας πίσω του κάποια εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ χρέη για τους καταναλωτές. Αν δεν αντιμετωπιστούν οι «γκρίζες ζώνες», ο κίνδυνος αυτή τη φορά είναι να «σκάσει» η ίδια η ΔΕΗ, κατάσταση που θα είναι μη αναστρέψιμη όχι μόνο για την επιχείρηση αλλά για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Οι ανεξόφλητες οφειλές είναι μία από τις γκρίζες ζώνες που θα κρίνει το νέο εγχείρημα ανοίγματος της αγοράς.
Η διοίκηση της ΔΕΗ έχει καταστήσει συνυπεύθυνη τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στον αγώνα για τη βελτίωση της εισπραξιμότητάς της, υποχρεώνοντάς την, με τις παρεμβάσεις της, να θέσει το θέμα της διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε διαβούλευση.
Η ΡΑΕ έχει θέσει σε διαβούλευση τρεις εναλλακτικές προτάσεις για τη διαχείριση των ανεξόφλητων οφειλών.
Η πρώτη προβλέπει αναστολή αλλαγής προμηθευτή όταν υπάρχουν ληξιπρόθεσμα, η δεύτερη αναστολή υπό προϋποθέσεις και συγκεκριμένα όταν η οφειλή υπερβαίνει ένα ποσό ή όταν ανεξαρτήτως του ύψους της οφειλής έχει προηγηθεί εντολή διακοπής ρεύματος ή ακόμη και έχει πραγματοποιηθεί η διακοπή. Η τρίτη πρόταση προβλέπει δυνατότητα αλλαγής προμηθευτή έπειτα από διακανονισμό των ληξιπρόθεσμων οφειλών, με ποινή την αποσύνδεση με εντολή του προηγούμενου προμηθευτή στην περίπτωση μη τήρησής του.
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης έχουν εκφραστεί μέχρι στιγμής δύο εντελώς αντίθετες προτάσεις. Η πρώτη προέρχεται από τη ΓΕΝΟΠ και λέει ρητή απαγόρευση αλλαγής προμηθευτή όταν δεν έχουν εξοφληθεί τα χρέη και η δεύτερη από ιδιώτη πάροχο που λέει ότι δεν πρέπει να μπει κανένας φραγμός στο δικαίωμα του καταναλωτή να αλλάζει προμηθευτή, αποδίδοντας τα «φέσια» της ΔΕΗ σε αδράνεια της επιχείρησης.
«Καταφύγιο» η ΔΕΗ
Το ρίσκο για τους ιδιώτες επενδυτές σε σχέση με τους κακοπληρωτές είναι περιορισμένο, αφού ο Κώδικας τους αφήνει το περιθώριο να επιλέγουν τους πελάτες τους. Αντιθέτως η ΔΕΗ έχει οριστεί από τον νόμο ως«τελευταίο καταφύγιο» λόγω της θέσης που κατέχει στην αγορά και είναι υποχρεωμένη να ηλεκτροδοτεί όποιον πελάτη της το ζητήσει. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μετέφερε ο κ. Παναγιωτάκης στον γενικό διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας Ντομινίκ Ριστορί, «ένα 50% περίπου της αγοράς, δηλαδή η υψηλή τάση, ο δημόσιος τομέας, οι αγρότες, οι δικαιούχοι κοινωνικών τιμολογίων και οι πελάτες που έχουν κάνει ρυθμίσεις και έχουν μεγάλες οφειλές, είναι κατανάλωση που εξυπηρετεί αποκλειστικά η ΔΕΗ και κανείς ιδιώτης δεν απευθύνεται και δεν μπορεί σήμερα να απευθυνθεί σ’ αυτούς».