Aλόγιστη κατανάλωση αντιβιοτικών, που όχι μόνο δεν είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων υγείας αλλά ταυτόχρονα «μποϊκοτάρει» τις θεραπευτικές επιλογές των γιατρών, συνεχίζει να καταγράφεται στη χώρα μας. Παρά τις εκκλήσεις – προειδοποιήσεις ειδικών γιατρών και φορέων, η Ελλάδα παραμένει η χώρα με την υψηλότερη εξωνοσοκομειακή κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ε.Ε. και υψηλά ποσοστά ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων από πολυανθεκτικά μικρόβια.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), με αφορμή την αυριανή Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών, η χώρα μας το 2014 ήταν η πρώτη σε κατανάλωση αντιβιοτικών στην κοινότητα, με 34,1 ημερήσιες δόσεις κατά μέσο όρο ανά 1.000 κατοίκους, όταν ο μέσος όρος στις χώρες της Ε.Ε. ήταν 21,6 ημερήσιες δόσεις ανά 1.000 κατοίκους. Στη χαμηλότερη θέση βρίσκεται η Ολλανδία (10,6 ανά 1.000 κατοίκους). Υψηλή κατανάλωση αντιβιοτικών καταγράφεται επίσης σε Ρουμανία, Γαλλία, Βέλγιο και Ιταλία. Μετρώντας συσκευασίες αντιβιοτικών η Ελλάδα βρισκόταν το 2014 στην 3η θέση στην Ευρώπη (3,61 κουτιά αντιβιοτικών ανά 1.000 κατοίκους την ημέρα) πίσω από τη Γαλλία και την Ιταλία (4,62 και 3,70 ανά 1.000 κατοίκους αντίστοιχα). Ωστόσο, όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση, διαφορές στην κατάταξη σε σχέση με τη μέση ημερήσια δόση μπορεί να οφείλονται στην περιεκτικότητα των συσκευασιών των αντιβιοτικών.
Αναφορικά με την κατανάλωση αντιβιοτικών εντός των νοσοκομείων, η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο με 2,1 μέση ημερήσια δόση ανά 1.000 κατοίκους (2 ανά 1.000 κατοίκους είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος). Ωστόσο είμαστε στην πρώτη θέση στην κατανάλωση καρβαπενεμών –που αποτελούν την τελευταία ισχυρότερη ομάδα αντιβιοτικών– με 0,143 μέση ημερήσια δόση ανά 1.000 κατοίκους, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 0,058 μ. ημ. δ. ανά 1.000 κατοίκους. Η αυξημένη χρήση των αντιβιοτικών, έξω και μέσα στα νοσοκομεία, οδηγεί σε ανθεκτικά στη θεραπεία μικρόβια. Στα ελληνικά νοσοκομεία, περισσότερο από το 50% των ενδοσοκομειακών λοιμώξεων από Klebsiella pneumoniae οφείλεται σε ανθεκτικό στα τελευταίας γενιάς αντιβιοτικών μικροοργανισμό, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη την αντιμετώπισή τους από τους γιατρούς.
Οπως δήλωσε ο επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, Vytenis Andriukaitis, «η απειλή της μικροβιακής αντοχής στα αντιβιοτικά αυξάνει μέρα με τη μέρα, και εάν δεν ελεγχθεί, έχει τη δυνατότητα να γυρίσει πίσω τον χρόνο κατά τουλάχιστον έναν αιώνα στην Ιατρική».
«Λέμε όχι στα αντιβιοτικά», είναι το μήνυμα που στέλνει η Ελληνική Εταιρεία Ερευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Μεταξύ άλλων, συμβουλεύει: «Μην προσπαθείτε να αγοράσετε αντιβιοτικά χωρίς ιατρική συνταγή, μη χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά που έχουν περισσέψει από προηγούμενες θεραπείες, ζητήστε από τον γιατρό σας εναλλακτικές αγωγές χωρίς αντιβιοτικά για συμπτώματα όπως πονόλαιμος, βήχας κ.ά.».