Αναγκαστικά η ζωή συνεχίστηκε στο Παρίσι και στη Γαλλία. Δέκα ημέρες μετά τις επιθέσεις στο θέατρο «Μπατακλάν» και στο Στάδιο της Γαλλίας, και κατόπιν χιλιάδων συλλυπητηρίων μηνυμάτων από όλο τον κόσμο, οι Γάλλοι βρήκαν το κουράγιο να συνεχίσουν το σχολείο, τις δραστηριότητές τους, τις δουλειές τους… Ωστόσο είναι αδύνατον να ξεχαστούν τα 129 άτομα, κυρίως νεαρής ηλικίας, που σκοτώθηκαν το βράδυ της Παρασκευής 13 Νοεμβρίου κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας ροκ στο «Μπατακλάν», ή την ώρα που δειπνούσαν στη βεράντα του εστιατορίου «Μικρή Καμπότζη», λίγα μέτρα πιο μακριά.
Σε αυτή την «μπουρζουά μποέμ» γειτονιά του 11ου διαμερίσματος, κοντά στο Μπατακλάν, η κυκλοφορία των αυτοκινήτων αποκαταστάθηκε την επόμενη μέρα, αλλά οι αστυνομικές δυνάμεις ενισχύθηκαν. Στη γραμμή 9 του μετρό του Παρισιού, στους σταθμούς Βολτέρ, Σεν Αμπρουάζ και Ομπερκαφ, οι οποίοι βρίσκονται γύρω από αυτό το τετράγωνο, οι βαριά οπλισμένοι στρατιώτες εποπτεύουν όχι μόνο στον εξωτερικό χώρο ή στην αποβάθρα, αλλά και στα βαγόνια.
Πολλαπλασιάζουν τους ελέγχους των εγγράφων ταυτοποίησης και σαρώνουν με το βλέμμα τους κάθε περαστικό, ο οποίος, τις περισσότερες φορές, τους επαινεί για το έργο τους και τους ενθαρρύνει. Αυτοί οι ένστολοι άνδρες έχουν κάνει τόσο μεγάλη εντύπωση, ώστε σε λιγότερο από μια εβδομάδα ο αριθμός των Γάλλων και των Γαλλίδων που επιθυμούν να στρατευθούν επαγγελματικά, να έχει τριπλασιαστεί. Πάνω από 140 νέοι υποψήφιοι εκδηλώνουν το ενδιαφέρον τους κάθε μέρα, ένα ρεκόρ ανέλπιστο από τότε που η στρατιωτική θητεία δεν είναι πλέον υποχρεωτική στη Γαλλία. Θα μπορούσε κανείς να πιστέψει ότι ένα νέο ξέσπασμα αλληλεγγύης έχει κυριεύσει τη χώρα, δέκα μήνες μετά το μακελειό στο περιοδικό Charlie Hebdo.
Εκνευρισμός
Ωστόσο, η ατμόσφαιρα στους δρόμους του Παρισιού είναι αρκετά διαφορετική. Ο εκνευρισμός και το άγχος στον πληθυσμό είναι εμφανή. Ακόμη και τα σούπερ μάρκετ παρακολουθούνται και στην παραμικρή ύποπτη κίνηση κατεβάζουν ρολά και στέλνουν όλους τους πελάτες στα σπίτια τους. Ολοι οι Γάλλοι ανταλλάσσουν άγρια βλέμματα μεταξύ τους, επειδή η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο. «Είναι ως επί το πλείστον σοκαρισμένοι από αυτή την τελευταία επίθεση», δηλώνει η πολιτική αναλύτρια Κατερίν Ναΐ, «η επίθεση εναντίον του Charlie Hebdo είχε ως στόχο την ελευθερία της έκφρασης, σήμερα είναι ο γαλλικός τρόπος ζωής που έχει μπει στο στόχαστρο. Ολος ο κόσμος, λοιπόν, έχει το βλέμμα του στραμμένο στη Γαλλία, αλλά είναι αντιπαραγωγικό να χτενίζουν την πόλη δυνάμεις επιβολής της τάξης, αφού ακόμη και οι τέσσερις νόμοι κατά της τρομοκρατίας που ψηφίστηκαν το 2012, απέτυχαν όσον αφορά την αποτροπή αυτής της αιματοχυσίας».
Οπως ένα κλιμακωτό γεγονός, μετά το σοκ και το πένθος οι αρχές συνειδητοποιούν, δίχως ιδιαίτερη υπερηφάνεια, ότι αυτοί οι τρομοκράτες είναι καθαρά «γαλλικά προϊόντα, κατασκευασμένα στη Γαλλία», των οποίων την ετικέτα δεν τολμούν να επιδείξουν, είναι όμως πολύ πραγματικά. Οι δράστες γεννήθηκαν όλοι στη Γαλλία ή έχουν αποκτήσει τη γαλλική ιθαγένεια, είναι λοιπόν το αποτέλεσμα μιας κακής ενσωμάτωσης, μιας απόρριψης από την κοινωνία, η οποία θεώρησε καλό να δημιουργήσει γκέτο.
Οι «ταράτσες»
Ετσι, για την καταπολέμηση της ψύχωσης, οι Γάλλοι αποφάσισαν και πάλι να αντισταθούν. Εκανε την εμφάνισή του το κίνημα των «ταρατσών», ενθαρρύνοντας πολλούς ανθρώπους, μέσω των κοινωνικών δικτύων, να εγκατασταθούν στην ταράτσα και να γιορτάσουν α λα γαλλικά με αλκοόλ και μίνι φούστες, δηλαδή ό,τι μισούν οι τρομοκράτες.
Αλλά δεν είναι όλα τόσο εύκολα. Γύρω από ένα τραπέζι με κρασί και παρέα, οι Γάλλοι δεν μπορούν πια να μην κοιτάξουν δεξιά και αριστερά, περιεργάζονται τους περαστικούς και είναι προσεκτικοί σε κάθε ήχο ασθενοφόρου που περνάει από τον δρόμο. Στις συζητήσεις προσπαθούν να αποφύγουν ΤΟ θέμα, επειδή είναι αδύνατον να μιλήσουν γι’ αυτό που συνέβη. Ο καθένας θυμάται το βράδυ της Παρασκευής 13 Νοεμβρίου, το πώς έμαθε το «νέο», τους είναι αξέχαστο. Λείπουν όμως τα λόγια προκειμένου να γίνει συζήτηση επ’ αυτού. Είναι πιο εύκολο να μιλούν για τους ενόχους, για τους εκτελεστές και να προβαίνουν σε εικασίες σχετικά με τα κρησφύγετα των τρομοκρατών.
Αλλά σε μερικούς μήνες η ώρα των ευθυνών θα ξεπροβάλει. Θα είναι η ώρα του απολογισμού των ακυρώσεων όσον αφορά τις κρατήσεις δωματίων ξενοδοχείων και τα ταξίδια. Η Γαλλία είναι κορυφαίος προορισμός στον κόσμο από άποψη επισκεπτών. Αναμφίβολα όμως, ο τουρισμός, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 7,5% του πλούτου της Γαλλίας, θα επηρεαστεί και θα είναι δύσκολο να καθησυχάσει τον κόσμο, ενώ θα πλανάται η απειλή στον αέρα…