Ομολογώ ότι δεν είχα καμία πρόθεση να γράψω κάτι σχετικά με το φιάσκο των εκλογών στη Νέα Δημοκρατία. Είχα όμως τόσα τηλεφωνήματα από γνωστούς και φίλους, που με ρωτούσαν να τους εξηγήσω τι συνέβη, ώστε αποφάσισα να γράψω το σημερινό κείμενο.
Παρά το γεγονός ότι το φιάσκο έχει τεράστιες πολιτικές συνέπειες, θα περιοριστώ μόνο στο καθαρά τεχνικό μέρος της ιστορίας. Θέλω να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι τη μεγαλύτερη ευθύνη τη φέρουν αυτοί που αποφάσισαν να προχωρήσουν στη διαδικασία της ψηφοφορίας για την Κυριακή 22/11/2015, ενώ μέχρι τα ξημερώματα της ίδιας ημέρας δεν είχε γίνει η δοκιμή. Αυτό είναι έγκλημα καθοσιώσεως. Δεν γνωρίζω ποιος ανέλαβε αυτή την ευθύνη να αφήσει τη διαδικασία να εξελιχθεί, με μόνη «εγγύηση» τη διαβεβαίωση της εταιρείας ότι θα επιλύσει τα προβλήματά της. Κανένας σοβαρός άνθρωπος δεν θα άφηνε να προχωρήσει μια διαδικασία χωρίς το λεγόμενο «dry run». Το «dry run» σημαίνει ότι όλα στη δοκιμή λειτουργούν κανονικά χωρίς να απαιτείται καμία διόρθωση ή επέμβαση στο λογισμικό ή στον εξοπλισμό. Αυτό δεν έγινε ποτέ. Από όσα μαθαίνουμε από τον Τύπο, η δοκιμή ήταν προγραμματισμένη για την Τετάρτη αλλά δεν έγινε. Από την ημέρα εκείνη όσες προσπάθειες έγιναν φαίνεται ότι απέτυχαν. Ενώ, λοιπόν, υπήρχαν συνεχείς αποτυχίες σε επίπεδο δοκιμής, εντούτοις αποδέχονταν τις αιτιάσεις και τις διαβεβαιώσεις τις εταιρείας ότι τα προβλήματα θα επιλυθούν.
Προσωπικά πιστεύω ότι η σωστή λύση (αφού αποφάσισαν να προχωρήσουν) μετά τις τεχνικές δυσκολίες, ήταν ΝΑ ΜΗΝ ΑΝΑΒΑΛΟΥΝ τις εκλογές και να πάνε σε χειρόγραφο σύστημα και σε περίπτωση οριακού αποτελέσματος, να ελέγξουν για διπλοψηφίες εκ των υστέρων. Κανένας δεν θα διαμαρτυρόταν για την τυχόν επιπλέον καθυστέρηση που θα είχε η χειρόγραφη καταγραφή των ψηφοφόρων.
Εναλλακτικά, θα μπορούσαν να ανακοινώσουν έστω και αργά το Σάββατο, ότι η ψηφοφορία αναβάλλεται για την επόμενη Κυριακή. Ετσι θα είχαν γλιτώσει το φιάσκο και δεν θα είχαν ταλαιπωρήσει τον κόσμο. Στο κάτω κάτω ακόμα και η NASA έχει στο παρελθόν αναβάλει την εκτόξευση πυραύλου γιατί είχε προβλήματα (glitches) στο λογισμικό.
Ποιος ή ποιοι λοιπόν έλαβαν την απόφαση και πήραν στον λαιμό τους τη Νέα Δημοκρατία δεν το μάθαμε μέχρι σήμερα. Αυτοί, πάντως, είναι οι πρώτοι υπεύθυνοι για το φιάσκο, την ταλαιπωρία των ψηφοφόρων και τον άγριο θυμό των πολιτών. Δυστυχώς, επέλεξαν τη χειρότερη δυνατή λύση με τις πλέον καταστροφικές επιπτώσεις. Και στο σημείο αυτό πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες για το ποιος πήρε την απόφαση να αναβληθούν οι εκλογές.
Πάμε τώρα στην επιλογή της εταιρείας. Και στη διαδικασία αυτή υπάρχουν ευθύνες. Προσπάθησα να αναζητήσω την εταιρεία στο Ιnternet αλλά το site της γράφει «under construction» και έτσι δεν έχω καμία πληροφορία σχετικά με τη δραστηριότητά της. Θα έφτανε μόνο αυτό το γεγονός για να είχε αποκλειστεί η εταιρεία από έναν τόσο σοβαρό διαγωνισμό. Μαθαίνω ότι η εταιρεία είχε κάνει εργασίες για το Μαξίμου (επί Σαμαρά) στο παρελθόν. Αν ισχύει αυτό, τότε είναι δύο φορές κατακριτέα η επιλογή της. Αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι προσπαθούμε να κάνουμε τις δουλειές μας με τα «φιλαράκια» μας, ανεξάρτητα από τις δυνατότητες που έχουν. Αυτό δυστυχώς είναι γενικότερο πρόβλημα στη χώρα μας. Θεωρώ τον εαυτό μου «δεινόσαυρο» της πληροφορικής (θα έπρεπε από χρόνια να έχω εξαφανιστεί), αλλά θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι οι περισσότερες δουλειές που γίνονται βασίζονται στις «γνωριμίες» ή τα «βύσματα» όπως λέει η νεολαία. Δεν έχω λεπτομέρειες για τη διαγωνιστική διαδικασία, αλλά αν η επιλογή ήταν μόνον η χαμηλότερη τιμή, τότε και αυτό δεν ήταν σωστό κριτήριο. Το πρώτο κριτήριο θα έπρεπε να είναι η τεκμηριωμένη δυνατότητα της εταιρείας να αναλάβει ένα έργο τόσο μεγάλης σημασίας, το οποίο δυνητικά έχει επιπτώσεις στη διακυβέρνηση της χώρας και όχι μόνο σε ένα κόμμα. Η ζημιά που έγινε στη Νέα Δημοκρατία δεν είναι μόνο ζημιά σε ένα κόμμα, αλλά σε ολόκληρη τη χώρα, γιατί η αξιωματική αντιπολίτευση είναι θεσμικός παράγοντας στη Δημοκρατία μας.
Να το διατυπώσω πιο απλά. Από το 1974 και μετά, η εκάστοτε αξιωματική αντιπολίτευση σε κάποια στιγμή γίνεται κυβέρνηση. Φαντασθείτε τους φωστήρες που έκαναν αυτή την καταστροφική επιλογή, να ήταν υπουργοί ή γενικοί γραμματείς σε μια νέα κυβέρνηση της Ν.Δ. και να είχαν την ευθύνη να αποφασίσουν για μεγάλους διαγωνισμούς πολλών εκατομμυρίων ευρώ με το μυαλό που κουλαντρίζουν τώρα. Δηλαδή να θέλουν να τα δώσουν στα «φιλαράκια» τους, ανεξάρτητα από την τεχνική δυνατότητα που μπορεί να έχουν.
Πάμε τώρα στην ουσία του θέματος. Το έργο δεν είναι εύκολο. Η έλλειψη εκλογικού σώματος (δηλαδή προκαθορισμένων εκλογικών καταλόγων) και η ανάγκη να είναι όλα τα εκλογικά τμήματα on-line με τη βάση πληροφοριών, που είναι τα 11 περίπου εκατομμύρια καταγεγραμμένοι εκλογείς του υπουργείου Εσωτερικών, κάνει το έργο εξαιρετικά δύσκολο. Το ΠΑΣΟΚ όταν έκανε τις πρώτες εκλογές με «λαϊκή» συμμετοχή είχε τη βάση αυτή σε ΟΛΟΥΣ τους υπολογιστές ώστε το σύστημα να μπορεί να λειτουργήσει τόσο σε περιβάλλον on-line όσο και σε περιβάλλον off-line. Με τον τρόπο αυτό δεν χρειαζόταν on-line σύνδεση των εκλογικών τμημάτων με τον server. Και πράγματι σε πολλές περιπτώσεις πολλοί ψηφοφόροι «πιστοποιήθηκαν» χειρόγραφα και όχι μηχανογραφικά. Αν τα αποτελέσματα είναι ξεκάθαρα δεν χρειάζεται να γίνει έλεγχος διπλοψηφίας. Αν είναι οριακά, τότε μόνο χρειάζεται έλεγχος διπλοψηφίας, ο οποίος μπορεί να γίνει πάντοτε εκ των υστέρων.
Αφού έχουμε κάνει τις διαπιστώσεις, είναι σκόπιμο να δούμε τι μπορεί να γίνει. Η πλέον πρακτική λύση είναι να προσπαθήσουν να κάνουν τις εκλογές με την ίδια εταιρεία, η οποία πρέπει κατά τεκμήριο να έχει περίπου σχεδόν έτοιμο το σύστημα. Αντί αποζημίωσης και δικαστήρια να ζητήσουν να γίνει το έργο χωρίς αμοιβή. Το να αναζητήσουν άλλη εταιρεία, αυτή τη στιγμή, σημαίνει τουλάχιστον τρεις εβδομάδες καθυστέρηση και πρόσθετα έξοδα που δεν νομίζω ότι η Ν.Δ. τα διαθέτει. Σε περίπτωση που και πάλι δεν μπορεί να λειτουργήσει το on-line σύστημα να διεκπεραιώσουν τις εκλογές χειρόγραφα. Αυτό μόνο μπορεί να γίνει την άλλη Κυριακή. Οποιαδήποτε άλλη λύση θέλει χρόνο και χρήμα, τα οποία δεν διαθέτει η Ν.Δ. Οσο πιο γρήγορα τελειώσει η διαδικασία, τόσο πιο γρήγορα θα ξεχαστεί (αν μπορεί να ξεχαστεί) το φιάσκο της Κυριακής.
Κλείνοντας, θέλω να σας αποκαλύψω κάτι. Μέχρι την Κυριακή 22/11 κανένας, μα κανένας, δεν ζήτησε τη γνώμη μου για τη διαδικασία των εκλογών της Ν.Δ. Πάντως, έχω πολλούς φίλους μεταξύ των οποίων και βουλευτές της Ν.Δ., τους οποίους προειδοποίησα ότι το εγχείρημα θα αποτύχει. Δυστυχώς, η πείρα είναι σαν την τσατσάρα που χαρίζεις σε κάποιον φαλακρό. Από την Κυριακή και όπως και τη Δευτέρα έχω δεχθεί άπειρα τηλεφωνήματα για το τι μπορεί να γίνει. Τώρα μου ζητάνε την τσατσάρα όταν έχουν χάσει τα μαλλιά τους.
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων.