Η Φούζια μάλωσε με τη φίλη της Ναμπίλα και για να την εκδικηθεί έδωσε φωτογραφίες της σε δημοσιογράφο της Daily Mail διαβεβαιώνοντας πως είναι η Χάσνα Αϊτμπουλαχσέν, εξαδέλφη του «εγκεφάλου» των επιθέσεων στο Παρίσι Αμπντελχαμίντ Αμπαούντ, η οποία έχασε τη ζωή της κατά την έφοδο των αστυνομικών στο διαμέρισμα του Σεν Ντενί. (Η Ναμπίλα ζει στο Μαρόκο.) Συχνά ο φίλος ή ο σύντροφος γίνεται εχθρός και η εκδίκηση λαμβάνεται παντοιοτρόπως – ανάλογες ιστορίες εμφανίζονται πληθωρικά στο Διαδίκτυο, το πιο γόνιμο πεδίο «αποκαλύψεων», ψεύδους, υπερβολών. Εκεί ξεδιπλώνονται όλες οι μάχες μεταξύ κάθε είδους εχθρών, προσωπικών, ιδεολογικών, φυλετικών, θρησκευτικών, εθνικών κ.ά. που δίνονται στην πραγματική ζωή, ενίοτε με τρομακτική βαρβαρότητα.
Η καθημερινότητά μας είναι γεμάτη χαρακώματα, μολονότι είμαστε –σε σύγκριση με τα διαδραματιζόμενα στον κόσμο– μια φιλήσυχη κοινωνία και από παντού ακούγεται η καταδίκη της βίας, η ανάγκη για συναίνεση, διάλογο. Και αυτό διότι η ζωή δεν γίνεται χωρίς εχθρούς, χωρίς πράξεις που δεν ωφελούν όλους, χωρίς θέσεις που ενοχλούν, χωρίς έργα που κάνουν μερικούς να δυσφορούν. Μόνο στους δρόμους τ’ ουρανού, όπως έλεγε ο Ελύτης, η «έχτρα είναι περιττή». Αλλωστε ο φρόνιμος μαθαίνει περισσότερα από εχθρούς παρά από φίλους και συχνά η σύγκριση με τον αντίπαλο ωθεί σε άλματα προς τα εμπρός.
Ο εχθρός αποτελεί το κλειδί στην επιβίωση κάθε συστήματος, τον «στόχο» κάθε προπαγάνδας, τον κινητήριο μοχλό κάθε εξουσίας. Ακόμη κι όταν δεν υπάρχει, εφευρίσκεται. Για τη Δεξιά είναι η Αριστερά, για την Αριστερά είναι η Δεξιά, για την κυβέρνηση η αντιπολίτευση, για τα θύματα της κρίσης οι κυβερνήσεις, οι Ευρωπαίοι, η τρόικα. Ομως εχθροί, διαφορετικοί από εκείνους που γεννούν το φυλετικό και θρησκευτικό μίσος, η μηδενιστική βία, οι ολοκληρωτισμοί, η τρομοκρατία, και οι οποίοι δεν κάθονται σε κανένα τραπέζι διαλόγου, δεν διαπραγματεύονται, μόνο εφορμούν…
Σήμερα, όπως συχνά στην ανθρώπινη ιστορία, κοντά στις εστίες της φωτιάς είναι τόσο μεγάλη η οργή, η έχθρα, η μανία εκδίκησης, η κακοβουλία, που η ισορροπία μεταξύ των αντίρροπων τάσεων χάνεται και ανοίγονται ξανά πολλαπλά μέτωπα, ξεσπούν επιθέσεις, εμφύλιοι, «ιεροί πόλεμοι», συρράξεις – η Ιστορία βρίθει από ζοφερά, ταραγμένα χρόνια, από ανθρωποσφαγές, απερίγραπτης αγριότητας αυθαίρετες εκτελέσεις πραγματικών ή φανταστικών εχθρών. Η βία και ο άγριος θάνατος είναι από τις αρχαιότερες ανθρώπινες μνήμες.
Είναι οι στιγμές που η ανθρωπότητα ξεχνάει ότι η ευημερία κατακτάται μόνο όταν καταπαύσεις την εχθρότητα και δαμάσεις τον θυμό, διότι μόνο τότε μπορείς πραγματικά να αφανίσεις τον εχθρό. Η αρχή του κακού έγκειται στην ένταση της βούλησης, στην ανικανότητα για ησυχασμό, στη μεγαλομανία μιας ομάδας που έμαθε να τέρπεται με τις σιδηροπαγείς βεβαιότητες χλευάζοντας την αμφιβολία… Στη λυρική λέπρα που υποτάσσει ή εξάπτει τις ψυχές. Από αυτήν ξεφεύγουν μόνο οι σκεπτικιστές, επειδή καταστρέφουν τις ειλημμένες θέσεις, αποδομούν το παραλήρημα. Ομως αυτοί, στις ζώνες του πυρός, σπανίζουν.