Οι αγορές ανάμεναν μεγαλύτερη επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), αλλά οικονομικοί παρατηρητές εκτιμούν πως έπεται συνέχεια τον Μάρτιο, όταν θα έχει ολοκληρωθεί ο επόμενος γύρος των εκτιμήσεων από τους εμπειρογνώμονες της Ευρωτράπεζας. Χθες ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ανήγγειλε, ωστόσο, τη μείωση του επιτοκίου καταθέσεων για τις εμπορικές τράπεζες, τη χρονική επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, την ενσωμάτωση ομολόγων των τοπικών και περιφερειακών κυβερνήσεων, αλλά και την επανεπένδυση των πληρωμών κεφαλαίων από τη λήξη των τίτλων. Αφησε, επίσης, ανοικτό το ενδεχόμενο για αναπροσαρμογή του προγράμματος την επόμενη άνοιξη και δεν απέκλεισε τη χρήση άλλων εργαλείων στο μέλλον, μια τοποθέτηση που γεννά προσδοκίες για την αύξηση των αγορών τίτλων ανά μήνα από τα υφιστάμενα 60 δισ. ευρώ.
Μεγάλες προσδοκίες
Παρ’ όλα αυτά, οι επενδυτές φαίνεται πως απογοητεύτηκαν καθώς ανέμεναν περισσότερα από τον κ. Ντράγκι. Είχαν καλλιεργηθεί προσδοκίες για την ενσωμάτωση δημοτικών και εταιρικών ομολόγων στα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά και την αύξηση των αγορών τίτλων ανά μήνα από τα 60 δισ. ευρώ που ισχύουν σήμερα. Προς το παρόν, όμως, ο κ. Ντράγκι περιορίστηκε μόνον στη χρονική επέκταση του προγράμματος τουλάχιστον έως τον Μάρτιο του 2017, με αποτέλεσμα το ευρώ να ενισχύεται στα 1,0894 δολάρια, που είναι το υψηλό των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων.
Οικονομικοί παρατηρητές, ωστόσο, επισημαίνουν πως ο κ. Ντράγκι κρατά ορισμένα πυρομαχικά από το οπλοστάσιο της ΕΚΤ για το μέλλον. Αλλοι τονίζουν ότι η επανεπένδυση των πληρωμών κεφαλαίου που προκύπτουν από την ωρίμανση τίτλων είναι ένας τρόπος διεύρυνσης των αγορών στο πλαίσιο του προγράμματος. Στο σημείο όπου υπήρξε ταύτιση προβλέψεων και αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου ήταν η μείωση του επιτοκίου καταθέσεων που προσφέρει η ΕΚΤ στις εμπορικές τράπεζες από το -0,2% στο -0,3%, ένα μέτρο που ήδη αποφέρει αποτελέσματα, όπως επεσήμανε ο κ. Ντράγκι.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ δεν παρέλειψε να τονίσει πως η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να στηρίζει την οικονομική ανάκαμψη, θίγοντας ένα μείζον ζήτημα μεταξύ κεντρικών τραπεζών και κυβερνήσεων. Από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης επικρατεί η πεποίθηση ότι η στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας είναι μια αποστολή που έχουν αναλάβει οι κεντρικές τράπεζες, με τις κυβερνήσεις να έχουν τον ρόλο του εξωτερικού παρατηρητή.
Οι στόχοι του Q.E.
Στόχος του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης είναι η ενίσχυση των τιμών στην Ευρωζώνη κοντά στο 2%, δεδομένου ότι κυμαίνονται αρκετά μακριά από τον στόχο στο 0,1% τον Νοέμβριο, αντανακλώντας μιαν εύθραυστη ανάκαμψη.
Στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε τη χθεσινή συνεδρίαση της ΕΚΤ, ο κ. Ντράγκι μίλησε για την προς τα κάτω αναθεώρηση των εκτιμήσεων για τον πληθωρισμό, λόγω των πιο αδύναμων πιέσεων στις τιμές των υπηρεσιών και των βιομηχανικών προϊόντων. Πράγματι, οι εμπειρογνώμονες του Ευρωσυστήματος αναθεώρησαν τις προβολές του πληθωρισμού στο 1% για το 2016 από το 1,1% που είχε προβλεφθεί τον Σεπτέμβριο και στο 1,7% για το 2017 από το προηγούμενο 1,6%. Φαίνεται πως η ενίσχυση των τιμών αποδεικνύεται λίγο πιο δύσκολο εγχείρημα, εάν αναλογιστεί κανείς και την πτώση των τιμών ενέργειας, με τη χρονική επέκταση τoυ προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την αρχική προθεσμία του Σεπτεμβρίου του 2016 να δημιουργεί μεγαλύτερα περιθώρια για τυχόν πρόσθετα μέτρα στο μέλλον.