Η απόλυτη αξία της εσωτερικής ελευθερίας

Η απόλυτη αξία της εσωτερικής ελευθερίας

2' 56" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗ

Η καθηγήτρια

Αφηγήσεις από τα χρόνια δικτατορίας

εκδ. Γαβριηλίδης

Φθινόπωρο 1970. Μια νέα σχολική χρονιά αρχίζει. Η Δάφνη, νέα καθηγήτρια, αποδέχεται τον διορισμό της και φτάνει στην Κρήτη να διδάξει φιλολογικά μαθήματα. Με ακόμα ζωντανή στα μάτια της την εικόνα του ιδιωτικού σχολείου όπου δούλεψε δύο χρόνια εν μέσω δικτατορίας, ονειρεύεται εκείνες τις «άλλες προοπτικές» της δημόσιας θέσης που επέλεξε για να ξεφύγει από την απαξιωτική συμπεριφορά των προϊσταμένων και το υπεροπτικό ύφος όσων έμαθαν να πετυχαίνουν τα πάντα με το χρήμα, ακόμη και μια καλή βαθμολογία. Η απόσταση από την Αθήνα ίσαμε τα Χανιά τής φαίνεται τεράστια, η απόφασή της όμως να ξεριζωθεί και να εργαστεί ανάμεσα σε παιδιά που θα στελεχώσουν ένα καλύτερο αύριο, ληφθείσα εδώ και καιρό, τη γεμίζει ελπίδα. Δεν φείδεται ούτε της δουλειάς ούτε της προσφοράς. Η επιλογή απόλυτα συνειδητή. Το άγνωστο, ωστόσο, τη φοβίζει.

30 Ιουνίου 2006. Τελευταία ημέρα της εκπαιδευτικής θητείας. Η Δάφνη φέρνει στο φως τις αναμνήσεις της από τον κόσμο του σχολείου που τη γοήτευσε και την απογοήτευσε μαζί. Τον κόσμο που χάθηκε μαζί με τις πίκρες του, τους μαθητές που κάποτε θεωρούσε αδέλφια και φίλους και σιγά σιγά, δίχως να το καταλάβει, τους έβλεπε σαν παιδιά, αργότερα και εγγόνια της. Η Δάφνη δεν μετάνιωσε ποτέ για την επιλογή της. Το ίδιο θα έκανε αν ξανάρχιζε και πάλι τη ζωή της. Οι καταγραφές σ’ ένα βιβλίο, που γίνεται άλλοτε ημερολόγιο και άλλοτε στοχασμός, αποτελεί ένα φόρο τιμής σε μια γενιά που παραδέρνει στη δίνη ανεξέλεγκτων αλλαγών. Μόνο όποιος έχει βιώσει τον συντηρητισμό και την προσκόλληση στη μιζέρια του Δημοσίου, αυτός μόνο ξέρει πόσο θάρρος, ειλικρίνεια και αποφασιστικότητα χρειάζεται για να μείνει πιστός στο αληθινό του εγώ, να διατηρήσει την πνευματική του ανεξαρτησία. Να κρατηθεί γερά από την πολύχρονη επαφή με τα νιάτα ακολουθώντας την περιπλάνηση της δικής τους ψυχής και εμπιστευόμενος το κριτήριό τους. «Οι μαθητές νομίζουν ότι εμείς οι καθηγητές προσφέρουμε σ’ αυτούς, δεν υποψιάζονται όμως τι εκείνοι προσφέρουν σ’ εμάς. Σε όλους χρωστώ απεριόριστη ευγνωμοσύνη, γιατί με άφησαν και τους πήρα κάτι από τη ζωντάνια τους, την απολυτοσύνη τους, τον ενθουσιασμό τους», ομολογεί η καθηγήτρια αναλογιζόμενη τη σκληρή πραγματικότητα της ελληνικής εκπαίδευσης: μια γενική προς τα κάτω ισοπέδωση, κομματικές επεμβάσεις στην επιλογή των στελεχών, έλλειψη αξιοκρατίας. «Οι θύρες των διαταγμάτων κλείνουν και ανοίγουν με κλειδιά ασφαλείας, που τους κωδικούς έχουν οι κομματικοί εγκάθετοι», σημειώνει. Γιατί μπορεί μέσα στα χρόνια που κύλησαν να άλλαξαν πολλά, μπορεί οι εμπλεκόμενοι στην εκπαίδευση να έγιναν και «καταναλωτές» της, όμως ουσιαστικά η ποθούμενη αλλαγή, για την οποία τόνοι μελάνης χύθηκαν, δεν έγινε. Και δεν θα επέλθει ποτέ, εάν δεν μεταβληθεί η νοοτροπία όλων, όσοι θέλουν να δουλέψουν για μια ουσιαστική παιδεία.

Το πρώτο αυτό βιβλίο της Αγγελικής Καραθανάση-Μανουσάκη, αφιερωμένο στη μνήμη του ποιητή «πιστού της συναντιλήπτορος», αποτελεί «μαρτυρία» για την αξία της εσωτερικής ελευθερίας και αναγνωρίζει το διορατικό και οξυδερκές πνεύμα της συγγραφέως του, η οποία μπορεί να σφραγίζει με τη δική της προσωπική σφραγίδα τη θεματολογία του. Δεν πρόκειται για ένα βιβλίο με σχολικά, ξεπερασμένα θέματα, κιτρινισμένα από τον χρόνο και, το πιο σημαντικό, δεν απευθύνεται σε αναγνώστες μιας γενιάς που πέρασε. Στις σελίδες του που κυλούν σαν μυθιστόρημα, οι νέοι άνθρωποι, απεχθανόμενοι τη μετριοπάθεια και τις υψηλές σοφίες, θα ανακαλύψουν την αναγκαιότητα της πίστης και των ιδανικών, πάνω στα οποία θα στηρίξουν την ορμή της θέλησής τους.

Ισως βρουν τον τρόπο να σπάσουν τις αλυσίδες που η δική μας γενιά θεωρούσε από καιρό σπασμένες. Τι ουτοπία! Η μοίρα ετοίμαζε για εμάς νέα σκληρότερα δεσμά, όμως εμείς ακλόνητοι στην άγνοιά μας περιμέναμε την ιστορική συγκυρία που μας προσγείωσε απότομα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή