Σε διπλή πολιτική στενωπό οδεύει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, καθώς η χώρα μπορεί στο «παρά ένα» να απέφυγε την «έξωση» από τη Συνθήκη Σένγκεν, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με το πολυσύνθετο πρόβλημα του μεταναστευτικού, ενώ, παράλληλα, στο Μέγαρο Μαξίμου εκφράζονται φόβοι ότι η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, που συνδέεται με την έναρξη της συζήτησης για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, θα περάσει από εξαιρετικά δύσβατο μονοπάτι.
Η Αθήνα εν πολλοίς αιφνιδιάστηκε από την ένταση με την οποία το ενδεχόμενο αποπομπής της χώρας από τη Σένγκεν ήλθε στο προσκήνιο. Πόσο μάλλον που οι ευρωπαϊκές προειδοποιήσεις για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων σε συνεργασία με τον Frontex έλαβαν μορφή τελεσιγράφου, με απώτατο όριο «συμμόρφωσης» τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις 17 Δεκεμβρίου. Με δεδομένες τις τεράστιες επιπτώσεις που μπορεί να έχει η αναστολή συμμετοχής της χώρας στη Σένγκεν, όχι μόνο στη διακίνηση πολιτών, αλλά και στα μέτωπα του τουρισμού και των επενδύσεων, η κυβέρνηση σπεύδει τώρα να καλύψει τις σοβαρές καθυστερήσεις στη δημιουργία των hotspots αλλά και στην καταγραφή των προσφύγων. Ομως, λόγω του επιβαρυμένου κλίματος στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κυβερνητικές πηγές εκφράζουν φόβους για νέα «αιτήματα» από πλευράς Βρυξέλλων, ενώ πάντα σε εκκρεμότητα παραμένει το σχέδιο του Βερολίνου για τριμερή συνάντηση Γερμανίας – Ελλάδας – Τουρκίας για το προσφυγικό, με την καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ να έχει βάλει ήδη στο τραπέζι το θέμα της φύλαξης του Αιγαίου, και το ενδεχόμενο των πιέσεων για κοινές περιπολίες να παραμένει ανοικτό. Πάντως, ήδη η Αθήνα έχει αποστείλει μήνυμα κατά των κοινών περιπολιών, ενώ ζητεί η συνάντηση, εάν γίνει, να είναι τετραμερής, δηλαδή με τη συμμετοχή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Παράλληλα, ιδιαίτερα σύνθετο είναι το τοπίο στις σχέσεις της Αθήνας με τους θεσμούς, και πρωτίστως με το ΔΝΤ, ενόψει της πρώτης κρίσιμης αξιολόγησης τον προσεχή Φεβρουάριο: Ο κ. Τσίπρας θέλει την παραμονή του Ταμείου στο πρόγραμμα, ως μοχλό πίεσης προς τους εταίρους για την όσο το δυνατόν βαθύτερη ελάφρυνση του χρέους, όμως, από την άλλη πλευρά, η παρουσία του συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερη «πίεση» για πολιτικά επώδυνα μέτρα τόσο στο ασφαλιστικό όσο και στο φορολογικό. Επίσης, στα υπουργικά γραφεία διάχυτη είναι η αίσθηση ότι σε συγκεκριμένα κέντρα εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν έχει εγκαταλειφθεί η ιδέα του Grexit, παρά τη συμφωνία του περασμένου Ιουλίου και την ψήφιση του τρίτου μνημονίου. Πάντως, ο υπ. Επικρατείας, Ν. Παππάς, δήλωσε την Παρασκευή στο ιταλικό πρακτορείο Αnsamed ότι «δεν ζητήσαμε την παρουσία του ΔΝΤ στο πρόγραμμα».
Στο ασφαλιστικό
Οι δυσκολίες της διαπραγμάτευσης αποτυπώνονται στο μέτωπο του ασφαλιστικού. Αρχικώς, η κυβέρνηση σχεδίαζε την ψήφιση του κρίσιμου νομοσχεδίου πριν από τα Χριστούγεννα, ενώ υπήρχαν σκέψεις παράλληλα να ψηφιστεί και το φορολογικό, ώστε από τις αρχές του νέου έτους να «τρέξουν» με ταχύτατους ρυθμούς η αξιολόγηση και η συζήτηση για το χρέος. Παράλληλα, στην κυβέρνηση υπήρχε η αίσθηση ότι από τους εκπροσώπους των δανειστών είχε γίνει αποδεκτή η πρόταση του υπουργείου Εργασίας, όλο το βάρος για τη μη περικοπή των συντάξεων να προέλθει από την αύξηση των εισφορών εργοδοτών και εργαζομένων. Ομως, η αιφνίδια μετάθεση της ψήφισης του ασφαλιστικού τον Ιανουάριο συνιστά σαφές μήνυμα ότι η συμφωνία για τις βασικές ρυθμίσεις του ασφαλιστικού δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, παρότι το Μέγαρο Μαξίμου αποδίδει την καθυστέρηση σε τεχνικούς λόγους.
Το ανωτέρω σκηνικό, σε σχέση με τη Σένγκεν και την πορεία της διαπραγμάτευσης, ασκεί εκ των πραγμάτων πολλαπλές πιέσεις στον πρωθυπουργό. Η κυβέρνηση και στα δύο μέτωπα εμφανίζεται να προβαίνει συνεχώς σε τακτικές κινήσεις αναδίπλωσης, που δοκιμάζουν τους ψηφοφόρους του κόμματος και επηρεάζουν τη συνοχή του ΣΥΡΙΖΑ και της κοινοβουλευτικής του ομάδας. Επίσης δημιουργούν βάση για συντονισμένα πυρά από την αντιπολίτευση και πρόσφορο έδαφος για την απόρριψη των συναινετικών ανοιγμάτων από την πλευρά του κ. Τσίπρα, με αποκορύφωμα το «ναυάγιο» στο συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών, υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλο, το προπερασμένο Σάββατο.
Υπ’ αυτή την έννοια ορισμένοι δεν αποκλείουν την εκδήλωση κρίσης στις σχέσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές στις αρχές του χρόνου, ή ακόμη και σχετικά άμεσα, καθώς στις επόμενες μέρες θα πρέπει να υπάρξει κατάληξη της διαπραγμάτευσης για τη νέα δέσμη προαπαιτουμένων, που με βάση τον αρχικό σχεδιασμό θα πρέπει να κατατεθούν προς ψήφιση το διάστημα από 15 έως 17 του μήνα, ώστε η συζήτηση στη Βουλή να ολοκληρωθεί πριν από τον τερματισμό των εργασιών της για την εορταστική ανάπαυλα.
Μάλιστα, τα προαπαιτούμενα περιλαμβάνουν δύσκολα θέματα, όπως η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και η διαχείριση των επιχειρηματικών «κόκκινων» δανείων, με τις προτάσεις των θεσμών να συναντούν την έντονη αντίδραση των κ. Π. Σκουρλέτη και Γ. Σταθάκη αντιστοίχως.
Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, ως φαίνεται, «παγώνουν» και τα σενάρια περί συνεργασιών που διακινούσε στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας με ένταση το Μέγαρο Μαξίμου. Οπως λέγεται, οι όποιες σχετικές συζητήσεις μετατίθενται πλέον για τις αρχές της άνοιξης.