Με προϋπολογισμό 18,9 δισ. ευρώ κλείνει το ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2013 από 23,8 δισ. ευρώ, που είχε αρχικώς προϋπολογιστεί ως κοινοτική και εθνική δαπάνη του προγράμματος.
Ο περιορισμός του προγράμματος κατά 5 δισ. ευρώ περίπου δεν είναι παρά αποτέλεσμα της αδυναμίας της χώρας μας να ολοκληρώσει έγκαιρα τα έργα που είχαν ενταχθεί, παρότι ορισμένα από αυτά είχαν ξεκινήσει ακόμη και από τον περίοδο των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης, δηλαδή δύο περίπου δεκαετίες πριν. Πολλά από αυτά τα έργα μεταφέρονται ως ανολοκλήρωτα στο νέο ΕΣΠΑ, δεσμεύοντας πόρους από τη νέα αναπτυξιακή περίοδο, ενώ άλλα αποκλείονται οριστικά από την κοινοτική χρηματοδότηση και είτε σταματούν είτε επιβαρύνουν τον εθνικό προϋπολογισμό. Μια βασική αιτία συρρίκνωσης του τελικού προϋπολογισμού του προγράμματος είναι επίσης η μείωση της εθνικής συμμετοχής, στην οποία συμφώνησε η χώρα μας δύο φορές κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Η μείωση της εθνικής συμμετοχής, δηλαδή των χρημάτων που θα έπρεπε να συνεισφέρει η χώρα μας για την υλοποίηση των έργων του ΕΣΠΑ, επελέγη ως λύση προκειμένου να μην χαθούν και οι κοινοτικοί πόροι που είχαν δεσμευθεί για τα εν λόγω έργα. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι όλα τα έργα του ΕΣΠΑ χρηματοδοτούνται τόσο από κοινοτικούς πόρους όσο και από εθνικούς, με την κοινοτική δαπάνη να αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό.
Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα επικαλέστηκε την αδυναμία της να συνεισφέρει εθνικούς πόρους δύο φορές μέχρι σήμερα, με αποτέλεσμα το συνολικό πρόγραμμα να κλείσει τελικώς με τα κοινοτικά χρήματα, μια πρακτική που επικοινωνήθηκε ως ποσοστιαία αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής. Η λύση αυτή συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μπροστά στον ορατό κίνδυνο να χάσουμε τεράστια ποσά από το ΕΣΠΑ, και αποτέλεσε άλλη μια διευκόλυνση που δόθηκε στη χώρα μας, μαζί με την αύξηση της προκαταβολής για το νέο ΕΣΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης για το κλείσιμο του ΕΣΠΑ, 542 έργα που στοιχίζουν 4,3 δισ. ευρώ μεταφέρονται ως ανεκτέλεστα στη νέα περίοδο 2014-2020, δεσμεύοντας αντίστοιχους πόρους από το νέο πρόγραμμα, που συνολικά φθάνει τα 19,7 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το ένα τέταρτο των χρημάτων που δικαιούμαστε στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ.
Στα έργα αυτά περιλαμβάνονται έργα διαχείρισης στερεών αποβλήτων, μεταξύ των οποίων αυτά που υλοποιούνται μέσω ΣΔΙΤ στην Πελοπόννησο, στην Αχαΐα και στην Αιτωλοακαρνανία, καθώς επίσης η τηλεθέρμανση της Φλώρινας, αποχετεύσεις στην Αττική και έργα διαχείρισης λυμάτων. Η πλειοψηφία τους, δηλαδή 330 έργα, χαρακτηρίζοντας phasing, δηλαδή είναι υποδομές που έχουν ξεκινήσει στο πλαίσιο του προηγούμενου ΕΣΠΑ, αλλά δεν έχουν ολοκληρωθεί. Ενας σημαντικός αριθμός επίσης, περί τα 212 έργα, είναι υποδομές κυρίως που δεν έχουν ξεκινήσει καν, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα θεωρεί επιλέξιμα για χρηματοδότηση, και έτσι αποδέχεται να τα χρηματοδοτήσει και στο νέο ΕΣΠΑ. Συνολικά στο πλαίσιο του παλαιού ΕΣΠΑ ολοκληρώθηκαν ή πρόκειται να ολοκληρωθούν έως τα τέλη του χρόνου 10.943 έργα, προϋπολογισμού 11,9 δισ. ευρώ. Αλλα 731 έργα χαρακτηρίζονται ημιτελή και δεν μπορούν να μεταφερθούν για να χρηματοδοτηθούν στο νέο ΕΣΠΑ, καθώς δεν θεωρούνται επιλέξιμα από την Ε.Ε. Συνέπεια είναι η χρηματοδότησή τους, που έχει υπολογιστεί στο 1,4 δισ. ευρώ, να επιβαρύνει τον εθνικό προϋπολογισμό και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Μεταξύ αυτών είναι έργα αποκατάστασης χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), για τα οποία η χώρα μας έχει καταδικαστεί και πληρώνει πρόστιμα, αρκετά έργα διαχείρισης υγρών και στερεών αποβλήτων, αλλά και έργα όπως η επαναδημιουργία της λίμνης Κάρλας.