Τάσος Μπουλμέτης: «Τον ελληνικό κινηματογράφο απαξίωσε η κακώς εννοούμενη κουλτούρα»

Τάσος Μπουλμέτης: «Τον ελληνικό κινηματογράφο απαξίωσε η κακώς εννοούμενη κουλτούρα»

5' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Οι ταραχώδεις αλλά και ταυτόχρονα ελπιδοφόρες για την Ελλάδα δεκαετίες του ’60, του ’70 και του ’80 πυροδοτούν ασταμάτητα τη φαντασία ενός ρομαντικού νέου στη νέα ταινία του, «Νοτιάς». Δώδεκα ακριβώς χρόνια από την προβολή της «Πολίτικης κουζίνας» -η οποία κρατάει ακόμα τα σκήπτρα της πιο εμπορικής ελληνικής ταινίας της τελευταίας εικοσαετίας-, ο Κωνσταντινουπολίτης σκηνοθέτης επιστρέφει για να αφηγηθεί μια ιστορία ενηλικίωσης με φόντο, αυτήν τη φορά, τους μύθους και τα όνειρα της χώρας από τη χούντα μέχρι και τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Πριν από την εποχή της ευμάρειας και, φυσικά, πολύ πριν από τη σημερινή οικονομική κρίση. Ο Τάσος Μπουλμέτης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1957 και ήρθε στην Ελλάδα το 1964. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και σκηνοθεσία στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες (UCLA). Ο «Νοτιάς» είναι η τρίτη ταινία του μετά τη «Βιοτεχνία ονείρων» (1990), που απέσπασε οκτώ βραβεία στην Ελλάδα και το χρυσό βραβείο ταινιών στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Χιούστον, και την «Πολίτικη κουζίνα», που απέσπασε οκτώ κρατικά βραβεία και το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 2003.

Ο πήχυς είναι ψηλά μετά την «Πολίτικη κουζίνα»;

Αυτή η σκέψη με ταλαιπώρησε πολύ για πολλά χρόνια. Τώρα που η ταινία τελείωσε, δεν μου καίγεται καρφί! Ελπίζω μόνο να αρέσει στον κόσμο.

Εσάς σας αρέσει όσο και η «Πολίτικη κουζίνα»;

Μου αρέσει περισσότερο. Αισθάνομαι ότι είναι πιο ώριμη ταινία -προφανώς- και σκηνοθετικά, και αφηγηματικά.

Θα δούμε, λοιπόν, κατά κάποιον τρόπο μια επανάληψη ή μια συνέχεια;

Οχι. Ο «Νοτιάς» δεν έχει καμία σχέση με την «Πολίτικη κουζίνα». Αλλά, από την άλλη, πιστεύω στη θεωρία που λέει ότι κάνουμε την ίδια ταινία. Εγώ έχω κάνει μόνο τρεις ταινίες ο φουκαράς, αλλά βλέπω ότι οι ιδέες σου και τα φαντάσματά σου όταν πας να γράψεις εκλύονται από μια κοινή πηγή. Είσαι εσύ, βρε παιδάκι μου…

Γράφουμε καλύτερα γι’ αυτά που γνωρίζουμε;

Προσωπικά, μόνο σε αυτά που γνωρίζω μπόρεσα να βρω δημιουργική λύτρωση. Από εκεί και πέρα, το κομμάτι της δικής μου προσωπικής θεματικής ενδεχομένως να αγγίζει και τους θεατές.

 

Ποια είναι η προσωπική θεματική σας;

Η διαχείριση της απώλειας. Διαπερνά όλους τους χαρακτήρες μου και τον βασικό μου ήρωα.

Η δική σας συγκεκριμένη απώλεια;

Θα έλεγα ότι το μεγαλύτερο τραυματικό γεγονός είναι η απώλεια της πόλης στην οποία περνούσα καλά και με βία αναγκάστηκα να φύγω.

Γιατί μεσολαβούν τόσα χρόνια ανάμεσα στις ταινίες σας;

Οταν έκανα την πρώτη μου ταινία, το 1990, και είδα εκ των υστέρων τα λάθη μου, είπα στον εαυτό μου ότι ο Θεός δεν δίνει μόνο μία ευκαιρία. Δίνει δύο και τη δεύτερη δεν θέλω να τη χάσω. Αρχισα, λοιπόν, να ασχολούμαι πάρα πολύ επαγγελματικά…

 

Γιατί απογοητευτήκατε ενώ η «Βιοτεχνία ονείρων» είχε διακριθεί σε φεστιβάλ;

Διότι ήθελα πάντα να κάνω μια εμπορική ταινία – με την καλή έννοια. Αυτό είναι που λείπει από την Ελλάδα. Μια εγχώρια εθνική κινηματογραφία πρέπει κατ’ αρχάς να έχει εδραιώσει έναν ποιοτικό εμπορικό αφηγηματικό κινηματογράφο, ώστε να μπορέσει να ξεπεταχτεί μετά και η πρωτοπορία. Εμείς από τη δεκαετία του ’70 απορρίψαμε την παράδοσή μας, που ήταν ο καλός ελληνικός κινηματογράφος, και στραφήκαμε προς μια κακώς εννοούμενη «κουλτούρα», που συνέβαλε στην απαξίωση του εμπορικού κινηματογράφου.

Δεν θέλετε να πειραματιστείτε πάνω στην τέχνη σας;

Ενας ζωγράφος ή ένας συγγραφέας έχουν τη δυνατότητα να πειραματίζονται κάθε μέρα. Ενας σκηνοθέτης δεν μπορεί, διότι η τέχνη του -παρόλο που η τεχνολογία έχει φθηνύνει- παραμένει ακριβή. Ενδεχομένως να το κάνω κάποια άλλη στιγμή. Βλέπετε τι κάνει ο Κόπολα; Ξόδεψε όλη του την καριέρα κάνοντας καταπληκτικές αφηγηματικές ταινίες και τώρα κάνει πολύ προχωρημένες ταινίες, οι οποίες όμως δεν αρέσουν και πολύ στο κοινό.

Δηλαδή θα θέλατε και εσείς να είστε… Γιώργος Λάνθιμος, αλλά απλώς όχι ακόμα;

Ο Λάνθιμος κάνει ένα είδος κινηματογράφου που εκτιμώ και θαυμάζω απεριόριστα, αλλά δεν θέλω να κάνω. Ο «Κυνόδοντας» μου άρεσε πάρα πολύ. Προσωπικά θέλω να μπορώ να έχω μια επικοινωνία με το κοινό, αλλά και να κάνω μια πιο ψαγμένη ταινία. Θέλω και τα δύο.

Φταίει το ότι σπουδάσατε στην Αμερική;

Απόλυτα. Ο Κώστας Γαβράς λέει κάτι ωραίο: Οι Αμερικανοί κάνουν ταινίες για να γίνουν εμπορικές επιτυχίες, αλλά μέσα τους ελπίζουν ότι θα αναγνωριστούν και σαν μεγάλα έργα τέχνης. Οι Ευρωπαίοι κάνουν ταινίες για να αναγνωριστούν σαν μεγάλα έργα τέχνης και παρακαλούν να βγάλουν και κάνα φράγκο.

Γιατί ο «Νοτιάς» επικεντρώνεται στη δεκαετία του ’70;

Διότι θεωρώ ότι είναι η πιο καθοριστική δεκαετία για την Ελλάδα. Τότε δόθηκαν όλες οι υποσχέσεις της ευμάρειας, των οποίων το αποτέλεσμα ζούμε τώρα. Μετά το ’80, το ΠΑΣΟΚ απλώς ανέλαβε να εκτελέσει το σενάριο που υποσχέθηκε όλο το πολιτικό σύστημα: από την άκρα Δεξιά που μιλούσε για τη «μεγάλη Ελλάδα» μέχρι την Αριστερά που υποσχόταν έναν καλύτερο κόσμο. Το σενάριο του «Νοτιά» ξεκίνησε πριν από πέντε-έξι χρόνια, αλλά άρχισε να παίρνει τους χυμούς του όταν έγινε μέσω Facebook η επανένωση μιας ομάδας φοιτητών της δεκαετίας του ’70 στο τότε θεατρικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Και ξαφνικά άνθησαν μνήμες και ιδέες από την εποχή που μόλις είχε πέσει η χούντα και υπήρχε φοβερή ανάγκη δημιουργίας.

Ηταν… πίκρα να συναντιέστε τόσα χρόνια μετά;

Οχι. Ηταν πολύ ωραία και πολύ συγκινητικά. Οι περισσότεροι από αυτή την παρέα έχουν γίνει διαπρεπείς επιστήμονες και καλλιτέχνες. Οι μεγαλύτεροι ήταν κομμάτι της γενιάς του Πολυτεχνείου, αλλά ποτέ δεν ακούστηκαν με αρνητική έννοια, όπως άλλοι της ίδιας γενιάς των οποίων το έργο και το βλέπουμε, και το λουζόμαστε. Είμαι πολύ περήφανος και χαρούμενος που τους έχω γνωρίσει.

Δεν έχουν ευθύνη όλοι αυτοί οι άνθρωποι και μαζί κι εσείς για τη σημερινή Ελλάδα;

Δεν αισθάνομαι ότι έχω ευθύνη. Δεν ασχολήθηκα με την πολιτική, δεν διαχειρίστηκα τα κοινά, δεν έκλεψα την εφορία. Εχω πάρει δύο φορές χρήματα από το Δημόσιο για τις ταινίες μου και η «Πολίτικη κουζίνα» τα επέστρεψε εις τριπλούν. Κι έχω πολύ μεγάλο πρόβλημα με αυτό που συμβαίνει αυτήν τη στιγμή, όπου ο κρατισμός έχει υιοθετηθεί από όλο το πολιτικό σύστημα και είναι ο Μινώταυρος που κατασπαράζει τον ιδιωτικό τομέα.

Η ταινία είναι αριστερή ή δεξιά;

Ο ίδιος ο ήρωας δεν έχει πολιτική ταυτότητα. Την αποκτά, βέβαια, στο τέλος της ταινίας.

 

Γιατί «Νοτιάς»;

Ο Νοτιάς είναι καιρός, αλλά είναι και προορισμός. Δεν θα πω περισσότερα. Δείτε την ταινία!drakoulaki

info O «Νοτιάς» βγαίνει στις αίθουσες στις 14 Ιανουαρίου από τη Feelgood.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή