Ο χρυσός δυναμίτισε σφοδρές αντιδράσεις σχεδόν 40 χρόνια

Ο χρυσός δυναμίτισε σφοδρές αντιδράσεις σχεδόν 40 χρόνια

2' 54" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο «πόλεμος του χρυσού» κρατάει χρόνια στη βόρεια Χαλκιδική. Στα τέλη της δεκαετία του ‘70, οπότε τα μεταλλεία είχε ακόμα ο Μποδοσάκης, ήταν οι μεταλλωρύχοι από τα γύρω χωριά που έκλειναν τους δρόμους και συγκρούονταν με την αστυνομία, διεκδικώντας αυξήσεις στα μεροκάματα και το δικαίωμα να αναπνέουν καθαρό αέρα στις στοές.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80, η κοινωνία εμφανίζεται διχασμένη. Οι πρώτες δυναμικές κινητοποιήσεις εναντίον της εξόρυξης του χρυσού θα σημειωθούν το 1996 στην Ολυμπιάδα, όταν η εταιρεία TVX GOLD, που εν τω μεταξύ είχε αγοράσει τα μεταλλεία από την Εθνική Κεφαλαίου, όπου είχαν περάσει μετά τη χρεοκοπία της εταιρείας ΜΕΤΒΑ, αποφάσισε να λειτουργήσει εργοστάσιο επεξεργασίας του μεταλλεύματος. Το εγχείρημα «πάγωσε» εξαιτίας των συνεχών κινητοποιήσεων μερίδας κατοίκων στην Ολυμπιάδα και στην ευρύτερη περιοχή του Στρυμονικού Κόλπου, σε συνδυασμό με την πτώση του χρυσού διεθνώς. Καθώς η κατάσταση αυτή «σερνόταν», τον Φεβρουάριο του 2003 η εταιρεία κήρυξε πτώχευση.

Το «κίνημα» κατά του χρυσού, όπως αυτοαπακαλούνταν οι ομάδες των αντιδρώντων, θα πανηγύριζε μια «μεγάλη νίκη», όμως η τοπική οικονομία αγκομαχούσε από την υψηλή ανεργία. Ετσι, τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου η τότε κυβέρνηση Σημίτη, με πρωτοστάτη τον υφυπουργό Οικονομικών, βουλευτή Χαλκιδικής και καταγόμενο από τον Μαντέμ Λάκκο, Χρήστο Πάχτα, δρομολογεί την πώληση των μετοχών της TVX GOLD στην εταιρεία Ελληνικός Χρυσός, πώληση που στις αρχές του 2004 κυρώθηκε από την ελληνική Βουλή. Το 2007 η εταιρεία Ακτωρ, που συμμετείχε στην κοινοπραξία, μεταβιβάζει το μεγαλύτερο μέρος των μετοχών στην εταιρεία European Goldfields, για να καταλήξει τελικά το 2012 στην καναδική εταιρεία Eldorado Gold, που ελέγχει μέχρι σήμερα τα Μεταλλεία Χαλκιδικής και έχει επενδύσει συνολικά περί τα 700 εκατ. δολάρια για την εξόρυξη μεταλλευμάτων των κοιτασμάτων στην Ολυμπιάδα, στον Μαντέμ Λάκκο και στις Σκουριές και την ταυτόχρονη λειτουργία εργοστασίου κατεργασίας.

Το εν υπνώσει επί χρόνια «κίνημα» ενάντια στα μεταλλεία αφυπνίστηκε και, με σημαία την προστασία του περιβάλλοντος, κήρυξε τον πόλεμο στην επένδυση με αιχμή του δόρατος το κοίτασμα των Σκουριών, μολονότι η εταιρεία διακήρυττε σε όλους τους τόνους ότι χρησιμοποιεί για την εξόρυξη και κατεργασία υπερσύγχρονες μεθόδους για την ελαχιστοποίηση ή και τον μηδενισμό των επιπτώσεων στην φύση.

Επιδρομές

Με επίκεντρο την Ιερισσό, διαφωνούντες με την επένδυση, συνεπικουρούμενοι από αντιεξουσιαστές που κατέφθαναν κατά καιρούς με λεωφορεία από τη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις, πραγματοποιούσαν συχνά «επιδρομές» στις Σκουριές, προκαλώντας φθορές στα εκεί εργοτάξια της εταιρείας και εμποδίζοντας τις εργασίες διαμόρφωσης των χώρων για να ξεκινήσει η εξόρυξη. Η κοινωνία διχάστηκε, με τους κατοίκους των χωριών της βόρειας Χαλκιδικής να υπερασπίζονται την επένδυση και εκείνους κάποιων παραθαλάσσιων οικισμών να αντιδρούν δυναμικά. Ηταν φορές που επικρατούσε στην περιοχή πολεμική ατμόσφαιρα, με κουκουλοφόρους να καίνε το δημαρχείο στην Ιερισσό, να καταστρέφουν αυτοκίνητα εργαζομένων στην εταιρεία, να απειλούν οικογένειες μεταλλωρύχων, να χρησιμοποιούν πυροβόλα όπλα και να εκδιώκουν από την Ιερισσό ακόμα και το…αστυνομικό τμήμα. Το αίτημα για κλείσιμο της επένδυσης των Σκουριών έκανε πολιτική σημαία του ο ΣΥΡΙΖΑ, και μάλιστα με απόφαση πανελλαδικής συνδιάσκεψή του πριν από τις εκλογές δεσμεύθηκε να υλοποιήσει το σχέδιό του μόλις γίνει κυβέρνηση.

Διαισθανόμενοι τον κίνδυνο να διακοπεί η λειτουργία της επένδυσης και να οδηγηθούν στην ανεργία, οι 2.000 μεταλλωρύχοι αντέδρασαν με δικές τους δυναμικές κινητοποιήσεις, έχοντας συμπαραστάτες χιλιάδες άλλους κατοίκους της περιοχής που βλέπουν να διαγράφεται ορατό το ενδεχόμενο καταστροφής της τοπικής οικονομίας. Καθώς η τύχη της επένδυσης δείχνει να κρέμεται σε μια κλωστή, η ατμόσφαιρα φορτίζεται στις στοές και στα μαντεμοχώρια, με τους μεταλλωρύχους να καταγγέλλουν την κυβέρνηση για μεθόδευση ώστε να αναγκάσει την εταιρεία να πάρει την επένδυση και να φύγει και να προειδοποιούν για «πρωτόγνωρες» αντιδράσεις.         

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή