Στον διάλογο που είχαν πίσω από τις κλειστές πόρτες του Νταβός ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας και η κ. Κριστίν Λαγκάρντ, αποτυπώνεται η εξαιρετικά δύσκολη αφετηρία από την οποία η κυβέρνηση εκκινεί τη διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό, καθώς η διευθύντρια του ΔΝΤ ήγειρε, κατά πληροφορίες, εμμέσως πλην σαφώς ζήτημα μείωσης των κύριων συντάξεων προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση.
«Κατά την άποψη του ΔΝΤ δεν επαρκεί η μείωση των μελλοντικών συντάξεων», φέρεται να είπε η κ. Λαγκάρντ στον πρωθυπουργό, με τον κ. Τσίπρα να απαντά πως «περικοπή κύριων συντάξεων που δίνονται τώρα δεν μπορούμε να κάνουμε». Η θέση του ΔΝΤ, όπως προέκυψε από τη συνάντηση και έχει μεταφερθεί από διάφορες οδούς προς το Μέγαρο Μαξίμου, συνοψίζεται στο ότι η εμπλοκή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα μπορεί να συνεχιστεί μόνον εάν «τα νούμερα βγαίνουν» και, όπως διευκρινίσθηκε, «τα νούμερα δεν βγαίνουν». Ετσι, ζητείται ή άμεση περικοπή κύριων και επικουρικών συντάξεων, ή, εναλλακτικά, η Αθήνα να πείσει τους εταίρους είτε για αύξηση της χρηματοδότησης που έχει προβλεφθεί στο τρίτο μνημόνιο είτε για «κούρεμα» του χρέους.
Είναι προφανές, δε, ότι επί της ουσίας η προσέγγιση του ΔΝΤ αφήνει την κυβέρνηση χωρίς εναλλακτική λύση, καθώς η Γερμανία πρωτίστως, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες δεν είναι διατεθειμένες ούτε τα κονδύλια που έχουν δεσμευθεί προς την Ελλάδα να αυξήσουν, ούτε να δεχθούν κάτι περισσότερο από την αναδιάρθρωση του «προφίλ» του ελληνικού χρέους.
Αποθαρρυντικά μηνύματα
Η Αθήνα, στην εκκίνηση του σκληρού πυρήνα της διαπραγμάτευσης, προσέρχεται με την ελπίδα ότι θα βρει συμμάχους έναντι της σκληρής γραμμής του ΔΝΤ στο πλαίσιο της Ευρωζώνης και, πρωτίστως, επενδύει στη στήριξη της Κομισιόν. Ομως, τα μηνύματα που έχει εισπράξει έως τώρα από τους δύο άλλους βασικούς πυλώνες της διαπραγμάτευσης κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι. Η κυρίαρχη άποψη στο Eurogroup είναι πως το σχέδιο του υπουργού Εργασίας, Γ. Κατρούγκαλου δεν οδηγεί στις απαιτούμενες περικοπές της τάξης του 1,8 δισ. από το ασφαλιστικό το 2016. Επίσης, ισχυρές ενστάσεις υπάρχουν για την πρόβλεψη που αφορά την αύξηση των εισφορών εργοδοτών και εργαζομένων, ενώ με κάθε ευκαιρία μεταφέρεται στην Αθήνα πως η διαπραγμάτευση δεν θα πρέπει να καθυστερήσει, καθώς μετά τον Μάιο προκύπτουν μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες για τη χώρα.
Ομως, και η Κομισιόν φέρεται να μην αποδέχεται ως έχει την κυβερνητική πρόταση, παρότι επί του παρόντος δεν έχει τοποθετηθεί επίσημα. Σε προκαταρκτικές συζητήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί με τον κ. Κατρούγκαλο, από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε ζητηθεί η κατώτατη εθνική σύνταξη να χορηγείται στην εικοσαετία και όχι στη δεκαπενταετία, αλλά και να συνδέεται με εισοδηματικά κριτήρια.
Οπως προαναφέρθηκε, η Αθήνα επενδύει στη «χαλαρότερη» στάση της Κομισιόν έναντι του ΔΝΤ, αλλά, παράλληλα, αναγνωρίζει πως η διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό θα πραγματοποιηθεί σε ένα επιβαρυμένο πολιτικά τοπίο, λόγω του προσφυγικού. Παρότι η πρώτη αξιολόγηση και το προσφυγικό δεν συνδέονται εκ των πραγμάτων και ούτε τούτο επιχειρείται από την κυβέρνηση, συνεργάτες του πρωθυπουργού δεν κρύβουν πως τον κ. Τσίπρα προβληματίζει το σκηνικό που δημιουργείται στη Γερμανία.
Καγκελάριος εν αναμονή
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, εμφανίζεται αποδυναμωμένη, με τη δημοτικότητά της να ακολουθεί συνεχώς πτωτική πορεία, ενώ αντίθετα ο κ. Β. Σόιμπλε ενισχύεται και, όπως λέγεται, λειτουργεί ως καγκελάριος εν αναμονή. Ετσι, εκφράζονται φόβοι ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών μπορεί να οδηγήσει τη διαπραγμάτευση στα άκρα, αφού, σύμφωνα με τις ανωτέρω πηγές, είναι αμφίβολο εάν έχει αποκλείσει οριστικά ως λύση για το ελληνικό πρόγραμμα το Grexit.
Είναι προφανές ότι το πολύπλοκο σκηνικό της διαπραγμάτευσης, επηρεάζει καταλυτικά τον πολιτικό σχεδιασμό του πρωθυπουργού, καθώς μάλιστα το σχέδιο Κατρούγκαλου έχει προκαλέσει ήδη θύελλα αντιδράσεων από ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, ενώ δεν διαφαίνεται προοπτική στήριξης της κυβερνητικής πλειοψηφίας στη Βουλή από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Συνεργάτες του κ. Τσίπρα αναγνωρίζουν, μάλιστα, πως επικοινωνιακά έχουν γίνει εσφαλμένοι χειρισμοί που περιορίζουν τα περιθώρια της διαπραγμάτευσης, καθώς έχει μεταδοθεί πως το ασφαλιστικό μπορεί να βελτιωθεί και όχι ότι είναι πιθανές επώδυνες υποχωρήσεις προκειμένου να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση και να ανοίξει η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας φέρεται αποφασισμένος να εμμείνει στην «κόκκινη γραμμή» των κύριων συντάξεων, μέχρι τέλους. Ο πρωθυπουργός, όπως αναφέρουν συνομιλητές του, έχει ως βασική προτεραιότητα την επίτευξη ενός έντιμου συμβιβασμού με τους εταίρους. Ομως, εάν τούτο δεν καταστεί ρεαλιστικός στόχος, δεν αποκλείεται η χώρα να οδηγηθεί σε εκλογές τους αμέσως επόμενους μήνες, καθώς αποκλείει κατηγορηματικά τη λύση του σχηματισμού οικουμενικής κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή, ενώ αντιλαμβάνεται πως ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, αλλά και η Ενωση Κεντρώων δεν πρόκειται να δεχθούν να του παράσχουν στήριξη με τα υφιστάμενα δεδομένα.