Πέντε μεγάλα αγκάθια στην προωθούμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση που αναμένεται να κρίνουν και τον χρόνο ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης αφήνουν πίσω τους οι εκπρόσωποι των δανειστών, οι οποίοι κατά την πρώτη ολιγοήμερη επίσκεψή τους στην Αθήνα, κατέγραψαν τις ενστάσεις τους, εξέφρασαν τις διαφωνίες τους και έστειλαν ένα σαφέστατο μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση: Το ασφαλιστικό δεν θα κλείσει εύκολα. Δεν είναι τυχαίες οι δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού Εργασίας, Γιώργου Κατρούγκαλου, τόσο κατά την πρώτη όσο και κατά τη χθεσινή δεύτερη συνάντηση με τους επικεφαλής του κουαρτέτου των δανειστών για «αναλυτική και σκληρή διαπραγμάτευση».
Δευτερεύοντα θέματα
Για τον λόγο αυτό, οι δύο πλευρές συμφώνησαν να κλείσουν το συντομότερο δυνατό όλα τα δευτερεύοντα θέματα στα οποία βέβαια δεν αποκλείονται και νέα μικρότερα αγκάθια και ανατροπές, προκειμένου όλα τα «μεγάλα» όπως η Εθνική Σύνταξη, τα εισοδηματικά κριτήρια, η 15ετία, τα ποσοστά αναπλήρωσης και η τύχη των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων (σε άμεση συνάρτηση με το ύψος των εισφορών) να συζητηθούν στον επόμενο γύρο των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, ούτε κατά τη χθεσινή συνάντηση στην οποία συμμετείχαν εκτός από τον αρμόδιο υπουργό Εργασίας και οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, τέθηκε ξεκάθαρα θέμα μείωσης των συντάξεων. Συζητήθηκαν κατ’ άρθρον, όλες οι ελληνικές προτάσεις και οι θεσμοί εξέφρασαν τις ενστάσεις τους. Να σημειωθεί ότι ο κ. Κατρούγκαλος είχε ζητήσει από τους επικεφαλής των θεσμών να καταθέσουν εγγράφως τις ενστάσεις τους, κάτι που έγινε χθες το πρωί, μέσω ενός 8σέλιδου email στο οποίο καταγράφονται περισσότερο τεχνικές λεπτομέρειες και ενστάσεις.
Αμέσως μετά τη συνάντηση, ο υπουργός Εργασίας έκανε λόγο για σκληρή διαπραγμάτευση. Σύμφωνα με τον κ. Κατρούγκαλο, η ελληνική πλευρά ενημέρωσε τους δανειστές ότι διεξάγεται παράλληλα διάλογος με την κοινωνία και ότι ενδέχεται στο αρχικό σχέδιο που τους έχει κατατεθεί να υπάρχουν περαιτέρω αλλαγές, χωρίς οι δανειστές να τοποθετηθούν ανοικτά για το θέμα. Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Εργασίας έχει καταθέσει και νέα, βελτιωμένη πρόταση προς τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους επιστήμονες, σύμφωνα με την οποία η έκπτωση στις αυξήσεις εισφορών, αν το νέο ποσό εισφορών (που θα υπολογίζεται στο 20% επί του φορολογητέου εισοδήματος) υπερβαίνει το παλαιό θα ξεκινάει από 50% για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ και θα μειώνεται κατά 1% για κάθε επιπλέον 1.000 ευρώ, ώστε να καταλήγει σε 5% για εισοδήματα άνω του 55.000 ευρώ.
Εκκρεμότητες
Στην πράξη, για τη δεύτερη φάση διαπραγματεύσεων μεταφέρονται τα δύσκολα θέματα της προωθούμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, που είναι:
• Η αύξηση των εισφορών κατά 1,5 μονάδα (1 για τους εργοδότες και 0,5 για τους εργαζόμενους) για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που δεν θα ξεπερνά την τριετία. Το μέτρο κρίθηκε ως αντιαναπτυξιακό από τους πιστωτές, ενώ ζητήθηκαν συγκεκριμένες προτάσεις στην περίπτωση που μετά την 3ετία δημιουργείται έλλειμμα. Εφόσον οι δανειστές επιμείνουν στις ενστάσεις του, ανοίγει ο δρόμος για μείωση στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις.
• Το ύψος της Εθνικής Σύνταξης. Οι δανειστές θεωρούν πως τα 384 ευρώ είναι πολλά και αυξάνουν το δημοσιονομικό κόστος.
• Η εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων στη χορήγηση της Εθνικής Σύνταξης. Το θέμα αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για την κυβέρνηση που επιμένει ότι δεν πρόκειται για προνοιακή παροχή.
• Η απονομή ολόκληρης της Εθνικής Σύνταξης, μετά τη συμπλήρωση τουλάχιστον 20 ετών ασφάλισης. Οι δανειστές ζητούν να μην εφαρμοστεί στη 15ετία όπως προτείνει η κυβέρνηση, καθώς εκτιμούν πως αποτελεί αντικίνητρο ασφάλισης.
• Τα ποσοστά αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης. Οι εκπρόσωποι των θεσμών θέλουν μικρότερα ποσοστά αναπλήρωσης, κάτι που θα οδηγούσε σε ακόμη χαμηλότερες νέες συντάξεις. Το βασικό επιχείρημά τους είναι ότι με την ελληνική πρόταση, όσοι φεύγουν με λίγα χρόνια (15-20) ευνοούνται ανατρέποντας την ανταποδοτικότητα εισφορών–παροχών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ίσως «αγκάθι» της διαπραγμάτευσης, καθώς η κυβέρνηση στηρίζει την πρότασή της στην πολιτική επιλογή να προωθήσει ένα νέο «ταξικό» ασφαλιστικό σύστημα, με εμφανή τα σημεία της αναδιανομής, υπέρ των χαμηλόμισθων.