Επειτα από ένα δεκαπενθήμερο ιδιαίτερων πιέσεων και διαπραγματεύσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τον προϋπολογισμό της Πορτογαλίας χθες το απόγευμα. Η νέα σοσιαλιστική κυβέρνηση της Λισσαβώνας ήταν αντιμέτωπη με μια σχεδόν ντροπιαστική απόρριψη του πρώτου προϋπολογισμού της «κόντρα στη λιτότητα», όπως τον είχε αποκαλέσει, καθώς θα ήταν η πρώτη χώρα που θα της συνέβαινε κάτι τέτοιο απ’ όταν μπήκαν σε λειτουργία οι κανόνες εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2011.
Υστερα από μια έκτακτη συνάντηση στο Κολέγιο των Επιτρόπων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε χθες ότι η Πορτογαλία δεν θα χρειαστεί να παρουσιάσει έναν καινούργιο προϋπολογισμό, αλλά πρέπει να λάβει περαιτέρω μέτρα για να μειώσει το έλλειμμά της για το 2016, όπως αύξηση φόρων στον καπνό και τα καύσιμα.
«Ο διάλογος έφερε περισσότερα αποτελέσματα από μια απλή απόρριψη», δήλωσε ο αρμόδιος επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Π. Μοσκοβισί και τόνισε ότι «πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς ο κίνδυνος είναι ακόμα εκεί».
Συμβιβασμός
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ακολουθεί μια προειδοποίηση που έγινε στην πορτογαλική κυβέρνηση την προηγούμενη εβδομάδα ότι το προσχέδιο του προϋπολογισμού της δεν ήταν συμβατό με τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρωζώνης. Η Πορτογαλία έπρεπε να βρει 950 εκατομμύρια ευρώ παραπάνω έσοδα. Οι διαπραγματεύσεις που κράτησαν μέχρι αργά το βράδυ της Πέμπτης έφεραν αποτέλεσμα να βρεθούν έσοδα περίπου 845 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Μοσκοβισί, αν και οι πορτογαλικές αρχές υποστηρίζουν ότι αυτά τα μέτρα που συμφωνήθηκαν την Πέμπτη το βράδυ θα φέρουν έσοδα 1,12 δισ. ευρώ.
Παρόλο που η Πορτογαλία κατάφερε να μην απορριφθεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού της, θα πρέπει μέχρι τον Μάιο να έχει κάνει περισσότερα βήματα για να εξοικονομήσει περισσότερα έσοδα, καθώς τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ξανακοιτάξει τον προϋπολογισμό της και θα πάρει την τελική απόφαση για το κατά πόσον τηρεί τους ευρωπαϊκόυς κανονισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ομως η καινούργια κυβέρνηση του Σοσιαλιστή πρωθυπουργού κ. Κόστα βρίσκεται ήδη κάτω από μεγάλη πίεση και θυμίζει σε μικρότερη κλίμακα την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ όταν είχε πρωτοεκλεγεί. Ο κ. Κόστα έχει, από τη μια, πίεση από την Κομισιόν να εφαρμόσει περισσότερα μέτρα λιτότητας για να τηρεί τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, αλλά, από την άλλη, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός έχει σχηματίσει κυβέρνηση με ριζοσπαστικά αριστερά κόμματα, τα οποία θέτουν σε αμφισβήτηση την ευρωπαϊκή πορεία της Πορτογαλίας.
Δύσκολες ισορροπίες
Ο κ. Κόστα έχει εκλεγεί με την υπόσχεση ότι θα αντιστρέψει μερικά από τα μέτρα λιτότητας που είχε επιβάλει η προηγούμενη κεντροδεξιά κυβέρνηση. Σύμφωνα με το σχέδιο προϋπολογισμού που παρουσίασε τον περασμένο μήνα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα αντιστρέψει περικοπές μισθών στον δημόσιο τομέα και τη σταδιακή κατάργηση του ειδικού φόρου εισοδήματος. Συγχρόνως, δεσμεύθηκε να μειώσει τον φόρο προστιθέμενης αξίας για τα εστιατόρια στο 13% από 23% και, για να αντισταθμίσει αυτή την πτώση στα έσοδα, υποσχέθηκε αυξήσεις σε φόρους ορισμένων προϊόντων, όπως ο καπνός και το πετρέλαιο.
Χθες, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός βρισκόταν στο Βερολίνο και μετά την πρώτη του συνάντηση με την κ. Μέρκελ δήλωσε, σε μάλλον ειρωνικό τόνο, ότι «δεν θέλω να βάλω την κ. Μέρκελ υπό πίεση γιατί έχει πολλά στο πιάτο της αυτή την ώρα με τον δικό της προϋπολογισμό, αλλά η Πορτογαλία έχει την περίοδο προσαρμογής πίσω της», όπως είπε χαρακτηριστικά.