Στα 3 δισ. ευρώ περίπου υπολογίζονται τα δάνεια που έχουν δοθεί από τις τράπεζες προς ιδιώτες-φυσικά πρόσωπα, επαγγελματίες ή επιχειρήσεις, με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, η πλειονότητα των οποίων είναι σε καθυστέρηση. Πρόκειται κυρίως για δάνεια που δόθηκαν προς ευπαθείς ομάδες, όπως σεισμόπληκτους ή πυρόπληκτους, αλλά και δάνεια προς ιδιώτες σε παραμεθόριες περιοχές ή δάνεια προς κτηνοτρόφους ή αγροτικές επιχειρήσεις.
Οι επισφάλειες αυτών των δανείων υπερβαίνουν κατά πολύ τον μέσο όρο των καθυστερήσεων στο δανειακό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών, και σε αρκετές περιπτώσεις φθάνουν ακόμη και το 80%, με αποτέλεσμα οι περισσότερες να βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση, εγείροντας θέμα κατάπτωσης των εγγυήσεων. Μπροστά στην αδυναμία του Δημοσίου να πληρώσει τις εγγυήσεις που έχει αναλάβει, οι τράπεζες ανακυκλώνουν τα τελευταία χρόνια τις ρυθμίσεις αυτών των δανείων, επιμηκύνοντας τον χρόνο αποπληρωμής, με αβέβαιη όμως κάθε προοπτική εξυπηρέτησής τους. Ο χρόνος αποπληρωμής τους σε αρκετές περιπτώσεις έχει λήξει εδώ και καιρό, και οι ρυθμίσεις που γίνονται δεν είναι παρά μια προσπάθεια να κρατηθούν τεχνητά στη ζωή.
Η χορήγηση δανείων με τη μορφή εγγύησης από την πλευρά του κράτους αποτελούσε πάγια πρακτική των κυβερνήσεων κατά το παρελθόν, και τα κριτήρια βάσει των οποίων δίνονταν συχνά δεν συνδέονταν με κοινωνικούς σκοπούς. Σε αρκετές περιπτώσεις δάνεια με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου δίνονταν στη λογική του πελατειακού κράτους και εξυπηρετούσαν ακόμη και προεκλογικές σκοπιμότητες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, οι εγγυήσεις του Δημοσίου αυξήθηκαν το 2015 στα 137,46 δισ. ευρώ από 102,85 δισ. ευρώ το 2014. Από το ποσό των 137,46 τα 79,5 αφορούν εγγυήσεις του Δημοσίου με καθεστώς τραπεζικής εγγύησης και τα υπόλοιπα 57,85 δισ. ευρώ αφορούν στις εγγυήσεις του μηχανισμού έκτακτης ενίσχυσης ρευστότητας (ELA). Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, οι εγγυήσεις προς ιδιωτικές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 1,6 δισ. ευρώ, ενώ ανάλογο ποσό ύψους 1,6 δισ. ευρώ έχει δοθεί ως εγγύηση για φυσικές καταστροφές και άλλα 236 εκατ. ευρώ προς το ΕΤΕΑΝ.
Με επιστολή της προς τα υπουργεία Οικονομικών και Οικονομίας, η Ελληνική Ενωση Τραπεζών θέτει το θέμα των οφειλών από δάνεια που έχουν δοθεί με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, αλλά και της καταβολής από το κράτος προς τους ιδιώτες των επιχορηγήσεων που οφείλονται στο πλαίσιο των αναπτυξιακών νόμων. Οι οφειλές του Δημοσίου από προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους υπολογίζονται σε 2,7 δισ. ευρώ και αρκετές από τις επιχειρήσεις έχουν καταφύγει και σε τραπεζικό δανεισμό για να υλοποιήσουν την επένδυση. Οι οφειλές προς τις τράπεζες από δάνεια που δόθηκαν για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων που είχαν εγκριθεί στο πλαίσιο των αναπτυξιακών νόμων υπολογίζονται σε 800 εκατ. ευρώ, χωρίς ποτέ οι επιχειρηματίες να εισπράξουν το ποσό της επιδότησης.
Το υπουργείο Οικονομίας επεξεργάζεται πρόταση για τη χορήγηση προς τις τράπεζες ομολόγων, προκειμένου με τον τρόπο αυτό να αποπληρωθούν τα δάνεια των επιχειρήσεων και να συμψηφιστούν με το οφειλόμενο ποσό της επιδότησης, αλλά η έκδοση ομολόγων από την πλευρά του Δημοσίου προϋποθέτει συμφωνία με τους πιστωτές.