Πέραν των φόβων μιας παγκόσμιας ύφεσης, μεγάλες απώλειες στις μετοχές των τραπεζών, ειδικά της Ευρώπης, έχουν προκληθεί και από τη δραματική πτώση των τιμών του πετρελαίου. Αναλυτές της Βank of America εκτιμούν πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες, ενδεχομένως, να εκτεθούν σε απώλειες 27 δισ. δολαρίων από δάνεια που έχουν παραχωρήσει σε εταιρείες του κλάδου ενέργειας. Οι τράπεζες επανέρχονται έτσι ξανά στο προσκήνιο μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και τη συνακόλουθη κρίση χρέους στην Ευρωζώνη, με τους επενδυτές να στοιχηματίζουν στην κατάρρευσή τους αγοράζοντας συμβόλαια ασφάλισης από τη χρεοκοπία, οι τιμές των οποίων έχουν παρουσιάσει μεγάλη άνοδο λόγω των συνθηκών.
Θα έχουν, άραγε, τα ομόλογα των εταιρειών σχιστολιθικού πετρελαίου την ίδια τύχη με τα τοξικά ομόλογα των στεγαστικών δανείων κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008; Οι εταιρείες του κλάδου ενέργειας, ειδικότερα του πετρελαϊκού, δανείστηκαν δισεκατομμύρια με την έκδοση ομολόγων όταν η τιμή του πετρελαίου κυμαινόταν στα 100 δολάρια το βαρέλι. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών, η τιμή του αργού πετρελαίου στη Νέα Υόρκη υποχώρησε στα 28 δολάρια το βαρέλι, με απώλειες άνω του 60% από τα μέσα του 2014. Δεκάδες εταιρείες, ιδίως στις ΗΠΑ, έχουν βάλει λουκέτο και έχουν κηρύξει αδυναμία πληρωμής των δανείων που έλαβαν με την έκδοση ομολόγων. Πέρυσι 42 αμερικανικές εταιρείες στον τομέα της διύλισης πετρελαίου οδηγήθηκαν στην κατάρρευση, σύμφωνα με τη νομική εταιρεία Haynes and Boone. Eιδήμονες του κλάδου αναγνωρίζουν πολλές ομοιότητες με τη μεγάλη πτώση των τιμών του πετρελαίου το 1989, όταν 27% των εταιρειών εκμετάλλευσης και παραγωγής πετρελαίου κήρυξαν χρεοκοπία.
«Το γεγονός ότι η τιμή του πετρελαίου βρίσκεται σήμερα αρκετά κάτω από τα 100 δολάρια το βαρέλι είναι αδιανόητο για πολλούς παράγοντες του κλάδου», δηλώνει ο Μάικ Λιντς, πρόεδρος του κέντρου Οικονομικών και Στρατηγικών Ενεργειακών Μελετών, στο αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNN. Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι η Swift Energy, η οποία αποτέλεσε τη 42η εταιρεία που κήρυξε πτώχευση το 2015 εξαιτίας της δραματικής πτώσης των τιμών στα εμπορεύματα. Καλείται να αποπληρώσει υποχρεώσεις άνω του ενός δισ. δολαρίων σε ομόλογα που πούλησε, όταν τα έσοδά της υποχώρησαν κατά 70% στη διάρκεια του περυσινού έτους.
Οι αναλυτές της Bank of America, Αλιστερ Ράιαν και Μάικλ Χέλσμπι θεωρούν πως οι πελάτες και οι μέτοχοι των ευρωπαϊκών τραπεζών που είναι εκτεθειμένες σε ομόλογα του ενεργειακού κλάδου θα αρχίσουν να αμφιβάλλουν γι’ αυτές τις τοποθετήσεις. Μπορεί οι προβλέψεις σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα να είναι υψηλότερες για τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αλλά οι επενδυτές γίνονται όλο και πιο καχύποπτοι εξαιτίας του γενικότερου κλίματος αναταραχής και απότομων διακυμάνσεων των αγορών. Οι ίδιοι αναλυτές τονίζουν, ωστόσο, πως η μεγάλη πτώση των τιμών στα εμπορεύματα δεν θα επιφέρει συνέπειες στην κεφαλαιοποίηση όλου του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου. Το γενικότερο κλίμα αβεβαιότητας, πάντως, έχει οδηγήσει το κόστος ασφάλισης από τον κίνδυνο χρεοκοπίας της Deutsche Bank και της Credit Suisse σε άνοδο 182% και 101%, αντίστοιχα, στη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου.