Στην Αθήνα θα βρεθούν αυτή την εβδομάδα τα πρώτα στελέχη των τεχνικών κλιμακίων των θεσμών, με στόχο να καταγραφεί πρόοδος κυρίως στο σκέλος των συζητήσεων για τα δημοσιονομικά μεγέθη, ώστε να ανοίξει ο δρόμος της επιστροφής και των επικεφαλής της τρόικας. Οι εκ του σύνεγγυς διαβουλεύσεις ξεκινούν εκ νέου (σήμερα εκτός απροόπτου) μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον, καθώς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) παραμένει «σκληρό» στις απαιτήσεις του για νέα μέτρα φέτος, ενώ οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για την αντισυνταγματικότητα ορισμένων περικοπών σε μισθούς και συντάξεις ενδεχομένως να «φουσκώσουν» τον λογαριασμό των μέτρων που θεωρούν οι δανειστές ότι θα πρέπει να ληφθούν το 2016 και τα επόμενα έτη. Κατά τη διάρκεια των επαφών αυτής της εβδομάδας θα επιδιωχθεί σύγκλιση όλων των εμπλεκόμενων μερών σε ό,τι αφορά στο πως έκλεισε ο προϋπολογισμός του 2015, αλλά και στη διαμόρφωση της πρόβλεψης για την πορεία του το 2016 και την επόμενη διετία.
Νέο σενάριο
Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών επιμένει ότι το 2015 έκλεισε με πρωτογενές πλεόνασμα 0,2% του ΑΕΠ, αντί στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 0,25% του ΑΕΠ, παρά το γεγονός ότι δεν εφαρμόστηκαν όλα τα μέτρα που είχαν συμφωνηθεί.
Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκει να συμφωνηθεί με την τρόικα ένα νέο βασικό σενάριο που θα αφήνει εκτός τα μέτρα που ψηφίστηκαν και δεν εφαρμόστηκαν και θα τα μετατρέπει σε «μαξιλάρι» για φέτος. Πρόκειται για μέτρα συνολικής απόδοσης περίπου 900 εκατ. ευρώ (περικοπές αμυντικών δαπανών, φορολόγηση VLT’s, νέο φορολογικό, αύξηση της φορολογίας στα ενοίκια), τα οποία η κυβέρνηση θέλει να τα «χρησιμοποιήσει» για να καλύψει το δημοσιονομικό κενό (ή μέρος του) που βλέπουν οι θεσμοί για φέτος.
Σύμφωνα με στελέχη του οικονομικού επιτελείου, η Κομισιόν δεν είναι αρχικά αρνητική σε αυτό το ενδεχόμενο. Ωστόσο το ΔΝΤ παραμένει «σκληρό», υποστηρίζοντας ότι το 2015 ο προϋπολογισμός κατέγραψε πρωτογενές έλλειμμα 0,6% του ΑΕΠ και για φέτος υπάρχει δημοσιονομικό κενό τουλάχιστον 0,5% του ΑΕΠ. Δηλαδή για το 2016 απαιτούνται νέα μέτρα τουλάχιστον 900 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τον διευθυντή του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου, Π. Τόμσεν, από το 2016 έως το 2018 θα χρειαστούν μέτρα έως και 9 δισ. ευρώ (4-5% του ΑΕΠ για την ακρίβεια), ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Από την πλευρά της, η Κομισιόν θεωρεί ότι το ποσό για την τριετία 2016-2018 είναι μικρότερο και κινείται πέριξ των 5,5 δισ. ευρώ, ενώ το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι αν εφαρμοστούν τα μέτρα που έχουν ψηφιστεί και εκκρεμεί η υλοποίησή τους, τότε φέτος δεν χρειάζονται νέα μέτρα, και τα νέα μέτρα για το διάστημα 2017-2018 είναι ελαφρώς λιγότερα από το 1% του ΑΕΠ (περίπου 1,8 δισ. ευρώ) που προβλέπει το μνημόνιο.
Πάντως, όλα τα μέλη της τρόικας αμφισβητούν το κατά πόσον η κυβέρνηση θα μπορέσει να εφαρμόσει τα μέτρα που έχουν ήδη συμφωνηθεί και δεν έχουν υλοποιηθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, ειδικά για τις περικοπές των αμυντικών δαπανών (350 εκατ. ευρώ φέτος), υπάρχει έντονη κριτική, καθώς έως τώρα το αρμόδιο υπουργείο δεν έχει παρουσιάσει σχέδιο που να μπορεί να καλύψει τον συγκεκριμένο στόχο. Αντιθέτως, οι όποιες προτάσεις έχουν γίνει δίνουν μικρό διψήφιο δημοσιονομικό όφελος, σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες.
Αποφάσεις του ΣτΕ
Σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν και οι αποφάσεις του ΣτΕ, που κρίνουν ως αντισυνταγματικές διάφορες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. Η πλέον πρόσφατη απόφαση αφορά στις μειώσεις που έγιναν στους γιατρούς (εν ενεργεία και συνταξιούχους) του ΕΣΥ, ενώ το μνημόνιο προβλέπει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει ισοδύναμα μέτρα για όποιες δικαστικές αποφάσεις τέτοιου είδους υπάρχουν. Πάντως, στο οικονομικό επιτελείο δεν ανησυχούν για την εξέλιξη αυτή.
Πέραν των δημοσιονομικών εξελίξεων, αυτή την εβδομάδα θα υπάρξουν από κοντά συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο και για το θέμα των «κόκκινων» δανείων, ενώ υπενθυμίζεται ότι για να κλείσει ο έλεγχος θα πρέπει να έχουν κλείσει οι μεταρρυθμίσεις σε ασφαλιστικό και φορολογικό, καθώς και η δημιουργία και λειτουργία του νέου υπερταμείου αποκρατικοποιήσεων. Γεγονός που οδηγεί αρκετά στελέχη (κυρίως των θεσμών) να θεωρούν ότι η αξιολόγηση δεν θα έχει κλείσει πριν από το Πάσχα των ρωμαιοκαθολικών (27 Μαρτίου).