Μπαρόκ αρχιτεκτονική, μεσαιωνική ατμόσφαιρα και αίγλη αλλοτινών εποχών: η Salamanca και το Valladolid μάς αποκαλύπτουν τα μυστικά τους.
Απέραντες πεδιάδες βαμμένες στην ώχρα, πέτρινοι στιβαροί πύργοι και κάστρα, πόλεις αρχοντικές, με τη δύναμη και την αύρα των περασμένων μεγαλείων να λάμπουν στους φωτισμένους πλακόστρωτους δρόμους τους: στο Valladolid, την πάλαι ποτέ πρωτεύουσα της ισπανικής αυτοκρατορίας, και στη μεσαιωνική αρχόντισσα Salamanca, που καθρεφτίζεται στα νερά του ποταμού Tormes, χτυπά ακόμα η καρδιά των Ιβήρων κονκισταδόρων. Η επαρχία Καστίλλη και Λεόν κρύβει για τον επισκέπτη δύο ξεχωριστές επιλογές, που συνδυάζουν την αίγλη του Χρυσού Αιώνα των Αψβούργων με την εξαιρετική φιλοξενία και γαστρονομία.
Γιατί η Ισπανία δεν είναι μόνο ο Νότος του φλαμένκο και του τσιγγάνικου πάθους, αλλά και ένας Βορράς γεμάτος ιστορία, σπαρμένος με εντυπωσιακές πόλεις. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζει η Salamanca -ένα ζωντανό μουσείο, που περιμένει τον επισκέπτη να περιηγηθεί σε κάθε γωνιά του-, φημίζεται για τη ζωντάνια, τη νυχτερινή ζωή της και τον μεγάλο φοιτητικό πληθυσμό, που συρρέει από όλο τον κόσμο για να σπουδάσει στο πανεπιστήμιό της.
Στη Salamanca θα σας κοιτάξει κατάματα η περήφανη ψυχή της παλιάς Ισπανίας μέσα από επιβλητικά μεσαιωνικά κτίρια, στα οποία η πατίνα του χρόνου έχει χαρίσει το μοναδικό -και τόσο χαρακτηριστικό- χρυσίζον χρώμα τους. Κατασκευασμένα με πέτρα υψηλής περιεκτικότητας σε σίδηρο από τη γειτονική Villamayor, λάμπουν στο φως του ήλιου λόγω των οξειδώσεων που αυτή έχει υποστεί στο πέρασμα των αιώνων, χαρίζοντας στη βασίλισσα της Καστίλλης και Λεόν τον τίτλο της «Χρυσής Πόλης». Ολόκληρο το ιστορικό κέντρο της έχει εξάλλου ανακηρυχθεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Επισκεφτείτε οπωσδήποτε την Plaza Mayor – τη μεγαλύτερη και ομορφότερη πλατεία της Ισπανίας, ίσως και της Ευρώπης. Καταλαμβάνοντας επιφάνεια 4.400 τ.μ., αποτελούσε παλαιότερα χώρο διεξαγωγής ταυρομαχιών. Τα μπαρόκ κτίρια που την περιβάλλουν -με τη λιτή και αρμονική αρχιτεκτονική τους- και η εξαιρετική φωταγώγησή της (τα βράδια, μέχρι τα μεσάνυχτα) δημιουργούν μια μαγική ατμόσφαιρα μετά τη δύση του ήλιου. Πολύ συχνά διοργανώνονται εδώ παζάρια με τοπικά προϊόντα: αναζητήστε τους πάγκους με το περίφημο jamón ibérico de bellota, για να γευτείτε το καλύτερο ισπανικό χαμόν, και απολαύστε τη θέα στην πλατεία παραγγέλνοντας cafe con leche (την ισπανική εκδοχή του καπουτσίνο) στο ιστορικό, λογοτεχνικό καφέ Novelty (Plaza Mayor 2), αγαπημένο του σπουδαίου Ισπανού συγγραφέα Μιγκέλ ντε Ουναμούνο.
Δύο Καθεδρικοί σε μια πόλη
Το πολυφωτογραφημένο Σπίτι των Κοχυλιών (Casa de las Conchas) -που πήρε το όνομά του από τα περίπου 300 κοχύλια που κοσμούν την πρόσοψή του- στεγάζει σήμερα τη δημόσια βιβλιοθήκη της πόλης. Χτίστηκε στα τέλη του 15ου αιώνα και ο πρώτος ιδιοκτήτης του ήταν ένας γιατρός της βασιλικής αυλής και μέλος του Τάγματος του Σαντιάγο, το οποίο είχε ως έμβλημα το κοχύλι. Στον Παλαιό Καθεδρικό (Catedral Vieja) της Salamanca, ένα έξοχο υβρίδιο αρχιτεκτονικών ρυθμών, καθώς άρχισε να χτίζεται το 1120 και ολοκληρώθηκε τον 15ο αιώνα, κυριαρχούν τα γοτθικά στοιχεία, συνυπάρχουν όμως και άλλες ενδιαφέρουσες επιρροές, όπως οι βυζαντινές στον ραβδωτό τρούλο του. Στο εσωτερικό, την παράσταση κλέβει το αριστοτεχνικό ρετάμπλ -ένα από τα αρτιότερα που συναντά κανείς εκτός Ιταλίας- με τις 53 εικόνες που αναπαριστούν σκηνές από τη ζωή του Χριστού και της Παναγίας.
Ακριβώς δίπλα του, ξεκίνησε τον 16ο αιώνα η ανέγερση του Νέου Καθεδρικού (Catedral Nueva), που ολοκληρώθηκε το 1733. Δύο ευφάνταστες λεπτομέρειες που κοσμούν την πρόσοψή του είναι ένας σκαλιστός αστροναύτης, με όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό για το… Διάστημα, και ένας δράκος που κρατάει παγωτό χωνάκι: παρά τα σενάρια που υποστηρίζουν το αντίθετο, οι συγκεκριμένες φιγούρες ασφαλώς δεν σμιλεύτηκαν πριν από 400 χρόνια, αλλά πρόκειται για προσθήκες που έκαναν οι τεχνίτες οι οποίοι ανέλαβαν τη συντήρηση του ναού το 1992. Αν το κυνήγι κρυμμένου… θησαυρού σάς εμπνέει, αναζητήστε επίσης στην πρόσοψη του Πανεπιστημίου της Salamanca τον κρυμμένο βάτραχο πάνω στη νεκροκεφαλή, που η τοπική παράδοση λέει πως φέρνει καλή τύχη.
Αξίζει επίσης μια στάση στο Μοναστήρι του Σαν Εστέμπαν (Convento de San Esteban), ένα πραγματικά εξαίσιο δείγμα αρχιτεκτονικής του 16ου αιώνα, δίπλα ακριβώς από τον καθεδρικό και το πανεπιστήμιο, όπως και μια επίσκεψη στο Μουσείο Αρ Νουβό και Αρ Ντεκό, όπου μεταξύ άλλων θα δείτε πορσελάνες Limoges, κρύσταλλα Lalique και πορσελάνινες κούκλες – η συγκεκριμένη συλλογή είναι η καλύτερη μη ιδιωτική στον κόσμο. Για το τέλος, διασχίστε τη ρωμαϊκή γέφυρα πάνω από τον ποταμό Tormes, ώσπου να καταλήξετε στον μικρό κήπο του Calixto και της Melibea, πρωταγωνιστών της La Celestina. Ακολουθήστε τα ίχνη του τραγικού έρωτά τους στο χώρο όπου ο Φερνάντο ντε Ρόχας επέλεξε να τοποθετήσει τη δράση του διάσημου μυθιστορήματός του, γνωστού και ως η ισπανική εκδοχή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας.
Στα χνάρια του Κολόμβου και του Θερβάντες
Σε απόσταση 120 χλμ. από τη Salamanca, το Valladolid -πρωτεύουσα της ισπανικής αυτοκρατορίας από το 1601 έως το 1606 και πεδίο δράσης των Ιεροεξεταστών του Μεσαίωνα- είναι μια σύγχρονη πόλη, με υψηλό βιοτικό επίπεδο, ίσως όχι τόσο εντυπωσιακή όσο η Salamanca, αλλά εξίσου μοναδική. Εδώ έζησαν δύο από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ιστορία – ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες και ο Χριστόφορος Κολόμβος. Tο σπίτι όπου ο συγγραφέας του Δον Κιχώτη έμεινε για περίπου δύο χρόνια προτού εγκατασταθεί στη Μαδρίτη λειτουργεί σήμερα ως μουσείο: στον λιτά διακοσμημένο χώρο του τα βλέμματα τραβά ασφαλώς το τραπέζι-γραφείο. Σε μουσείο έχει μετατραπεί και το σπίτι όπου πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Κολόμβος. Εξαιρετική είναι η διαδραστική έκθεση, που βασίζεται στους χάρτες και στα σχέδιά του.
Το Casa-Museo de Colon εκτείνεται σε τέσσερις ορόφους και ο τελευταίος είναι αφιερωμένος στην πόλη του Valladolid στα χρόνια του μεγάλου θαλασσοπόρου. Ωστόσο, το σημαντικότερο αξιοθέατο στην πόλη είναι το Εθνικό Μουσείο Γλυπτικής -για πολλούς ένα από τα σημαντικότερα παγκοσμίως-, όπου θα θαυμάσετε τη δεξιοτεχνία και τη μαεστρία των Καστιλιάνων δασκάλων της γλυπτικής, που μεγαλούργησαν από τον 16ο έως τον 18ο αιώνα. Απολαύστε τον περίπατό σας στο Campo Grande, το διάσημο πάρκο με τα παγόνια, κάνοντας στάση στα υπαίθρια καφέ του, και συνεχίστε τη βόλτα σας στην εμπορική στοά Gutierrez για ψώνια στις μπουτίκ ανεξάρτητων σχεδιαστών.
Πως θα πάτε
Η Aegean (www.aegeanair.com) και η Iberia (www.iberia.com/gr) προσφέρουν καθημερινά απευθείας πτήσεις από την Αθήνα προς το αεροδρόμιο Barajas της Μαδρίτης. Από τη Μαδρίτη είτε θα πάρετε το τρένο (25 ευρώ απλή διαδρομή, διάρκεια ταξιδιού 90 λεπτά, www.renfe.com) είτε το λεωφορείο (15 ευρώ απλή διαδρομή, διάρκεια ταξιδιού 3 ώρες, www.avanzabus.com). Εναλλακτικά, μπορείτε να πάτε οδικώς, ακολουθώντας μια θαυμάσια διαδρομή μέσα στους απέραντους κάμπους της Καστίλλης και στα γραφικά χωριά της, παίρνοντας την Εθνική Οδό ΑP-50. Θα είστε στη Salamanca σε περίπου 2 ώρες.
Διαμονή
Salamanca
•Parador de Salamanca (Teso de la Feria 2, T/+34 923 192082, www.parador.es): Λίγο έξω από τη Σαλαμάνκα, διαθέτει μοναδική θέα στην πόλη και στο ποτάμι, πισίνα και spa, 70 € το δίκλινο χωρίς πρωινό.
•Hospes Palacio de San Esteban (Arroyo de Santo Domingo, 3, Τ/+34 923 262296, www.hospes.com): Σε κεντρική τοποθεσία, στεγάζεται σε ένα μοναδικό μεσαιωνικό κτίσμα, 90 € το δίκλινο χωρίς πρωινό.
•NH Salamanca Puerta de la Catedral (Plaza Juan XXIII, 5, Τ/+34 923 280829, www.nh-hotels.com ): Κλασική επιλογή στο ιστορικό κέντρο της πόλης, 70 € το δίκλινο χωρίς πρωινό.
Valladolid
•Hotel Boutique Gareus (Calle de Colmenares, 2, T/+34 983 214333, www.hotelgareus.com): Ομορφο, κομψό ξενοδοχείο, πολύ κοντά στο Σπίτι-Μουσείο του Θερβάντες, 75 € το δίκλινο χωρίς πρωινό.
•Hotel El Coloquio (Plaza Universidad, 11, T/+34 983 044035). Στην καρδιά τoυ Valladolid, 39 δωμάτια με προσωπικότητα και σύγχρονη αισθητική, 65 € το δίκλινο χωρίς πρωινό.
Φαγητό
Και στις δύο πόλεις θα γευτείτε πιάτα καστιλλιάνικης κουζίνας, τα οποία θα συνοδεύσετε με το κρασί-σήμα κατατεθέν της Καστίλλης και Λεόν, το Ribera del Duero. Προετοιμαστείτε για… μαραθώνιους τάπας (μικροί μεζέδες που συνοδεύουν το ποτό) σε μικρές ταβέρνες με μοναδική ατμόσφαιρα. Δοκιμάστε οπωσδήποτε τα αυτιά γουρουνιού στην παχιά τους σάλτσα ή τα λεγόμενα μεθυσμένα λουκάνικα.
SALAMANCA
Στο εστιατόριο Μencia (c/ Grillo 11, Τ/+34 923 213718) θα πάτε για τα ευφάνταστα πιάτα με μπακαλιάρο, ενώ για κρασί και τάπας όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο Casa De Vinos Doctrinos (c/Doctrinos 3, Τ/+34 626 077599). Βγείτε λίγο έξω από την πόλη για το ψητό γουρουνόπουλο αξιώσεων του Casa Pacheco (c/ Jose Antonio 12, Τ/+34 923 382169).
VALLADOLID
Κλείστε τραπέζι στο La Parilla de San Lorenzo (c/ Pedro Niño 1, www.parrilladesanlorenzo.es) για το διάσημο αρνάκι του. Το Jero Cuisinier (c/Correos 11, Τ/+34 983 353508) διαθέτει εκπληκτικά τάπας και -δικαίως- φανατικούς πελάτες.
Ποτό
Οι chupiterias της Salamanca είναι μοναδικές στον κόσμο: σερβίρουν μόνο σφηνάκια σε καταπληκτική ποικιλία. Από τα πιο δημοφιλή… σφηνάδικα στην πόλη είναι το La Chupiteria (Plaza de Monterrey 5).