Δεν αφορά κανέναν πόσο «στα σοβαρά» γράφει κανείς όταν είναι μόνος του, εξάλλου το στερεότυπο του βλοσυρού ποιητή εξαφανίστηκε εδώ και χρόνια, η ποίηση, όμως, μας έχει κάνει πολλάκις να γελάσουμε – πικρά ή με την ψυχή μας. Για του λόγου το αληθές, η απίθανη μελέτη της Κατερίνας Κωστίου «Εισαγωγή στην ποιητική της ανατροπής. Ειρωνεία, σάτιρα, παρωδία, χιούμορ» (εκδ. Νεφέλη, 2005), όπου καταγράφεται όλη βεντάλια της ποίησης που προκαλεί κάποιου είδους γέλιο ή χαμόγελο.
Ο Χαρίλαος Νικολαΐδης (γενν. 1986) υποψιάζομαι ότι είχε κατά νου αυτή την παράδοση όταν έγραφε την «Αλεπού στον αυτοκινητόδρομο». Η ειρωνεία των κατά βάσιν σύντομων ποιημάτων του οδεύει προς τα άκρα, ωστόσο σε μερικές «στροφές» κινδύνευσε να χάσει την ισορροπία που απαιτούν η σάτιρα και το χιούμορ. Δεν είμαι σίγουρος ότι είχε σχεδιάσει να παρωδήσει ποιητικά ρεύματα, ο πρωτοεμφανιζόμενος ποιητής, όμως, στύβει την πραγματικότητα, την Ιστορία και τις «μεγάλες προσωπικότητες», χαρίζοντας πολλά χαμόγελα.
Και δεν είναι μόνον ο σαρκασμός που μπορεί να οδηγήσει στη σύσπαση των χειλέων. Ο Νικολαΐδης έχει έναν τρόπο να μην αφήνει τίποτα όρθιο, κατά το κοινώς λεγόμενον, διότι δεν μοιάζει να τον αφορά μόνον η κρησάρα του ποιητή· τον αφορά επισταμένως το παιδικό παιχνίδι με τις λέξεις και τις πούρες εγκεφαλικές –αλλά διόλου αισθητικές– εικόνες που εκείνες φέρουν.
Ποιήματα-πυροτεχνήματα; Αυτή θα ήταν μία μάλλον βιαστική αποτίμηση για τη συλλογή του Χαρίλαου Νικολαΐδη. Τα ποιήματά του, ιδίως όταν περιλαβαίνουν τη μυθολογία, την ποιητική παράδοση, τη μουσική, την επιστήμη και τα καρτούν, αγκαλιάζουν, εν είδει αμύνης, τον πανανθρώπινο πόνο, τον οικειοποιούνται, για να τον περιγελάσουν κι εκείνον τελικά.
Η «Αλεπού στον αυτοκινητόδρομο» ανήκει στις πολύ ενδιαφέρουσες πρώτες εμφανίσεις στη νεοελληνική ποίηση. Ο Νικολαΐδης, ασφαλώς, δεν είναι απαραίτητο ότι θα επανέλθει με ανάλογο στιλ· αυτό, όμως, που φαίνεται ότι θα διατηρηθεί σ’ εκείνον είναι η καθαρότητα των ποιημάτων και ο ρυθμός τους – κυρίως αυτός.
Χαρίλαος Νικολαΐδης, «Αλεπού στον αυτοκινητόδρομο», εκδ. Μελάνι, 2015.