Εδώ και τέσσερις μήνες ο Κώστας Ριζιώτης δεν έχει μπει στο διαμέρισμά του. Ηταν τέλη Ιανουαρίου όταν έμαθε τα δυσάρεστα νέα: ο μοναδικός ενοικιαστής του δυαριού του σε πολυκατοικία της οδού Μιχαλακοπούλου, στο κέντρο της Αθήνας, είχε βρεθεί νεκρός από γείτονες. Ο θάνατος οφειλόταν σε φυσικά αίτια. Η σορός δόθηκε στους συγγενείς, έγινε η κηδεία, όμως το διαμέρισμα παραμένει κλειστό. Λόγω της πολύμηνης αποχής των δικηγόρων ο ιδιοκτήτης λέει ότι δεν μπόρεσε να το αποσφραγίσει, καθώς απαιτείται σχετική δικαστική απόφαση.
«Εχω ένα διαμέρισμα που δεν ξέρω σε τι κατάσταση είναι, αν έχει κάποιο πρόβλημα και εάν αυτό έχει οξυνθεί με τον καιρό», λέει στην «Κ» ο κ. Ριζιώτης. Για την αποσφράγιση χρειάζεται μια απλή, γραφειοκρατική διαδικασία στο Ειρηνοδικείο στην περιφέρεια του οποίου εδρεύει το ακίνητο. Η αποχή διαρκείας όμως των δικηγόρων κατά του σχεδιαζόμενου ασφαλιστικού και φορολογικού νομοσχεδίου φαίνεται πως έχει μπλοκάρει αυτή και πολλές ακόμη υποθέσεις.
Ενδεικτικά, διεκδικήσεις διατροφών και εργατικών εισφορών, οφειλόμενα χρήματα από εμπορικές συναλλαγές, χρέη προς το Δημόσιο, ακόμη και κάποιες υποθέσεις ανάθεσης επιμέλειας τέκνου εδώ και τέσσερις μήνες έχουν παγώσει, εφόσον δεν εμπίπτουν στο πλαίσιο χορήγησης αδειών των δικηγορικών συλλόγων της χώρας. Η αποχή ζημιώνει και το κράτος. Συγκεκριμένα, δικηγόρος Αθηνών δεν μπόρεσε να λάβει άδεια για να δικάσει δύο υποθέσεις στις οποίες πελάτες του χρωστούν από 3,2 και 1,1 εκατ. ευρώ στο Δημόσιο. Κανονικά εξαιρούνται και εκδικάζονται υποθέσεις στις οποίες συντρέχει περίπτωση παραγραφής του αδικήματος ή συμπλήρωσης ορίου προσωρινής κράτησης του κατηγορουμένου.
«Επιβαρύνεται πολύ ο κόσμος που έχει απλές υποθέσεις και δεν μπορεί να προχωρήσει», λέει ο δικηγόρος Αλέξανδρος Παπαστεργιόπουλος. Τον περασμένο Σεπτέμβριο κατέθεσε αίτηση προσωρινής ανάθεσης επιμέλειας ενός παιδιού στη μητέρα. Η εκδίκαση αναβλήθηκε για τον Νοέμβριο λόγω εκλογών, για να ακολουθήσει νέα αναβολή λόγω παρέλευσης του ωραρίου. Από τον Ιανουάριο προστέθηκε ως παράγοντας καθυστέρησης –στους ήδη αργούς ρυθμούς της ελληνικής δικαιοσύνης– η αποχή που δεν επιτρέπει ακόμη την εκδίκαση της υπόθεσης.
«Οι διάδικοι ταλαιπωρούνται. Σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε φτάσει σε επίπεδο αρνησιδικίας», αναφέρει ο Χρήστος Θεοδωρόπουλος, νομικός και εκπρόσωπος Τύπου της Ενωσης Ασκούμενων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μια αγωγή πελάτη του που αφορά σε υπόθεση του 2009 και θα εκδικαζόταν πρόσφατα αλλά πήρε λόγω της αποχής αναβολή για το 2018. Ο ίδιος έχει λάβει άδεια από τον Ιανουάριο για να δικάσει δύο υποθέσεις του, αλλά δεν του έχει δοθεί η δυνατότητα εκδίκασης σε δεκάδες άλλες. «Μετά τη λήξη της αποχής τα πινάκια θα έχουν γιγαντωθεί τόσο πολύ που οι καινούργιες υποθέσεις θα δικάζονται έπειτα από αρκετά χρόνια», σημειώνει ο δικηγόρος Ιωάννης Παπαδάτος.
Δικηγόροι που μίλησαν στην «Κ» αναγνωρίζουν ότι έπρεπε να αντιδράσει ο κλάδος τους απέναντι στο σχεδιαζόμενο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, ορισμένοι εξ αυτών, όμως, εκφράζουν τον προβληματισμό τους για τη διάρκεια και τη συνέχεια της αποχής. Οι παράπλευρες συνέπειες της αποχής όμως δεν πλήττουν μόνο τους διαδίκους αλλά και τους νέους επαγγελματίες του κλάδου. Ο κ. Θεοδωρόπουλος αναφέρει ότι σε νέους συναδέλφους του που απασχολούνται σε δικηγορικές εταιρείες έχουν δοθεί αναγκαστικές άδειες αυτή την περίοδο ή έχουν γίνει μειώσεις μισθών. «Εχει ανατραπεί το πρόγραμμά μας. Ψυχολογικά νιώθεις μια ματαίωση, ότι είσαι μπλεγμένος σε καφκικές διαδικασίες», λέει δικηγόρος Αθηνών που ζήτησε να μη δημοσιευθεί το όνομά του.
Σε κάποιες περιπτώσεις, πάντως, η άδεια για εκδίκαση δίνεται σχεδόν την τελευταία στιγμή. Οπως συνέβη σε εργατικό ατύχημα με θύμα εργαζόμενο σε θαλαμηγό. Πριν από περίπου ένα χρόνο ο εργαζόμενος τραυματίστηκε σοβαρά, έπεσε σε κώμα και νοσηλεύτηκε στην εντατική. Το μόνο περιουσιακό στοιχείο της εργοδότριας εταιρείας του ήταν το σκάφος στο οποίο δούλευε. Επειτα από σειρά αρνήσεων δόθηκε τελικά στον δικηγόρο του η δυνατότητα να καταθέσει ασφαλιστικά μέτρα λίγες ημέρες προτού αποπλεύσει το σκάφος που βρίσκεται προσωρινά στην Ελλάδα για εργασίες.