ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σε μία ένδειξη ότι αρχίζουν να συμπλέουν, το ΔΝΤ συμφώνησε με τους Ευρωπαίους να διατηρηθεί ο στόχος του 3,5% για το πρωτογενές πλεόνασμα στο τέλος του ελληνικού προγράμματος, το 2018. Καθώς, όμως, εξακολουθεί να βλέπει την ανάγκη πρόσθετων μέτρων για να καλυφθεί το χάσμα, λόγω των συντηρητικών του εκτιμήσεων, θέλει τη νομοθέτηση δυνητικών μέτρων, τα οποία θα εφαρμοσθούν εφόσον δεν επιτευχθεί ο στόχος. Μεταξύ άλλων ζητεί μέτρα 3% του ΑΕΠ για «διόρθωση» του ασφαλιστικού – το 1% που προβλέπεται στο μνημόνιο με τους Ευρωπαίους και 2% ακόμη για να αντισταθμίσει τις ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Οπως προβλέπει προσχέδιο μνημονίου με την Ελλάδα, που κυκλοφορούσε μεταξύ των συμμετεχόντων στην Εαρινή Σύνοδο, από το 2019 και μετά το ΔΝΤ θέλει ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα να υποχωρήσει στο 1,5% του ΑΕΠ, κάτι που θα σημάνει δραστική επιμήκυνση των λήξεων, ώστε το χρέος να παραμείνει βιώσιμο. Πρώην στέλεχος του Ταμείου εκτιμά ότι αυτή θα ήταν η καλύτερη συμφωνία για την Ελλάδα, καθώς και θα μείωνε τη λιτότητα και θα επιμήκυνε την αποπληρωμή των δανείων, τονώνοντας την ανάπτυξη και τις επενδύσεις στη χώρα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι η σημερινή περίοδος αποπληρωμής θα πρέπει να επεκταθεί στα 70 έτη. Πηγές εκτός Ταμείου, ωστόσο, το μεταθέτουν μέχρι και τα 100 έτη, κάτι που, λόγω του πληθωρισμού, στην ουσία ισοδυναμεί με κούρεμα του χρέους. Οπως εκτιμούν, μάλιστα, αυτός είναι ο μόνος τρόπος να παραμείνει η χώρα στο ευρώ.
Το σενάριο των Γερμανών, αντίθετα, προτείνει να διατηρηθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% μακροπρόθεσμα. Σε πρώτο στάδιο θα πρέπει να συμφωνηθούν μέτρα περίπου 3 δισ. ευρώ, που θα εφαρμοσθούν αν δεν επιτευχθεί ο στόχος για το πλεόνασμα το 2018. Οι Γερμανοί θεωρούν ότι δεν χρειάζεται αναδιάρθρωση του χρέους σε αυτήν τη φάση, και είναι διατεθειμένοι να το αντιμετωπίσουν μόνον όταν ανακύψει πρόβλημα, από το 2022 και μετά. Η πρότασή τους παρουσιάσθηκε σε μία μυστική συνάντηση του λεγόμενου «Washington Group», κατά τη διάρκεια της Εαρινής Συνόδου, με τη συμμετοχή των επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΔΝΤ. Το Ταμείο δεν σχολιάζει, ωστόσο πηγές εκτός ΔΝΤ επιβεβαίωσαν ότι έγινε μία συνάντηση για την Ελλάδα μεταξύ των πιστωτών.
Ο τρίτος «δρόμος»
Μία τρίτη πρόταση που απορρίφθηκε χωρίς συζήτηση από τους Γερμανούς ήρθε από την ελληνική πλευρά και προέβλεπε το τέλος της χρηματοδότησης από το ΔΝΤ, που θα έμενε ως τεχνικός σύμβουλος. Παράλληλα, η χρηματοδότηση του Ταμείου θα αντικαθίστατο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης. Μία πιθανότερη συμβιβαστική λύση είναι ένας συνδυασμός των προτάσεων της Γερμανίας και του ΔΝΤ, με πολιτική δέσμευση της Ε.Ε. για αναδιάρθρωση του χρέους αργότερα, όταν αυξηθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες. Η δέσμευση, πάντως, θα πρέπει να είναι συγκεκριμένη, καθώς, σύμφωνα με το νέο καταστατικό του ΔΝΤ, για να δανείσει χρειάζεται πλέον την εγγύηση ότι το χρέος είναι βιώσιμο.
Ενας καλύτερος για την Ελλάδα συμβιβασμός θα ήταν να γίνει αποδεκτή η μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 1,5% του ΑΕΠ, όπως ζητεί το Ταμείο, με τη διαφορά των δύο ποσοστιαίων μονάδων να καλύπτεται από την επιμήκυνση που θέλει το ΔΝΤ. Επιπλέον προβλέπει μέτρα που δεν ξεπερνούν το 1,5%-2% του ΑΕΠ, σε περίπτωση πάντα που δεν εκπληρωθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2018. Ωστόσο αναλυτές αμφιβάλλουν για την ικανότητα της κυβέρνησης να υιοθετήσει νέα μέτρα, ενώ πληροφορίες από τη διαπραγμάτευση θέλουν να υπάρχει ακόμα μεγάλη διαφορά της κυβέρνησης με τους δανειστές σε όλα τα θέματα, με το ΔΝΤ να πιέζει, εκτός από το ασφαλιστικό, και για τη μείωση των φοροαπαλλαγών.
Οπως λέει, πάντως, ο καθηγητής του American University, Ράνταλ Χένινγκ, «αν ο Τσίπρας ήταν έξυπνος, θα χρησιμοποιούσε τις δηλώσεις Λαγκάρντ (σ.σ. για χαμηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα) υπέρ της Ελλάδος, για να επιτύχει τη χαλάρωση του προγράμματος». Η απάντηση της ελληνικής πλευράς είναι πως αν ζητούσε τη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος, αυτό θα την καθιστούσε αμέσως αναξιόπιστη στα μάτια 8-10 κυβερνήσεων στο Eurogroup.