Τη στιγμή που τα ληξιπρόθεσμα χρέη διογκώνονται συνεπεία των πολλαπλών φόρων που επιβάλλονται σχεδόν σε ετήσια βάση, οι κινήσεις που γίνονται για την πάταξη της φοροδιαφυγής είναι από ελάχιστες έως μηδαμινές. Και αντί να ληφθούν μέτρα για την περιστολή της, λαμβάνονται νέα σκληρά φορολογικά μέτρα ύψους 2% του ΑΕΠ (από άμεσους και έμμεσους) δηλαδή 3,6 δισ. ευρώ.
Στα χαρτιά έχουν μείνει, προς το παρόν τουλάχιστον, οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης για εφαρμογή του περιουσιολογίου από τον Ιανουάριο του 2016, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και η διασύνδεση των επιχειρήσεων με τα συστήματα του υπουργείου Οικονομικών και κυρίως η χρήση χρεωστικών και πιστωτικών καρτών για τις συναλλαγές των φορολογουμένων. Τα ανωτέρω μέτρα προφανώς θα βοηθούσαν στον περιορισμό της φοροδιαφυγής αλλά για άγνωστους λόγους ακόμα δεν έχουν υλοποιηθεί. Το χειρότερο, πάντως, είναι ότι ακόμα και σήμερα υπάρχουν στελέχη της κυβέρνησης που αναφέρονται στα προαναφερθέντα μέτρα ως εργαλεία που θα εφαρμοσθούν στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, χωρίς ωστόσο ουδείς εξ αυτών να κάνει αναφορά στον χρόνο υλοποίησής τους.
Σύμφωνα με όσα είχαν ανακοινωθεί από την κυβέρνηση θα έπρεπε:
• Από τις αρχές του 2016 να έχει γίνει η σύνδεση του αφορολογήτου ορίου με τις αποδείξεις που συγκεντρώνονται με τις χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες. Δηλαδή για να έχει κάποιος το αφορολόγητο θα πρέπει να συγκεντρώνει τις αποδείξεις μόνο με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες. Ταυτόχρονα είχε εκφρασθεί από στελέχη του κυβερνώντος κόμματος η πρόθεση να γίνει υποχρεωτική η χρήση των καρτών στις συναλλαγές των φορολογουμένων. Αυτή τη στιγμή, πάντως, και αφού έχουν περάσει οι 4 πρώτοι μήνες του 2016 δεν υπάρχει καμία ενημέρωση για το αν το μέτρο θα εφαρμοσθεί. Επίσης, οι φορολογούμενοι δεν γνωρίζουν αν θα πρέπει να συγκεντρώνουν αποδείξεις για το 2016, καθώς δεν υπάρχει από τη νομοθεσία σχετική υποχρέωση.
• Να έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Αν και οι συζητήσεις ξεκίνησαν το 2014, ωστόσο ακόμα δεν έχει εφαρμοσθεί. Με το ηλεκτρονικό τιμολόγιο οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στις επιχειρηματικές συναλλαγές, περιορίζοντας σημαντικά τα πλαστά τιμολόγια και τη φοροδιαφυγή. Ταυτόχρονα, με αυτόν τον τρόπο μειώνονται και τα κόστη των επιχειρήσεων. Εφόσον λειτουργήσει το ηλεκτρονικό τιμολόγιο, αυτό θα αποστέλλεται από τον εκδότη του –κατά κύριο λόγο μέσω μιας εταιρείας παρόχου η οποία θα αναλαμβάνει και την πιστοποίηση της αυθεντικότητας του τιμολογίου– σε ειδική ηλεκτρονική βάση της διατραπεζικής εταιρείας «ΔΙΑΣ». Ο λήπτης του τιμολογίου θα ενημερώνεται για την έκδοσή του και θα επιλέγει πότε θα προχωρήσει στην εξόφλησή του. Η εξόφληση θα γίνεται υποχρεωτικά μέσω e-banking, Η μαζική χρήση μιας τέτοιας υπηρεσίας, επιτρέπει στις φορολογικές αρχές να αποκτήσουν πρόσβαση στις επιχειρηματικές συναλλαγές.
• Να έχει εφαρμοσθεί το περιουσιολόγιο. Και αυτό θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει από τις αρχές του 2016. Η καθυστέρηση στην κατάθεση των σχετικών διατάξεων αλλά και το πεπερασμένο ηλεκτρονικό σύστημα taxis καθιστούν αδύνατη τη δημιουργία του περιουσιολογίου στο οποίο θα συμπεριληφθούν όλα τα περιουσιακά στοιχεία των φορολογουμένων. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι μέχρι την εφαρμογή του μένουν να ξεκαθαριστούν πολλά, όπως για παράδειγμα, η βασική ανησυχία των πολιτών που σχετίζεται με το αν τα δεδομένα θα χρησιμοποιηθούν για την επιβολή νέων φόρων, με την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων, και την αξιοπιστία του συστήματος taxis.
Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων δεν έχει προς το παρόν καμία ενημέρωση για τα δεδομένα που θα εισαχθούν στον φάκελο του κάθε φορολογουμένου και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αξιολογήσει ακόμα εάν η εφαρμογή μπορεί να λειτουργήσει χωρίς προβλήματα. Τα ίδια στελέχη αναφέρουν ότι το σύστημα θα επιβαρυνθεί περαιτέρω, ενώ υπογραμμίζουν ότι ενδεχομένως να δημιουργηθούν ακόμα περισσότερα προβλήματα στις υπάρχουσες εφαρμογές.