Ηταν φυσικό να περισσεύει ο ενθουσιασμός στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας – είναι αυτός, άλλωστε, ένας από τους λόγους για τους οποίους γίνονται τα συνέδρια. Αφού όμως πέρασαν οι ευχάριστες εντυπώσεις, εκείνο που αφήνει πίσω του το συνέδριο δεν επιτρέπει περιθώρια για χαμόγελα. Αναφέρομαι στις 25 προτάσεις που περιλαμβάνει η «Συμφωνία Αλήθειας» και οι οποίες αποτελούν πρόγευση του κυβερνητικού προγράμματος που ετοιμάζεται.
Για όσους από εμάς προσβλέπουμε στην ανανέωση που συντελείται στη Ν.Δ., σε αυτές τις προτάσεις θα μετρήσουμε και θα εκτιμήσουμε τον ρεαλισμό και την ειλικρίνεια των προθέσεων της Ν.Δ. και, δευτερευόντως, την ευγλωττία του αρχηγού της. Για τον λόγο αυτό, τις διάβασα προσεκτικά και διαπίστωσα ότι χωρίζονται σε τρία είδη: στις μεταρρυθμίσεις, στην εφαρμογή ήδη νομοθετημένων μέτρων και στις επιμέρους «έξυπνες» παρεμβάσεις.
Η θέσπιση φορολογικών ελαφρύνσεων για νέες επενδύσεις, π.χ. 10% αντί του σημερινού 30% για επενδύσεις άνω των 200 θέσεων εργασίας, θα είναι μια σοβαρή μεταρρύθμιση. Οπως επίσης θα είναι η σύνδεση του αφορολογήτου με το ύψος των ηλεκτρονικών συναλλαγών του φορολογουμένου, αλλά και η ανάθεση της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων στο ΑΣΕΠ, θεσμό που παρά τις διακυμάνσεις των συνθηκών έχει κατοχυρώσει την αξιοπιστία του. Αναγκαία προϋπόθεση, βέβαια, είναι η σοβαρή ενίσχυσή του σε πόρους. Μεταρρύθμιση επίσης θα είναι και η επέκταση του υποδείγματος λειτουργίας του Μουσείου της Ακρόπολης και στα άλλα μεγάλα μουσεία της χώρας. Εδώ, βέβαια, η προϋπόθεση είναι ότι η κυβέρνηση που θα αποφασίσει να το εφαρμόσει θα είναι έτοιμη να συγκρουστεί με τις συντεχνίες και να τις νικήσει.
Αφησα για το τέλος τις βαρύτερες από τις μεταρρυθμίσεις που βρίσκω στις 25 προτάσεις. Είναι, πρώτα, η θέσπιση αυτοματοποιημένου συστήματος αξιολόγησης των δημοσίων δαπανών (κατά το υπόδειγμα της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας), ώστε η λογική του κόστους και της ωφελείας να αρχίσει να εισάγεται και στη λειτουργία του Δημοσίου – να μάθουμε να μετράμε, επιτέλους, τι ξοδεύουμε. Επειτα, είναι η δέσμη μέτρων (περιλαμβάνει και την αναθεώρηση του Πτωχευτικού Δικαίου) με τα οποία η Ν.Δ. υπόσχεται να αντιμετωπίσει οριστικά το ζήτημα των «κόκκινων» δανείων, ώστε το σύστημα της κυκλοφορίας του χρήματος να απαλλαγεί από τη θρόμβωση των «κόκκινων» δανείων και να αυξηθεί η ρευστότητα προς τις πραγματικές επενδύσεις. Εξίσου σημαντική θα είναι και η θέσπιση ελεγκτικού ρόλου της Επιτροπής Ανταγωνισμού για κάθε νόμο σχετικό με την αγορά – αλλά η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση ίσως είναι εκείνη που προϋποθέτει και τη μεγαλύτερη προεργασία.
Στη δεύτερη κατηγορία, της εφαρμογής ήδη νομοθετημένων μέτρων ή της συνέχισης παλαιότερων που καταργήθηκαν από την πρώτη φορά Αριστερά, βρίσκουμε: την εφαρμογή του νόμου που απλοποιεί κατά 60% τις διαδικασίες ίδρυσης επιχείρησης, καθώς και την ενεργοποίηση του Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου, ειδικά για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων, το οποίο επί δεκαέξι μήνες μένει στα χαρτιά. Βρίσκουμε, επίσης, τη συνέχιση της εφαρμογής του προγράμματος για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, με το οποίο θα έμπαινε τάξη στον κυκεώνα επιδομάτων και βοηθημάτων για απόρους. Επίσης, τη συνέχιση των ΣΔΙΤ με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (ΕΣΠΑ) για τη διαχείριση των απορριμμάτων, καθώς και την επαναφορά των προπτυχιακών πανεπιστημιακών τμημάτων στην αγγλική γλώσσα.
Τέλος, στα επιμέρους, ορισμένες από τις πολλές ιδέες που βρίσκουμε είναι η προσέλκυση συνταξιούχων για την αγορά κατοικίας στην Ελλάδα (σ.σ.: αρκεί να μην έχουν ακούσει τίποτε για ΕΝΦΙΑ…), η λειτουργία θερινών σχολείων από τα ελληνικά πανεπιστήμια (όπως διαθέτουν ήδη στην Ελλάδα κάποια από τα καλύτερα αμερικανικά πανεπιστήμια), η επέκταση του ηλεκτρονικού συστήματος κατάθεσης δικογράφων του ΣτΕ και στα άλλα δικαστήρια της χώρας, η θέσπιση Συμβουλίου Ασφαλείας στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του πρωθυπουργικού γραφείου και, τέλος, η αναβάθμιση και ο εμπλουτισμός της Εθνικής Διαδικτυακής Πύλης Ανοικτών Δεδομένων (open data, διεθνώς), όπου θα συγκεντρώνονται όλες οι στατιστικές και τα ποσοτικά στοιχεία του κράτους – πρόκειται για μία νέα αγορά, η οποία κατά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει φθάσει στο μέγεθος των 300 δισ., έως το 2020.
Το δείγμα των 25 προτάσεων που παρουσίασε η Ν.Δ. δεν έχει τις συνήθεις αντιφάσεις που προκύπτουν όταν ένα κόμμα προσπαθεί να ικανοποιήσει τους πάντες. Αντιθέτως, όλες οι προτάσεις υπόκεινται στην ίδια λογική του πραγματισμού και της προσπάθειας. Ωστόσο, η πραγματοποίησή τους δεν είναι καθόλου απλή, έστω και με κυβέρνηση Ν.Δ. Κατ’ αρχάς, πρέπει να βρεθεί το πιο δυσεύρετο είδος σε αυτούς τους καιρούς για την πολιτική: οι άνθρωποι. Κυρίως, όμως, χρειάζεται η Ν.Δ. να έχει μια πραγματικά ισχυρή κυβέρνηση, καθώς πολλά από τα απλά και λογικά θα συναντήσουν τις εξεγέρσεις συντεχνιών και παρασιτικών συμφερόντων. Για να κυβερνήσει αποτελεσματικά η Ν.Δ., θέλω να πω, δεν θα αρκούν μόνον οι ψήφοι στη Βουλή, αλλά και το υποστηρικτικό κλίμα στην κοινωνία.
Συνεπώς, η βασικότερη προϋπόθεση ώστε να δοθεί μια ευκαιρία στη λογική και στον πραγματισμό για την ανασυγκρότηση της χώρας, είναι προηγουμένως ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει εξευτελισθεί πολιτικά. Αν το παραμύθι δεν γυρίσει σε εφιάλτη για εκείνους που το εμπορεύονται, δύσκολα βλέπω να γίνονται πράγματα…
Τρύπες στο χώμα
Με αφορμή τον μαυροπουκαμισά της κυβέρνησης και την αναφορά του σε δημοσιογράφο ο οποίος έπρεπε «να βρεθεί κανονικά τρία μέτρα κάτω απ’ τη Γη», εκλεκτός φίλος της στήλης από το εξωτερικό διεξήγαγε επιστημονική έρευνα, ακολουθώντας τη μεθοδολογία Μάρδα (Google…) και διαπιστώνει τα εξής: ότι ο ελληνικός νόμος ορίζει ως ελάχιστο βάθος ταφής το 1,2 μέτρο, ενώ σχεδόν σε όλες τις άλλες δυτικές χώρες είναι τα 2,4 μέτρα· πουθενά όμως δεν αναφέρονται τα τρία μέτρα. Καταλήγει διερωτώμενος, λοιπόν, αν η υπουργική αναφορά στα τρία μέτρα είναι μία ακόμη έξυπνη νεοκεϊνσιανή ιδέα για να πάρει πιο γρήγορα μπροστά η οικονομία, σκάβοντας, κατά κυριολεξία, τρύπες στο χώμα. Γιατί όχι, απαντώ εγώ. Κάτι είναι οι τρύπες στο χώμα, μένουν και κάπως τις αξιοποιείς, ενώ οι τρύπες στο νερό δεν κρατάνε…