Μια «αναγκαστική» διέξοδος στα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια οι ιδιοκτήτες ακινήτων στην Ελλάδα είναι η υπενοικίασή τους και ήδη περί τους 3.500 εκτιμώνται όσοι διαθέτουν το σπίτι τους στην Αττική μέσω της πλατφόρμας airbnb, που μέρα με τη μέρα κερδίζει σε δημοφιλία. «Το μοναδικό μου έσοδο είναι τα χρήματα που έρχονται από τους ξένους επισκέπτες», λέει στην «Κ» η 40χρονη Ελευθερία, που ως μακροχρόνια άνεργη δεν δικαιούται πλέον επιδόματος ανεργίας. «Οταν έχω επισκέπτες, τακτοποιώ και καθαρίζω το σπίτι μου και στο μεταξύ εγώ φιλοξενούμαι σε φίλους»… Η Ελευθερία δεν είναι η μοναδική που στηρίζεται οικονομικά στο σπίτι που έχει κληρονομήσει.
Σύμφωνα με μελέτη της airbnb, με βάση τη δραστηριότητα στην Αθήνα από τον Οκτώβριο του 2013 έως τον Σεπτέμβριο του 2014, το 68% των οικοδεσποτών απαντούν ότι το εισόδημα που προέκυπτε (κατά μέσο όρο 68 διανυκτερεύσεις ετησίως) τους βοηθά να παραμείνουν στο σπίτι τους. Το 30% αυτών δήλωνε ότι το μηνιαίο εισόδημά τους δεν ξεπερνά τα 749 ευρώ. Εξάλλου, το 73% των οικοδεσποτών δεν απασχολείται σε τυπική θέση εργασίας, το 28% μάλιστα υποστηρίζει ότι το εν λόγω εισόδημα αποτελεί ένα σημαντικό οικονομικό βοήθημα για να συνεχίσει να εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας. Με τα χρήματα που εισπράττουν «τσοντάρουν» για το ενοίκιο ή το δάνειο (35%), καλύπτουν πάγιες δαπάνες του νοικοκυριού (24%) αλλά και προσωπικά καθημερινά έξοδα (14%), τα αποταμιεύουν (8%) ή τα κρατούν για διακοπές (11%) κ.ά.
Συνολικά, ο άμεσος και έμμεσος «τζίρος» που πραγματοποιείται από τη διαμονή στα διαμερίσματα ανήλθε το εν λόγω χρονικό διάστημα στα 69 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας 1.060 υποστηριζόμενες θέσεις εργασίας.
Θετικός δείχνει και ο αντίκτυπος στην εκάστοτε γειτονιά από τις συνολικά 25 στην Αττική. Το 47% των δαπανών που συνδέονται με το ταξίδι, ήτοι 218 ευρώ ανά άτομο-επισκέπτη γίνεται σε συνοικιακά μαγαζιά.
«Τα κίνητρα για την υπενοικίαση είναι πολλά», εξηγεί ο κ. Νάσος Γαβαλάς, συνιδρυτής της eazybnb, που διευκολύνει τους ιδιοκτήτες, «υποκαθιστώντας» τους. «Προσφέρουμε ένα πακέτο υπηρεσιών, που ξεκινούν από τη φωτογράφιση και τη διακόσμηση του ακινήτου μέχρι τη συνεννόηση με τους ενδιαφερομένους», λέει ο ίδιος στην «Κ». Το ενδιαφέρον βαίνει αυξανόμενο, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες ζουν στο εξωτερικό ή σε άλλες πόλεις. «Εξ ου και αναλαμβάνουμε ένα από τα 30 αιτήματα που λαμβάνουμε, μόνο σε Αττική, Θεσσαλονίκη ή Πάρο» επισημαίνει. «Συνήθως πρόκειται για το τρίτο ή τέταρτο ακίνητο που έχει κάποιος στην κατοχή του», σημειώνει, «είναι κυρίως σπίτια με “βάρη”, ήτοι μεγάλο ΕΝΦΙΑ αλλά και υψηλό κόστος συντήρησης». Οι ιδιοκτήτες έχουν ήδη αποπειραθεί ανεπιτυχώς να το πουλήσουν ή να το ενοικιάσουν.
«Οι εμπειρίες από τη συμβατική ενοικίαση είναι τα τελευταία έτη ιδιαίτερα δυσάρεστες: οι ενοικιαστές αφήνουν πίσω τους πολλά χρέη ή αποδεικνύονται συνεπείς μόνον όταν το μίσθωμα είναι εξευτελιστικό…».
Αντίθετα, η υπενοικίαση μέσω της πλατφόρμας διασφαλίζει την καταβολή του ενοικίου, δεδομένου ότι απαιτείται η προπληρωμή, ενώ οι ιδιοκτήτες διατηρούν ανά πάσα στιγμή το δικαίωμα να επισκεφθούν το ακίνητό τους για να διαπιστώσουν, αν βρίσκεται σε καλή κατάσταση. Το τελικό αποτέλεσμα τους δικαιώνει, «κατά μέσο όρο τριπλασιάζουν το εισόδημά τους». Μέσος όρος ενοικίασης στην Αθήνα είναι τα 60 ευρώ ημερησίως «ποσό εξαιρετικά χαμηλό, η πραγματική τους αξία είναι στα 100 ευρώ» εκτιμά ο ίδιος, «μακροπρόθεσμα θα ανέβει η τιμή τους». Το ζητούμενο, ωστόσο, παραμένει αν αυτά τα έσοδα δηλώνονται ή όχι στην εφορία. «Πλέον υπάρχει νομοθετικά η δυνατότητα να δηλώσει ενοικίαση για λιγότερο από 30 μέρες και εμείς προτρέπουμε τους πελάτες μας να το πράξουν, για να γλιτώσουν κακοτοπιές…».