O χρόνος έχει αρχίσει να μετράει αντίστροφα για τον Τζαβέντ, που αδημονεί να φτάσει η 25η Μαΐου. Για εκείνη την ημέρα έχει ορισθεί το ταξίδι του στη Νορβηγία, όπου θα σμίξει με τη μητέρα του. «Από την Ελλάδα θα θυμάμαι τον φίλο μου τον Οσάμα και το ταξίδι στη Θεσσαλονίκη», λέει στην «Κ» ο 11χρονος Αφγανός, μισά στα ελληνικά, μισά στα αγγλικά, στο δωμάτιό του στον ξενώνα του Συλλόγου Μερίμνης Ανηλίκων, στα Εξάρχεια. Εδώ φιλοξενούνται δεκαεπτά αγόρια, από δέκα έως δεκαοκτώ ετών, που έχουν «εγκλωβιστεί» στην Αθήνα, από το Σουδάν, την Ερυθραία, το Μαρόκο, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, τη Συρία, το Μπανγκλαντές και την Αλβανία. Το πρωί τα αγόρια πηγαίνουν σχολείο, στο Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο – Λύκειο του Ελληνικού ή στο 36ο Δημοτικό Αθηνών, το απόγευμα συμμετέχουν σε εξωσχολικές δραστηριότητες (γυμναστική, μουσική, χορός, εκμάθηση ξένων γλωσσών).
«Είμαστε ο παλαιότερος ξενώνας ασυνόδευτων ανηλίκων», λέει στην «Κ» ο κοινωνικός λειτουργός, Φώτης Παρθενίδης, που εργάζεται εδώ από το 2004. «Η ανάγκη ήταν ανέκαθεν υπαρκτή, αλλά παλαιότερα η μοναδική προοπτική για τα παιδιά ήταν να μείνουν στην Ελλάδα, οπότε η προτεραιότητά μας ήταν η ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία». Τα δεδομένα έχουν αλλάξει, καθώς η οικογενειακή επανένωση είναι πλέον εφικτή όχι μόνον με συγγενείς πρώτου αλλά και δευτέρου βαθμού. Το 2015 πέρασαν 49 παιδιά από τον ξενώνα.
Επτά χρόνια έχει να συναντήσει τη μητέρα του ο Τζαβέντ. Οταν σκοτώθηκε ο πατέρας του στο Αφγανιστάν, αποφάσισε να πάει πεζή στο Ιράν, στη γιαγιά του. «Εμεινα έναν χρόνο μαζί της, αλλά με προέτρεψε να κατευθυνθώ στη Νορβηγία, όπου έχει εγκατασταθεί η μητέρα μου». Η κ. Δήμητρα Αδαμαντίδου, υπεύθυνη προγραμμάτων του ξενώνα, δεν κρύβει τη λύπη της που θα αποχαιρετίσει «τη χαρά του σπιτιού μας», όπως τον αποκαλεί. Πριν από τον Τζαβέντ, ο επιστήθιος φίλος του, Οσάμα, έφυγε για τις ΗΠΑ, όπου ζει η δική του μητέρα, ενώ την Τρίτη με μια μικρή γιορτή η πολυπολιτισμική παρέα θα αποχαιρετίσει ένα άλλο μέλος της, τον 17χρονο Ιρακινό, κουρδικής καταγωγής, βιρτουόζο στο μουσικό όργανο σάζι, ο οποίος μετακομίζει στο Μάντσεστερ. «Τα παιδιά φεύγουν με μεγάλο ενθουσιασμό για τη Βόρεια Ευρώπη, που αποτελεί άλλωστε το δικό τους Ελντοράντο. Ομως, δεδομένων των μεγάλων πολιτισμικών διαφορών, εκεί αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες απ’ ό,τι εδώ», επισημαίνει ο κ. Παρθενίδης, που θυμάται ακόμα την εθελούσια επιστροφή παλαιών τους «παιδιών» από τη Γερμανία και τη Σουηδία.
«Η κυρία Ελλη, μαγείρισσά μας, αλλά περισσότερο μαμά μας, θα τρελαθεί όταν μάθει ότι ετοιμάζομαι να φύγω», σχολιάζει ο 20χρονος Μουσέ από την Ερυθραία, που προστίθεται στην παρέα μας. Εκείνος ευελπιστεί να φύγει για τη Ζυρίχη, όπου ζουν τα δύο αδέλφια του με τη μητέρα τους, παρόλο που η παραμονή του στέφθηκε με… επιτυχία. «Εχω παίξει σε μια ταινία που βγαίνει σε λίγο καιρό στις αίθουσες [«Ο γιος της Σοφίας», της Ελένης Ψύκου] και σε δύο βιντεοκλίπ των Pentatones». Ο Μουσέ δεν είναι ο μοναδικός φιλοξενούμενος του συλλόγου, ιδρυθέντος το 1924 για τα προσφυγόπουλα της Μικράς Ασίας, που έχει αναπτύξει τις κλίσεις του. «Μαζί μας έχουμε ένα μέλος της εθνικής κρίκετ του Πακιστάν, ενώ μαζί μας είχε μείνει ένας παίκτης της εθνικής παίδων ποδοσφαίρου της Νιγηρίας», σχολιάζει ο κ. Παρθενίδης. «Δημοφιλέστερη ασχολία είναι το ποδόσφαιρο, η δική μας lingua franca».
«Για τα περισσότερα παιδιά το καλύτερο δυνατό σενάριο είναι η αδήλωτη εργασία που θα τους εξασφαλίζει τα προς το ζην», σχολιάζει η κ. Αδαμαντίδου. «Κάθε φορά που αναμετρώνται επιτυχώς με τις δυνάμεις τους ή ανακαλύπτουν κάποιο άγνωστο στα ίδια ταλέντο, τονώνεται η αυτοπεποίθησή τους». Στη λογική αυτή, τα παιδιά του ξενώνα συμμετείχαν σε θερινή κατασκήνωση με άξονα τη ρομποτική και στον αντίστοιχο διαγωνισμό Robotgang του οργανισμού EduACT στη Θεσσαλονίκη, όπου και έλαβαν διάκριση.
Προκειμένου να υποστηρίξουν καλύτερα τα όνειρα των εφήβων, ιδίως όσων πρόκειται να μείνουν στην Ελλάδα, ο σύλλογος ετοιμάζει σε ιδιόκτητο χώρο και με χρηματοδότηση από το Solidarity Now μια νέα δομή, το Youth Center For Refugees, που θα λειτουργεί όπως μια φοιτητική εστία για νέους έως 23 ετών. «Απουσία γονέων, καλούνται να επιλέξουν μεταξύ σπουδών ή δουλειάς», επισημαίνει η κ. Αδαμαντίδου. «Εμείς, ως δεύτεροι γονείς, θέλουμε να τους δώσουμε την ευκαιρία να αφιερωθούν σε μια επιστήμη ή σε μια τέχνη απερίσπαστοι».