Θα είναι το ενεργειακό γεγονός των ημερών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Και μόνο το ότι θα συγκεντρωθούν οι επικεφαλής των χωρών διέλευσης, (Αζερμπαϊτζάν, Ελλάδας, Ιταλίας, ενώ από Τουρκία θα έρθει ο υπουργός Ενέργειας), καθώς και εκπρόσωποι της Κομισιόν και των ΗΠΑ, αποδεικνύει του λόγου το ασφαλές. Ο λόγος αφορά τα εγκαίνια κατασκευής του διαδριατικού αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, που ο κ. Αλέξης Τσίπρας θα κάνει την προσεχή Τρίτη.
Το έργο, που σχεδιάστηκε το 2003 και κατάφερε 10 χρόνια αργότερα να θέσει εκτός συναγωνισμού το μεγαλεπήβολο σχέδιο του «Nabuco West» για τη μεταφορά του αζέρικου αερίου από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ 2, βάζει για πρώτη φορά τη χώρα στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη και θα αποτελέσει αναμφίβολα μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον πρωθυπουργό, να αναδείξει τη γεωπολιτική του σημασία για τη χώρα.
Για την Ελλάδα ο ΤΑΡ αποτελεί τη μεγαλύτερη άμεση ξένη επένδυση εν μέσω κρίσης, ύψους 1,5-2 δισ. ευρώ, που προβλέπεται να δημιουργήσει πάνω από 8.000 θέσεις εργασίας. Συμμετοχή στο έργο έχουν διασφαλίσει ήδη περισσότερες από 150 ελληνικές εταιρείες από διάφορους κλάδους της οικονομίας (κατασκευές, υγεία και ασφάλεια, πληροφορική, συντήρηση, παροχή υπηρεσιών). Επιπλέον, η J&P AΒΑΞ Α.Ε., σε κοινοπραξία με την ιταλική Bonatti SpA, έχει αναλάβει την κατασκευή των δύο εκ των τριών χερσαίων τμημάτων της Βορείου Ελλάδος, που αφορούν σε περίπου 360 χλμ. του αγωγού, και τα Σωληνουργεία Κορίνθου τη σύμβαση προμήθειας σωλήνων διαμέτρου 48 ιντσών και μήκους περίπου 495 χλμ. Επίσης η ΤΕΡΝΑ ανέλαβε από κοινού με την ιταλική Rensco την κατασκευή των σταθμών συμπίεσης του έργου στην Ελλάδα και στην Αλβανία.
Η Ελλάδα, ως χώρα διέλευσης του ΤΑΡ, θα αποτελέσει για πρώτη φορά μέρος του διαδρόμου για τη μεταφορά ενεργειακών πρώτων υλών από τις χώρες παραγωγούς της Κασπίας στις καταναλώτριες χώρες της Ευρώπης, με δυνατότητες μετατροπής της σε ένα hub φυσικού αερίου που μπορεί να διασφαλίσει για την Ευρώπη εναλλακτική τροφοδοσία και να συμβάλει στον περιορισμό της εξάρτησής της από το ρωσικό αέριο. Σε αυτό τον στόχο συμβάλλουν τα έργα του διασυνδετηρίου αγωγού Ελλάδας- Βουλγαρίας που θα δώσει τη δυνατότητα διαφοροποίησης προμήθειας στα γειτονικά κράτη των Βαλκανίων, αλλά και το σχέδιο του τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, που προωθούνται, όπως και ο Τap, με τη στήριξη της Ε.Ε. και των ΗΠΑ.
Οι συναντήσεις
Εξελίξεις στα δύο αυτά έργα αναμένεται να υπάρξουν στο περιθώριο των εγκαινίων του αγωγού ΤΑΡ κατά την προγραμματισμένη συνάντηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνου Σκουρλέτη με την υπουργό Ενέργειας της Βουλγαρίας, Τεμενούσκα Πέτκοβα. Συναντήσεις θα έχει ο κ. Σκουρλέτης και με στελέχη της ιταλικής εταιρείας Εdison που συμμετέχει στο έργο του ΙGB, όπως της εταιρείας Gastrade (Oμιλος Κοπελούζου) που προωθεί τον τερματικό σταθμό της Αλεξανδρούπολης και της αμερικανικής Cheniere που ενδιαφέρεται για τη διάθεση σχιστολιθικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή μέσω του σταθμού της Αλεξανδρούπολης. H γεωπολιτική σημασία του αγωγού ΤΑΡ συνολικά για την Ευρώπη αναμένεται να αναδειχθεί και από τους εκπροσώπους της Κομισιόν και των ΗΠΑ, σε μια προσπάθεια πίεσης και προς την ελληνική κυβέρνηση που «φλερτάρει» εκ νέου με ενεργειακά έργα ρωσικού ενδιαφέροντος.
Ο αγωγός ΤΑΡ, συνολικού μήκους 878 χλμ., αποτελεί μέρος μιας συνολικότερης μεγάλης επένδυσης συνολικού ύψους 45 δισ. ευρώ για τη μεταφορά του αερίου από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ 2 στην Ευρώπη. Θα ξεκινήσει από τους Κήπους στα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία όπου θα διασυνδεθεί με τον αγωγό φυσικού αερίου Ανατολίας (TANAP).
Από εκεί το χερσαίο τμήμα του TAP θα διασχίσει όλη τη Βόρεια Ελλάδα κατά μήκος 550 χλμ. –πρόκειται για το μεγαλύτερο τμήμα του αγωγού– και κατευθυνόμενο από τα ανατολικά προς τα δυτικά μέσω της Αλβανίας θα καταλήξει στις ακτές της Αδριατικής. Το υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού θα ξεκινήσει κοντά στην αλβανική πόλη Fier και θα διασχίσει την Αδριατική για να συνδεθεί στο ιταλικό δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου στη Νότια Ιταλία. Ο σχεδιασμός του προβλέπει σε αρχικό στάδιο τη μεταφορά 10 δισ. κ.μ. αερίου στην Ευρώπη, δυναμικότητα που μπορεί να αναβαθμιστεί φτάνοντας στα 20 δισ. κ.μ. ετησίως.
Mέτοχοι στην κοινοπραξία είναι οι BP (20%), SOCAR (20%), Snam SpA (20%), Fluxys (19%), Enags (16%) και Axpo (5%).