Δύο τάσεις στη χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην Ελλάδα αποκαλύπτει το νέο Ευρωβαρόμετρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Πρώτον, η ύφεση οδηγεί τους Ελληνες στην περικοπή δαπανών στις ηλεκτρονικές τους επικοινωνίες, ακόμη και εκείνες που αφορούν το κινητό τηλέφωνο, και, δεύτερον, η χώρα περιχαρακώνεται σε αναχρονιστικές τεχνολογίες.
Για τις περικοπές δαπανών, το νέο Ευρωβαρόμετρο επιβεβαιώνει τη μεγάλη κάμψη των εσόδων που παρατηρούν οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών στη χώρα μας και κυρίως οι ελληνικές επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας. Τα στοιχεία της έρευνας έδειξαν ότι μέσα στο 2015 τα νοικοκυριά που αξιοποιούσαν τόσο κινητό όσο και σταθερό τηλέφωνο υποχώρησαν κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Από 77% που ήταν το 2014 πέρυσι, το ποσοστό βρίσκεται πλέον στο 72%.
Το Ευρωβαρόμετρο έδειξε ακόμη ότι οι Ελληνες πέρυσι διέκοψαν περισσότερο συνδέσεις κινητής, παρά σταθερής τηλεφωνίας. Μάλιστα, αν δεν υπήρξε κάποιο λάθος στις έρευνες, πέρυσι αυξήθηκαν ουσιαστικά τα νοικοκυριά που κάνουν αποκλειστική χρήση σταθερού, αφού ανήλθαν στο 11% από 5% το 2014 και παράλληλα μειώθηκαν τα νοικοκυριά που κάνουν αποκλειστική χρήση κινητού, αφού υποχώρησαν κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες και έφθασαν στο 16%.
Θεαματικό εύρημα του τελευταίου Ευρωβαρόμετρου είναι ότι η Ελλάδα είναι η χώρα της Ε.Ε. όπου οι κάτοικοί της κάνουν την υψηλότερη χρήση σταθερού τηλεφώνου και αντίστροφα τη μικρότερη χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Συγκεκριμένα, το 69% των ερωτηθέντων στην έρευνα απάντησε ότι κάνει καθημερινή χρήση σταθερού τηλεφώνου και μόλις το 12% χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι δύο αυτές επιδόσεις κατατάσσουν τη χώρα μας στην 1η και στην 28η θέση μεταξύ των 28 χωρών της Ε.Ε. (Ε.Ε.-28).
Η υστέρηση στη χρήση των νέων τεχνολογιών αναδεικνύεται και από άλλους δείκτες του Ευρωβαρόμετρου. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 27η θέση στην Ε.Ε.-28 σε ό,τι αφορά τη διασύνδεση των νοικοκυριών στο Internet μέσω κινητού. Η έρευνα έδειξε ότι το 56% των ελληνικών νοικοκυριών διαθέτει τουλάχιστον μία σύνδεση Internet μέσω δικτύου κινητής, έναντι 69% που είναι ο μέσο όρος στην Ε.Ε.-28. Μόνον η Βουλγαρία εμφανίζει χαμηλότερο ποσοστό από την Ελλάδα, 52%.
Ο αναχρονισμός της χρήσης ΤΠΕ στην Ελλάδα παρουσιάζεται και από το γεγονός ότι οι Ελληνες εμφανίζουν το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε.-28 που θεωρεί τη σταθερή τηλεφωνία την πιο κρίσιμη υπηρεσία στην καθημερινή του ζωή. Το 59% των ερωτηθέντων απάντησε θετικά, έναντι 34% που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε.-28. Τέλος, η Ελλάδα εμφανίζει τα χαμηλότερα ποσοστά στη χρήση εξελιγμένων υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους (cloud), συνδρομών σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες ενημέρωσης (βιβλία ή/και εφημερίδες), σε υπηρεσίες μουσικής ή/και τηλεοπτικού περιεχομένου κ.ά. Ακόμη και για online υπηρεσίες που παρέχονται δωρεάν, π.χ. βιντεοτηλεφωνία μέσω Ιnternet (video calls), μετάδοση μηνυμάτων (instant messaging) κ.λπ., η χρήση στη χώρα μας είναι πολύ χαμηλή.
Η υστέρηση αυτή αναμφίβολα έχει αποτυπωθεί στα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων του κλάδου. Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), έχει υποχωρήσει περίπου 40% μέσα στην περίοδο 2008-2014, ενώ περαιτέρω μείωση, αναφέρουν οι άνθρωποι της αγοράς, σημειώθηκε στη διάρκεια του 2015. Στον συγκεκριμένο τομέα, μεγαλύτερη ήταν η μείωση της αγοράς στην κινητή τηλεφωνία, η οποία στην εξαετία 2008-2014 ανήλθε σε 47%.
Η κάμψη ωστόσο των εσόδων από την παροχή υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας εκτιμάται ότι ξεπέρασε τη συγκεκριμένη περίοδο το 50%, αν συνυπολογιστεί ότι οι επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας πρόσθεσαν νέες δραστηριότητες π.χ. σταθερή τηλεφωνία, πωλήσεις βιβλίων κ.ά. Αναμφισβήτητα όμως, η κάμψη της κινητής τηλεφωνίας στη χώρα μας αποδίδεται στην τάση του καταναλωτή να περιορίσει ιδιαίτερα τη χρήση των υπηρεσιών της, κυρίως ως αποτέλεσμα της μεγάλης ύφεσης και της μείωσης των εισοδημάτων του.