ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Μια σχεδόν επεισοδιακή συνεδρίαση εξελίχθηκε στo εντεκάωρο Eurogroup της Τρίτης, με πολλά ασυνήθιστα συμβάντα και πλούσιο παρασκήνιο. Πρώτο παράδοξο ήταν ότι από τις έντεκα ώρες που βρίσκονταν οι υπουργοί Οικονομικών στο τραπέζι του Εurogroup, σχεδόν τις μισές απλά δεν έκαναν τίποτε άλλο από το… να περιμένουν. Σε μία διπλανή αίθουσα εξελισσόταν το «πραγματικό» Eurogroup όπου ήταν οι «γνωστοί άγνωστοι», δηλαδή ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, ο πρόεδρος του Eurogroup, Γ. Ντάισελμπλουμ και ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Π. Τόμσεν.
«Θολό» προσχέδιο
Μετά τις οκτώ το βράδυ, αφού είχαν συζητηθεί όλα τα υπόλοιπα θέματα της ατζέντας και αφού είχε δοθεί και το πρώτο προσχέδιο της συμφωνίας, ήταν ξεκάθαρο ότι το βασικό θέμα που θα έπρεπε να λυθεί ήταν η συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα. Ούτε αναφορά στον ρόλο του ΔΝΤ δεν υπήρχε σε εκείνο το πρώτο προσχέδιο, οπότε ο «δρόμος ήταν μακρύς» όπως λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ» το απόγευμα της Τρίτης. Οι τρεις άνδρες είχαν μαζί την ομάδα τους, ο Γ. Ντάισελμπλουμ είχε στο πλευρό του τον επικεφαλής του Εuroworking Group Τ. Βίζερ, ο Β. Σόιμπλε τον Τόμας Στέφεν, εκπρόσωπο της Γερμανίας στο Euroworking Group και ο Π. Τόμσεν την επικεφαλής του ελληνικού προγράμματος, Ν. Βελκουλέσκου, τον νομικό σύμβουλο του Ταμείου και έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο από το τμήμα της στρατηγικής αξιολογήσεων (Strategy Policy Review).
Και ενώ οι σχεδόν πέντε ώρες που χρειάστηκαν για να συμφωνήσουν στη συγκεκριμένη αυτή παράγραφο που θα περιείχε σε μερικές γραμμές τη στάση του Ταμείου –έτσι ώστε από τη μία να μην εκφράζει την πλήρη στήριξη στα μέτρα που συμφώνησαν οι Ευρωπαίοι καθώς δεν υιοθέτησαν τις βασικές γραμμές του ΔΝΤ αλλά και από την άλλη να μην «τραβάει την πρίζα» στη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα– μπορεί να ακούγονται πολλές, ήταν πραγματικότητα. «Επρεπε να εκφραστεί με κάποιο τρόπο ότι το Ταμείο θα συμμετάσχει με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω» λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Αυτό όμως που είχε ενδιαφέρον ήταν ότι ακόμα και ανάμεσα στους τέσσερις συμμετέχοντες του Ταμείου δεν υπήρχε κοινή γραμμή. «Μπροστά στον Σόιμπλε διαφωνούσαν, μέχρι που αναγκάστηκαν να βρεθούν σε άλλο δωμάτιο, αυτή τη φορά μόνοι τους» περιγράφει Ευρωπαίος αξιωματούχος. Eν τω μεταξύ, οι υπουργοί Οικονομικών στην άλλη αίθουσα είχαν αρχίσει να εκνευρίζονται, έπειτα από τις 4 ώρες αναμονής περιγράφει ο ίδιος.
Νομικό κώλυμα
Ενα από τα βασικά προβλήματα προέβαλε ο νομικός σύμβουλος του Ταμείου, επιμένοντας ότι θα πρέπει να αναφέρεται ρητά στη δήλωση ότι θα υπάρξει μία δεύτερη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους από το Ταμείο πριν από το τέλος του χρόνου που θα κρίνει τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Η αρχική θέση ήταν ότι θα πρέπει να υπάρξουν δύο αναλύσεις βιωσιμότητας του χρέους, η πρώτη, αυτή που συμφωνήθηκε για το τέλος του 2016 και άλλη μία για το 2018.
Η αναφορά στην πρώτη ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους έγινε δεκτή από τον Β. Σόιμπλε, η δεύτερη όχι και έτσι βρέθηκε ένας συμβιβασμός και γράφτηκε αρκετά περιφραστικά, ώστε σχεδόν να αμφισβητείται.
Επίσης, μεγάλο πρόβλημα και καθυστέρηση δημιούργησε το γεγονός ότι ο Π. Τόμσεν προσπαθούσε να επικοινωνήσει για ώρες με την επικεφαλής του, την Κ. Λαγκάρντ, η οποία βρισκόταν σε κάποιο συνέδριο στο Καζαχστάν και δεν σήκωνε το τηλέφωνο! «Από τις έντεκα μέχρι τη μία περίπου μετά τα μεσάνυχτα οι υπουργοί Οικονομικών περίμεναν βασικά την απάντηση της επικεφαλής του Ταμείου. Κατά τη διάρκεια αυτής της αναμονής, από τη μία άκρη της αίθουσας ακούγεται ένας γνώριμος ρυθμός. Από εκεί που καθόταν η γαλλική πλευρά, δηλαδή ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μ. Σαπέν και ο εκπρόσωπός του στο Εuroworking Group Μ. Μπεζάρ, ακούγεται από κάποιο κινητό τηλέφωνο το Συρτάκι του Ζορμπά. Ο Μπεζάρ αρχίζει και χτυπάει παλαμάκια για μερικά δευτερόλεπτα αλλά πολύ σύντομα σταματάει, καθώς μάλλον κανένας άλλος δεν τον ακολουθεί. Καθώς τα βλέμματα στράφηκαν φυσικά πάνω στον Ελληνα υπουργό Οικονομικών, ο κ. Τσακαλώτος λέει δυνατά: «Δεν ήμασταν εμείς»! Προφανώς δεν ήμασταν εμείς, αφού έτσι κι αλλιώς η διαβούλευση για το χρέος γίνεται ερήμην της Αθήνας.