Είναι πολλοί εκείνοι που πιστεύουν ότι η διαφθορά είναι σύμφυτη με τη Δημοκρατία. Ονειρεύονται έναν ισχυρό και ηθικό ηγέτη για να κόψει τον γόρδιο δεσμό. Προφανώς δεν γνωρίζουν ιστορία. Τα υψηλότερα ποσοστά διαφθοράς απαντώνται στα δικτατορικά αυταρχικά καθεστώτα, αλλά αυτό το μαθαίνουμε αφού πέσουν. Οταν κυβερνούν οι «φωτισμένοι» ηγέτες, ουδείς τολμά να καταγγείλει τη διαφθορά και οι εύπιστοι αυταπατώνται.
Υπάρχει μία ακόμη σημαντική διαφορά. Στις δημοκρατίες υπάρχει κατανομή ισχύος και η διαφθορά αποκεντρώνεται. Στα αντιδημοκρατικά καθεστώτα η διαφθορά είναι μεγάλη και συγκεντρωμένη σε λίγους πέριξ του «φωτισμένου» ηγέτη. Αυτό αποδείχθηκε και μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων και από την πολιτεία αυταρχικών ηγετών, όπως, π.χ., του Ταγίπ Ερντογάν. Αποδεικνύεται και στην περίπτωση της παρέας του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτωρ Ορμπαν, αυτόν που κάποτε η παλαβή Αριστερά είχε εικόνισμα, διότι… αντιστάθηκε στο ΔΝΤ. Οπως διαβάζουμε στην «Καθημερινή» (24.5.2016): «Ο Γκιόργκι Ματόλκσι, επικεφαλής της Τράπεζας της Ουγγαρίας, πρώην υπουργός Οικονομικών την περίοδο 2010-2013 και στενός συνεργάτης του Ούγγρου πρωθυπουργού Ορμπαν, (…) διοχέτευσε κεφάλαια ύψους σχεδόν ενός δισ. δολαρίων σε έξι ιδρύματα που θέσπισε ο ίδιος. Εν συνέχεια χρησιμοποίησε τα κεφάλαια κατά το δοκούν, παρέχοντας ενίοτε υποτροφίες και συχνότερα αγοράζοντας πολυτελείς επαύλεις, διάσημα έργα τέχνης, ακόμη και σφαίρες και όπλα για τους σωματοφύλακές του. Ορισμένες φορές χρηματοδοτούσε εκδόσεις βιβλίων που είχε γράψει ο ίδιος ή που αφορούσαν τον ίδιο».
Η δράση του υποβοηθήθηκε από την αδιαφάνεια που θέσπισε η κυβέρνηση του Ορμπαν, αφού πέρασε «νομοσχέδιο που επιτρέπει σε περισσότερες κρατικές εταιρείες να κρατούν μυστικά τα οικονομικά τους», κάτι σαν «αντι-Δι@ύγεια». Λόγω του στενού ελέγχου της δικαιοσύνης από το καθεστώς, «η Εισαγγελία, που επανειλημμένως αρνήθηκε τα αιτήματα για έρευνες στις δραστηριότητες της κεντρικής τράπεζας, συναίνεσε μόλις την περασμένη εβδομάδα, αλλά διευκρίνισε πως οι έρευνες δεν αφορούν εγκληματικές δραστηριότητες».
Γράψαμε πολλάκις ότι η διαφθορά είναι σύμφυτη με τα ανθρώπινα πράγματα, κάτι που το λένε και τα Ευαγγέλια: «Αφού στην πιο αγία συντροφιά της ανθρώπινης ιστορίας ο ένας στους δώδεκα μαθητές του Ιησού (ο Ιούδας) αποδείχθηκε διεφθαρμένος, πρέπει να ελπίζουμε σε καλύτερα ποσοστά ηθικής στο αχανές Δημόσιο;» («Η παραβολή της διαφθοράς», 13.9.2006). Συνεπώς η διαφθορά θα υπάρχει παντού και πάντα, αλλά σε μία Δημοκρατία, επειδή υπάρχουν αντιτιθέμενα συμφέροντα και ελευθερία καταγγελίας, το φαινόμενο μπορεί να περιοριστεί. Σε ένα αντιδημοκρατικό καθεστώς (αυταρχικό, δικτατορικό, ολοκληρωτικό) η διαφθορά είναι από λίγους αλλά πολύ ισχυρούς. Γι’ αυτό και θα διαιωνίζεται μέχρι την τελική κατάρρευση του καθεστώτος, η οποία, όμως, συμβαίνει όταν καταρρεύσει και η κοινωνία συνολικώς.
Γι’ αυτό καλά κάνουμε και γκρινιάζουμε για τη δική μας αποκεντρωμένη διαφθορά, αλλά πρέπει να ξέρουμε ότι τα καθεστώτα που κάποιοι παρουσιάζουν ως «ηθικούς παραδείσους» είναι πολύ χειρότερα και σ’ αυτόν τον τομέα.