Την παράταση της ισχύος όλων των αδειών ελεγκτών δόμησης -που άρχισαν σταδιακά να λήγουν από τον περασμένο Μάρτιο- και το άνοιγμα της «υπηρεσίας» και σε νέους μηχανικούς προβλέπουν οι ρυθμίσεις που θεσπίστηκαν προ ημερών με το πολυνομοσχέδιο. Ανάμεσα σε άλλα, το ΥΠΕΝ καταργεί την υποχρέωση παρακολούθησης σεμιναρίων και συμμετοχής σε εξετάσεις (υπό τη σκέπη του ΤΕΕ) για τους ελεγκτές δόμησης, καθώς και τις χρηματικές ποινές στους μηχανικούς για τις μικρές παραβάσεις.
Η υποκατάσταση του κράτους από ιδιώτες μηχανικούς στον έλεγχο των οικοδομικών εργασιών θεσπίστηκε το 2011. Το σώμα που δημιουργήθηκε, οι «ελεγκτές δόμησης» αποτελούνται από διπλωματούχους μηχανικούς (ΑΕΙ ή ΤΕΙ) με κατ’ ελάχιστο διετή εμπειρία.
Η διαδικασία είχε τεθεί υπό τον έλεγχο του ΤΕΕ, καθώς για να λάβει άδεια ελεγκτή ο μηχανικός έπρεπε να παρακολουθήσει ενημερωτικό σεμινάριο (όπως αυτά που διοργάνωνε το ΤΕΕ) και να συμμετάσχει σε εξετάσεις (στο ΤΕΕ). Με τη νέα ρύθμιση η υποχρέωση αυτή καταργείται, όπως και η υποχρέωση διετούς εμπειρίας: για κτίρια και κατασκευές έως 250 τμ μπορεί να αδειοδοτηθεί ως ελεγκτής και νέος μηχανικός.
Ωστόσο για κτίρια έως 1.000 τμ χρειάζεται εμπειρία 5 ετών κι για μεγαλύτερα 10 ετών. Το θετικό είναι ότι οι μηχανικοί απαλλάσσονται από το κόστος συμμετοχής σε σεμινάρια και εξετάσεις. Το αρνητικό είναι ότι οι υπηρεσίες του ΥΠΕΝ δύσκολα θα μπορέσουν να ελέγξουν (λ.χ. την γνησιότητα του πτυχίου) σε 10.000 ελεγκτές.
Πάντως μέχρι τη συγκρότηση του νέου μητρώου (στο οποίο θα εγγράφεται κάποιος με απλή αίτηση) παρατάθηκε η ισχύς των αδειών των περίπου 2.500 σήμερα ελεγκτών. Οι άδειες ξεκίνησαν να λήγουν το Μάρτιο (είχαν απομείνει σήμερα περί τις 700 εν ισχύ). Οι νέες άδειες θα έχουν πενταετή διάρκεια.
Με τη νέα ρύθμιση, επίσης, θεσπίζεται ένα «μαξιλαράκι» για τους παρανομούντες μηχανικούς. Οι υποθέσεις, που εντοπίζονται από τους ελεγκτές δόμησης, στέλνονται πρώτα στο οικείο Συμβούλιο Πολεοδομικών και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) και μόνο όσες είναι σοβαρές στο εποπτικό συμβούλιο (όργανο του ΥΠΕΝ), που ανασυγκροτείται. Παράλληλα όσοι μηχανικοί κάνουν μικρές παρανομίες «πέφτουν στα μαλακά», αφού η χρηματική ποινή (από 1.000 έως 20.000 ευρώ) μετατρέπεται σε απλή σύσταση, εφόσον ο μηχανικός παρανομεί για πρώτη φορά.
Σε κάθε περίπτωση και με την παλαιά και τη νέα ρύθμιση οι ποινές για τους παρανομούντες μηχανικούς είναι εξαιρετικά επιεικείς (π.χ. η απαγόρευση εκπόνησης και υπογραφής μελετών για 1-2 μήνες δεν μπορεί να θεωρηθεί αρκούντως απειλητική), επιλογή αμφίβολης αποτελεσματικότητας.