Το κυνήγι της σαύρας – εισβολέα στην παραλία Εδέμ του Φαλήρου

Το κυνήγι της σαύρας – εισβολέα στην παραλία Εδέμ του Φαλήρου

2' 32" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αν αυτές τις ημέρες σας φέρει ο δρόμος σας στο Παλαιό Φάληρο, στην παραλία Εδέμ, και δείτε κάποιους ανθρώπους με καλάμια ψαρέματος να κυνηγούν κάτι… στην άμμο, μην απορήσετε. Πρόκειται για επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Ελληνική Ερπετολογική Εταιρεία, που κυνηγούν ένα συγκεκριμένο είδος σαύρας. Στόχος είναι η εξόντωσή του, καθώς πρόκειται για είδος-εισβολέα, η εξάπλωση του οποίου θα απειλήσει τα ελληνικά είδη σαυρών.

Το πρόβλημα των αποκαλούμενων «χωροκατακτητικών ειδών», δηλαδή των ειδών-εισβολέων που μεταφέρονται από άλλες ηπείρους και διαταράσσουν την ισορροπία της βιοποικιλότητας είναι ένα θέμα που απασχολεί ολοένα και περισσότερο την επιστημονική κοινότητα. Οι γνωστότερες περιπτώσεις στη χώρα μας είναι ο λαγοκέφαλος, ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο (αν φαγωθεί) είδος ψαριού και το κόκκινο σκαθάρι, που καταστρέφει τους φοίνικες. Ομως ο κατάλογος είναι μακρύς και στις περισσότερες περιπτώσεις η μόνη λύση είναι η εξόντωση του «εισβολέα», προκειμένου να μην επικρατήσει στα τοπικά είδη χλωρίδας ή πανίδας, ιδίως όσα είναι ενδημικά, δηλαδή δεν απαντούν αλλού στον κόσμο.

Μια τέτοια περίπτωση είναι και η Podarcis siculus, γνωστή «italian wall lizard», ήτοι ιταλική… «τοιχόσαυρα». Το είδος ανακαλύφθηκε τυχαία στη χώρα μας. «Μια ημέρα, τον Μάρτιο του 2014, περπατούσα στην παραλιακή στο ύψος της Εδέμ, όταν παρατήρησα ένα είδος σαύρας που δεν το είχα ξαναδεί», διηγείται η δρ Χλόη Αδαμοπούλου, από το ζωολογικό μουσείο του τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. «Κατάφερα να τη μαζέψω για να τη μελετήσω. Τα εξωτερικά μορφολογικά χαρακτηριστικά της δεν παρέπεμπαν σε κάποιο ελληνικό είδος. Εκανα μια έρευνα σε πηγές και κατέληξα σε μια υπόθεση, την οποία επιβεβαίωσα μέσω ενός συναδέλφου στην Πορτογαλία. Μάλιστα του απέστειλα ένα δείγμα DNA και έπειτα από εργαστηριακή εξέταση κατέληξε ότι προερχόταν από την Αδριατική».

Οπως εξηγεί ο κ. Παναγιώτης Παφίλης, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Βιολογίας και πρόεδρος της Ελληνικής Ερπετολογικής Εταιρείας, το συγκεκριμένο είδος βρίσκεται κανονικά στην Ιταλία, τις Δαλματικές ακτές και τη νότια Γαλλία. «Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα επεκτατικό είδος, με αποτέλεσμα να είναι η μοναδική σαύρα που έχει πλέον καταγραφεί σε τρεις ηπείρους!» εξηγεί. «Σήμερα έχει καταγραφεί στις ΗΠΑ, στην Τουρκία, στην Ιβηρική χερσόνησο, μέχρι και στη Βρετανία».

Σύμφωνα με μελέτες (που ενισχύονται και από ελληνικό έδαφος), η εν λόγω ιταλική σαύρα είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική, εκτοπίζοντας τα τοπικά είδη. Τρώει τα πάντα, αντίθετα με πολλά ελληνικά είδη και καταλαμβάνει λόγω μεγαλύτερου μεγέθους τα «καλά» σημεία. «Στη Βρετανία και στις ΗΠΑ έλαβαν αμέσως μέτρα για την εξόντωσή της πριν εξαπλωθεί. Αυτό πράττουμε και εμείς, έχοντας λάβει ειδική άδεια από το υπουργείο Περιβάλλοντος», λέει ο κ. Παφίλης. «Είναι ένα σκληρό κομμάτι της επιστήμης, απαραίτητο για την αντιμετώπιση ξενικών ειδών που δημιουργούν προβλήματα. Στην Ελλάδα έχουμε πολλά ενδημικά είδη και πρέπει να τα προστατεύσουμε».

Η «επιχείρηση» ξεκίνησε και φέτος, για δεύτερη χρονιά. Ως μέσο αιχμαλώτισης χρησιμοποιούνται κοινά καλάμια ψαρέματος, με θηλιές στην άκρη. Οι αντιδράσεις πάντως των περιοίκων ποικίλλουν. «Οι περισσότεροι απλά μας ρωτούν τι κάνουμε. Ωστόσο, υπήρχαν και αντιδράσεις από ανθρώπους με μια αυξημένη αίσθηση φιλοζωίας, που ενοχλήθηκαν. Είναι κατανοητό. Είναι δύσκολο να εξηγήσεις ότι είναι απολύτως απαραίτητο να εξοντωθεί το συγκεκριμένο είδος πριν εξαπλωθεί και απειλήσει τα σπάνια, ενδημικά μας είδη», λέει ο κ. Παφίλης. «Πρόκειται για ένα “αναγκαίο κακό”».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή