«Εξι χρόνια μετά την κρίση, η Ελλάδα δεν έχει ακόμη αντιμετωπίσει τις πραγματικές αιτίες της. Δεν βλέπουμε μια διατηρήσιμη ανάκαμψη ούτε αντιμετώπιση των πραγματικών αιτιών της κρίσης, που περιλαμβάνουν τις υψηλές και συχνά σπάταλες κρατικές δαπάνες, την εκτεταμένη φοροδιαφυγή και τις διαρθρωτικές ακαμψίες», επισημαίνει στην «Κ» ο Managing Director και Head of European Foreign Exchange Strategy της Bank of America Merrill Lynch Global Research, Αθανάσιος Βαμβακίδης.
«Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα χρειάζεται βαθιές δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το σημερινό πρόγραμμα περιλαμβάνει τις μεταρρυθμίσεις αυτές, αλλά η εφαρμογή τους μέχρι στιγμής ήταν πολύ κακή», προσθέτει. «Η ανάγκη για τέτοιες μεταρρυθμίσεις είναι επιτακτική, αλλά ο κίνδυνος είναι ότι η ελάφρυνση του χρέους και η συμμετοχή στο πρόγραμμα της ΕΚΤ θα οδηγήσουν σε εφησυχασμό», προειδοποιεί.
Την επιφυλακτικότητα της Merrill Lynch μοιράζονται και άλλοι ξένοι οίκοι. Barclays και Deutsche Bank εμφανίστηκαν οψίμως συγκρατημένα αισιόδοξες, επισημαίνοντας πάντως πως ελλοχεύουν ακόμα κίνδυνοι και υπονοώντας πως πιθανόν να υπάρξουν απογοητεύσεις για όσους έχουν υπερβολικές προσδοκίες.
Η UBS που προ μηνός είχε δώσει σύσταση πώλησης των ελληνικών ομολόγων επανήλθε προ ημερών, δηλώνοντας πως τα ρίσκα περιορίστηκαν μετά τις τελευταίες εξελίξεις. Σίγουρα αυτό καταλαβαίνει κανείς και από το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν διαχειριστές κεφαλαίων, όπως ο Αλμπέρτο Γκάλο της Algebris Investments, που με άρθρο του στη Wall Street Journal καλούσε τους θεσμούς να ελαφρύνουν τα δανειακά βάρη της Ελλάδας. Οπως και της δημοφιλούς στις αγορές στήλης Alphaville των Financial Times, που επιχειρηματολογούσε υπέρ της χαμηλής καθαρής παρούσας αξίας του ελληνικού χρέους, επικαλούμενη τη δουλειά του γνωστού στην Αθήνα για τις απόψεις αυτές επενδυτή Πολ Καζάριαν (Japonica). Επενδυτές όλοι, με προφανή συμφέροντα και βραχυπρόθεσμους ενίοτε ορίζοντες.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και οι πιο αυστηροί είναι θετικότεροι πλέον. Ο Αθ. Βαμβακίδης της Merrill δεν παραλείπει να δηλώσει στην «Κ» πως «η πρόσφατη πρόοδος στην αξιολόγηση είναι μια θετική εξέλιξη, καθώς η μεγάλη καθυστέρηση και οι σχετικές αβεβαιότητες ήταν αρνητικές. Είμαστε αισιόδοξοι βραχυπρόθεσμα με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, που θα επιτρέψει τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Η ανάπτυξη μπορεί επίσης να εκπλήξει θετικά, λόγω όμως του πολύ χαμηλού σημείου εκκίνησης».
«Οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων δείχνουν ότι υπάρχει εμπιστοσύνη στην αγορά πως μια λύση μπορεί να βρεθεί ακόμα και σε δύσκολες καταστάσεις, επειδή αυτό είναι ό,τι συνέβη στο παρελθόν», επισημαίνει ο Γιούσι Χίλγιανεν, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας στη SEB AB. «Φαίνεται να υπάρχει η αντίληψη στην αγορά, την οποία συμμερίζομαι, ότι υπάρχει πολιτική βούληση για να κρατηθεί η χώρα επί του πλοίου.
Τούτου λεχθέντος, η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ένας κίνδυνος που οι επενδυτές δεν μπορούμε να υποτιμήσουμε», συμπληρώνει.
Ανάκαμψη
Η Morgan Stanley εκτιμά πως, παρά την όποια αβεβαιότητα, μεσοπρόθεσμα θα επέλθουν και η άρση των capital controls και η ανάκαμψη της οικονομίας.
Αν και υπογραμμίζει πως η πορεία δεν θα είναι χωρίς αναταράξεις, δηλώνει θετική τόσο για τα ελληνικά ομόλογα όσο και για τις τραπεζικές μετοχές, με καταλύτη την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Κατονομάζει, πάντως, ως κλειδί για την εξέλιξη του θετικού της σεναρίου την ανάληψη της «ισχυρής ιδιοκτησίας» του προγράμματος, θυμίζοντας τις σχετικές θέσεις του επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι.
Το τελικό συμπέρασμα, πάντως, είναι ότι οι ξένοι οίκοι παρακολουθούν –και πάλι– με μεγάλη προσοχή τις ελληνικές εξελίξεις, προσπαθώντας να τις αποτυπώσουν ψύχραιμα. Δεν θέλουν να αναλάβουν ρίσκο οι ίδιοι, αλλά ούτε και για λογαριασμό των πελατών τους, από την άλλη όμως δεν θα ήθελαν να δουν μια επενδυτική ευκαιρία να περάσει «από μπροστά τους» και να χαθεί. Γι’ αυτό βρίσκονται σε διαρκή ετοιμότητα ώστε να προλάβουν κάθε ενδεχόμενο…