Μοιάζει με παραμύθι. Μια ομάδα, από μια μικρή πόλη της Αγγλίας με 329.839 κατοίκους, κατέκτησε φέτος το δύσκολο και εξαντλητικό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου (Premier League) της Αγγλίας, παλεύοντας κόντρα σε μεγαθήρια, με διαφορά 10 βαθμών από τη δεύτερη Arsenal. Πρόκειται φυσικά για τη Leicester, η οποία παρά τη μακρόχρονη ιστορία της (δημιουργήθηκε το 1884), ποτέ δεν στέφθηκε πρωταθλήτρια, και στην περσινή περίοδο φλέρταρε επικίνδυνα με τον υποβιβασμό. Πολλοί χάρηκαν, γιατί επιβεβαιώθηκε ότι το Ποδοσφαιρικό Πρωτάθλημα στην Αγγλία είναι «καθαρό» και δεν το κερδίζει αυτός που ρίχνει τα περισσότερα λεφτά σε παίκτες, προπονητές, διαιτητές και λοιπούς παράγοντες. Αυτοί που στενοχωρήθηκαν ήταν φυσικά οι bookmakers. Η κατάκτηση του Πρωταθλήματος στην αρχή της περιόδου είχε απόδοση 5.000 προς 1. Δηλαδή, όποιος έβαζε 10 λίρες στο στοίχημα αυτό, θα έπαιρνε 50.000 λίρες! Φυσικά, πολλοί φανατικοί οπαδοί της Leicester στοιχημάτισαν μικροποσά (5 με 10 λίρες) και τίναξαν την μπάνκα. Οι συνολικές απώλειες των bookmakers εκτιμάται ότι θα φθάσουν τα 14,4 εκατομμύρια δολάρια. Είναι η μεγαλύτερη απόδοση που έγινε ποτέ στο ποδόσφαιρο. Γι’ αυτό και μοιάζει με παραμύθι. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην επίσημη υποδοχή της ομάδας μαζεύτηκαν περίπου 250.000 άνθρωποι να τους επευφημήσουν.
Αντιλαμβάνομαι την εύλογη απορία σας. Τι σχέση μπορεί να έχει η κατάκτηση του Πρωταθλήματος από τη Leicester με τις οικονομικές σελίδες της «ΚτΚ». Λίγη υπομονή και έχουμε πολλά να μάθουμε από την επιτυχία της.
Ας ξεκινήσουμε από τον προπονητή της ομάδας, τον Claudio Ranieri, ο οποίος είμαι απολύτως βέβαιος ότι κάθε βράδυ στην προσευχή του θα ευχαριστεί τον Θεό που «φώτισε» την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία να τον απολύσει σαν αποτυχημένο τον Νοέμβριο του 2014, πληρώνοντας μια σημαντική αποζημίωση. Εμεινε στον πάγκο της εθνικής μας ομάδας μόλις 4 μήνες, αλλά θεωρήθηκε ότι ήταν ο υπεύθυνος για τις πολύ κακές εμφανίσεις της ομάδας μας. Το αξιοσημείωτο είναι ότι στην Αγγλία θεωρούν ότι η επιτυχία της Leicester οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στον προπονητή της, για τον λόγο αυτό του απονεμήθηκε ο τίτλος του Προπονητή της Χρονιάς (Manager of the Year) από την Ενωση των Προπονητών της Premier League. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ranieri είναι μόλις ο δεύτερος ξένος προπονητής που πήρε αυτόν τον τίτλο. Του δόθηκε ακόμα ο τίτλος του Premier League Accolade και πολλές άλλες διακρίσεις.
Ομως εμείς, μόλις σε τέσσερις μήνες, τον κρίναμε ακατάλληλο και τον διώξαμε κακήν-κακώς, αντί να αναζητήσουμε τα πραγματικά αίτια της αποτυχίας της εθνικής μας. Ποιο είναι το δίδαγμα από την ιστορία αυτή;
Οτι έχουμε την τάση να τα ρίχνουμε στους άλλους για ό,τι στραβό μας συμβαίνει. Ο αποδιοπομπαίος τράγος, γνωστός από την αρχαιότητα. Ειδικά αν είναι ξένος, τόσο το καλύτερο. Του φορτώνουμε στην πλάτη όλες τις δικές μας αμαρτίες και έτσι δεν έχουμε κανένα πρόβλημα ούτε ανάγκη για αυτοκριτική και διάθεση για βελτίωση.
Μήπως και για την κρίση που περνάμε τώρα σαν χώρα, δεν κατηγορούμε τους ξένους ότι είναι υπεύθυνοι για την κατάντια μας; Για όλα φταίνε οι ξένοι. Οι ξένες τράπεζες που έπρεπε να ξεφορτωθούν τα ελληνικά ομόλογα που είχαν στα χέρια τους. Οι ξένες εταιρείες και κυρίως οι γερμανικές που έδιναν μίζες στους πολιτικούς μας. Οι αγορές που μας έδιναν εύκολα τα δανεικά. Οι ελληνικές τράπεζες που μας έδιναν τα διάφορα καταναλωτικά ή στεγαστικά δάνεια. Μόνο ο Θεόδωρος Πάγκαλος τόλμησε να διακηρύξει ότι «μαζί τα φάγαμε» και έπεσαν όλοι να τον φάνε. Το γεγονός ότι το 30% των συνταξιούχων είναι κάτω των 65 χρόνων και ότι το μεγαλύτερο μέρος του δανεισμού μας έχει πάει για να χρηματοδοτήσει τις κάθε λογής συντάξεις, που απλόχερα μοιράζαν οι πολιτικοί μας, δεν συνέβαλε στην κρίση που καλούμαστε να διαχειριστούμε και να αντιμετωπίσουμε τώρα. Το ότι οι μισθοί ανέβαιναν συνεχώς, χωρίς να συνοδεύονται από την αύξηση της παραγωγικότητας, δεν έχει καμία σχέση με την κρίση. Το ότι ακόμα και σήμερα, ύστερα από έξι χρόνια, η μόνη δράση της κυβέρνησης είναι να αυξάνει τους φόρους και τις εισφορές, γιατί αρνείται να πειράξει την «ιερή αγελάδα» και να περικόψει δαπάνες, δεν έχει καμία σχέση με την κρίση. Μας βολεύει όμως να σκεφτόμαστε ότι πάντα φταίνε οι άλλοι, προπαντός αν είναι ξένοι, γιατί μας ζηλεύουν και θέλουν την καταστροφή μας.
Yπάρχει όμως και ένα άλλο σημαντικό δίδαγμα από την επιτυχία της Leicester. Η σημασία του management σε οποιαδήποτε δραστηριότητα. Είτε είναι ποδοσφαιρική ομάδα είτε είναι επιχείρηση είτε είναι κυβέρνηση. Ο ιδιωτικός τομέας το έχει αντιληφθεί εδώ και πολλά χρόνια, γι’ αυτό και αναζητεί τους καλύτερους για τη διαχείριση των επιχειρήσεων. Το κράτος όμως τι κάνει; Ακριβώς το αντίθετο. Συνήθως στις θέσεις των Γενικών Γραμματέων των υπουργείων, των Προέδρων και Διευθυνόντων Συμβούλων των Δημόσιων Επιχειρήσεων βρίσκουμε αποτυχημένους πολιτικούς ή κομματικούς φίλους. Μπορεί ποτέ να πάει μπροστά μια χώρα, όταν αυτοί που τη διοικούν δεν έχουν διοικήσει ούτε περίπτερο; Ας μην απορούμε γιατί, ενώ ο κόσμος προοδεύει, εμείς έχουμε μείνει σε ξεπερασμένα στερεότυπα.
Το τρίτο και τελευταίο δίδαγμα από την επιτυχία της Leicester είμαι βέβαιος ότι θα σας εκπλήξει, γιατί δεν αναδείχθηκε καθόλου στον ελληνικό Τύπο και βρήκα τις πληροφορίες μου από τα εξειδικευμένα έντυπα της πληροφορικής. Στο Computer Weekly της 16η Μαΐου 2016, βρήκα ένα ενδιαφέρον άρθρο με τίτλο: «Foxy Leicester City FC won Premiership with data analytics», όπου περιγράφεται η υπερβολική χρήση της τεχνολογίας και της επιστήμης για τη βελτίωση της απόδοσης των ποδοσφαιριστών. Δεν πρόκειται να σας κουράσω με τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά θα σας δώσω μερικές εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με τη βοήθεια που μπορεί να δώσει η τεχνολογία στην επίτευξη των στόχων.
Η Leicester, όταν πέρυσι κινδύνεψε να υποβιβαστεί, επένδυσε σημαντικά στην τεχνολογία και είναι μια από τις πιο προηγμένες τεχνολογικά ομάδες της Αγγλίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τη βοήθεια της τεχνολογίας είχαν τους λιγότερους τραυματισμούς από όλες τις ομάδες του Αγγλικού Πρωταθλήματος. Αυτό το πέτυχαν με τη χρήση ειδικών συσκευών (wearable technology) στις προπονήσεις (προς το παρόν απαγορεύεται η χρήση τους στους επίσημους αγώνες), οι οποίες καταγράφουν όλα τα ζωτικά στοιχεία και τις επιδόσεις του κάθε παίκτη. Ετσι ο προπονητής μπορεί να εκτιμήσει με μεγάλη ακρίβεια την ετοιμότητα του κάθε παίκτη για τον αγώνα. Για την αποθεραπεία χρησιμοποιούν θαλάμους κρυοθεραπείας, όπου οι ποδοσφαιριστές παραμένουν για 30 δευτερόλεπτα σε θερμοκρασία -60 βαθμών και στη συνέχεια πάνε στον επόμενο θάλαμο και παραμένουν για 2 λεπτά σε θερμοκρασία -135 βαθμών. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται. Το άρθρο δεν διευκρινίζει αν πρόκειται για βαθμούς Κελσίου ή Φαρενάιτ, αλλά λίγη σημασία έχει, γιατί η αντιστοιχία σε βαθμούς Κελσίου είναι -51 και -92, που σημαίνει ότι κάνει πάρα πολύ κρύο! Το μεγάλο αστέρι τους, ο Jamie Vardy, δήλωσε ότι όλοι οι παίκτες χρησιμοποιούν την κρυοθεραπεία non-stop!
Τέλος, μετά από κάθε αγώνα όλοι οι παίκτες εφοδιάζονται με διαδραστικές αναφορές (interactive reports) σε iPads, όπου μπορούν δουν την κριτική του αγώνα. Είναι δύσκολο να φανταστείτε πόσες εταιρείες παρέχουν υπηρεσίες στις επαγγελματικές ομάδες όλου του κόσμου σε όλα τα σπορ, με κοινό παρονομαστή τα λεγόμενα data analytics.
Και εμείς τι κάνουμε; Δεν αναφέρομαι μόνο στο ποδόσφαιρο. Τα data analytics είναι το σημαντικότερο εργαλείο σε όλες τις δραστηριότητες και θα έπρεπε να είναι στις κορυφαίες προτεραιότητες της κυβέρνησής μας στην αντιμετώπιση της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής. Ομως αυτό που κατάλαβε η αλεπουδίτσα του Leicester δεν το καταλαβαίνουν οι δικοί μας και αντιμετωπίζουν την κατάσταση με τους επιτόπου ελέγχους, χωρίς τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας.
ΥΓ.: Φαίνεται ότι ο Ολυμπιακός χρησιμοποιεί ορισμένες υπηρεσίες από μια εταιρεία που βοήθησε και τη Leicester. Πρόοδος!
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.