Τηρώντας τα έθιμα του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, η κυβέρνηση πανηγυρίζει και για τον αναπτυξιακό νόμο. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να συμβεί διαφορετικά, όταν μέχρι τώρα έχει πανηγυρίσει ακόμα και για την εγκατάλειψη κάθε προεκλογικής της υπόσχεσης;
Οι πανηγυρισμοί, φυσικά, της κυβέρνησης για τον αναπτυξιακό νόμο δεν εδράζονται στην πραγματικότητα. Μιλάμε, άλλωστε, για έναν αναπτυξιακό νόμο που θα διοχετεύσει μόλις 480 εκατομμύρια στην αγορά μέχρι το 2022, ένα πενιχρό ποσό συγκριτικά με τις τεράστιες ανάγκες που υπάρχουν για επενδύσεις ώστε να μπορέσει να πάρει μπρος η οικονομία, και οι οποίες υπολογίζονται στα 120, περίπου, δισεκατομμύρια ευρώ!
Αυτό που χρειάζεται πραγματικά η χώρα για να μπει σε αναπτυξιακή τροχιά είναι η υιοθέτηση μιας εθνικής επενδυτικής στρατηγικής με ολιστική προσέγγιση, η οποία δεν θα περιορίζεται σε αποσπασματικές παρεμβάσεις. Αυτό απαιτεί, όμως, πρώτα από όλα την ύπαρξη μιας κυβέρνησης που επιδεικνύει αξιοπιστία στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και φιλικότητα προς την επιχειρηματικότητα και τις ιδιωτικές επενδύσεις, με την παροχή σχετικών κινήτρων. Παράλληλα, προϋποθέτει την αποκατάσταση της ρευστότητας, η οποία έχει υποστεί καίριο πλήγμα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο με τα capital controls στις τράπεζες και τους υπόλοιπους ερασιτεχνικούς κυβερνητικούς χειρισμούς, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας στην αγορά.
Σήμερα όμως έχουμε μια κυβέρνηση που έχει αλλεργία στις επενδύσεις, που ορθώνει συστηματικά εμπόδια στην επιχειρηματικότητα, που υπερφορολογεί πανηγυρίζοντας, που υπονομεύει μεταρρυθμίσεις και που αδυνατεί να αξιοποιήσει πολύτιμα εργαλεία όπως το ΕΣΠΑ, με την απορρόφηση των πόρων της νέας περιόδου να βρίσκεται κάτω από 2%.
Δεν είναι μόνο η δεδομένη έλλειψη αναπτυξιακής στρατηγικής της κυβέρνησης που προβληματίζει έντονα. Είναι και το γεγονός πως κωλυσιεργεί αδικαιολόγητα ακόμα και σε μια σειρά από μέτωπα ήδη δρομολογημένων παρεμβάσεων των οποίων η ολοκλήρωση θα έχει αισθητά θετικά αποτελέσματα! Ενδεικτικά αναφέρω την πλήρη εφαρμογή του Ν. 4262/2014 για την απλούστευση της διαδικασίας αδειοδοτήσεων, την ενεργοποίηση του Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου κεφαλαιακών συμμετοχών, την υιοθέτηση των προτάσεων του ισραηλινού fund of funds ΥΟΖΜΑ για την ανάπτυξη της καινοτομίας και την υλοποίηση των ΣΔΙΤ για τη διαχείριση απορριμμάτων.
Πως θα μπορέσει, λοιπόν, σε αυτό το πλαίσιο, να καλλιεργηθεί η δυναμική που θα ωθήσει την οικονομία μας σε τροχιά ανάπτυξης και θα της επιτρέψει να δημιουργήσει πλούτο και θέσεις εργασίας;
Εξετάζοντας κανείς τον νέο αναπτυξιακό νόμο που η κυβέρνηση φέρνει με καθυστέρηση πολλών μηνών, παρατηρεί μια σειρά από αδυναμίες πέραν των ελάχιστων πόρων που διαθέτει. Θα σταθώ σε μερικές από αυτές.
Πρώτον, περιορίζει τον αριθμό των αξιολογητών των επενδυτικών προτάσεων σε έναν, από δύο που ήταν, δημιουργώντας μεγάλα προβλήματα διαφάνειας και πιθανών καθυστερήσεων στην αξιολόγηση.
Δεύτερον, απαιτούνται τουλάχιστον 32 υπουργικές αποφάσεις για να μπορέσει ο νόμος να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή. Κάτι που σημαίνει πως θα μεσολαβήσει ένα ακόμα άγνωστης διάρκειας διάστημα μέχρι να δούμε τα όποια πρώτα αποτελέσματα.
Τρίτον, η δραστική περικοπή της προκαταβολής ενισχύσεων (η οποία μετά την τροποποίηση του προηγούμενου αναπτυξιακού νόμου έφτανε στο 100% με ισόποση εγγυητική από τράπεζες) επιτείνει περαιτέρω τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις, ακυρώνοντας εν τη γενέσει τους πολλά επενδυτικά σχέδια.
Τέλος, ρίχνει το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος επένδυσης στα 100 χιλιάδες ευρώ, δημιουργώντας κίνητρα για επενδύσεις μικρής κλίμακας και χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Ένα τέτοιο χαμηλό όριο θα είχε νόημα μόνο σε περιπτώσεις startups, όμως έτσι όπως εφαρμόζεται τώρα ακολουθεί μια κοντόφθαλμη, οπισθοδρομική λογική.
Είναι σαφές πως ο συγκεκριμένος αναπτυξιακός νόμος χαρακτηρίζεται από περιορισμένες δυνατότητες και θεμελιώδεις αδυναμίες. Ακόμα κι αν μεταμορφωνόταν, όμως, στον καλύτερο αναπτυξιακό νόμο στον κόσμο, δεν θα αρκούσε για να ξεπεραστεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για την έξοδο της χώρας από την κρίση.
Γιατί το εμπόδιο αυτό είναι, δυστυχώς, η ιδεοληπτικά αντιαναπτυξιακή στάση της κυβέρνησης. Και όσο η κυβέρνηση έχει αυτή τη νοοτροπία, κάθε αναπτυξιακός νόμος θα ήταν ένα πουκάμισο αδειανό.
*Ο κ. Κωστής Χατζηδάκης είναι Αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Βουλευτής Β’ Αθηνών