ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Μπορούν να συνυπάρξουν ο πολιτισμός, η επιστήμη και η πολιτική προς όφελος της γνώσης και της παιδείας των πολιτών; Ασφαλώς είναι το διαρκώς ζητούμενο, αλλά ήταν και κάτι που για λίγο, για τρεις μόνο μέρες, γευτήκαμε, χάρη στην ιδέα, την πρωτοβουλία και την επιμονή του ευρωβουλευτή του Ποταμιού, Γιώργου Γραμματικάκη. Ετσι, όσοι καθηγητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφοι μετείχαν σ' αυτή την αποστολή δεν γνώρισαν μόνο τους χώρους και τρόπο λειτουργίας του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά μέσα στο ίδιο τριήμερο χάρηκαν μιαν εξαιρετική διάλεξη του καθηγητή Αστροφυσικής του ΑΠΘ, Γιάννη Χ. Σειραδάκη, για τον τρόπο λειτουργίας του Μηχανισμού των Αντικυθήρων -ένα επίτευγμα υψηλής τεχνολογίας του αρχαίου κόσμου, που συνεχίζει να εκπλήσσει τους μελετητές του 21ου αιώνα-, αλλά και μια παράσταση, που σκιαγραφούσε την προσωπικότητα ενός άλλου μεγάλου φυσικού, του νομπελίστα Ρίτσαρντ Φάυνμαν, τη μεγάλη επιτυχία του ηθοποιού Γιώργου Κοτανίδη.
Η αποστολή έφτασε στις εντελώς φθινοπωρινές και εμφανώς αστυνομοκρατούμενες και στρατοκρατούμενες Βρυξέλλες το πρωί της περασμένης Δευτέρας και την ίδια μέρα επισκέφτηκαν -άλλοι για πρώτη φορά, άλλοι είχαν ξαναβρεθεί- τους χώρους του Ευρωκοινοβουλίου και ενημερώθηκαν για την ιδεολογική «γεωγραφία» των Ευρωβουλευτών, αλλά και για τον ρόλο της Ενωμένης Ευρώπης. Ηταν η ημέρα της πολιτικής, αλλά και η βραδιά του ποδοσφαίρου, γιατί το βράδυ της Δευτέρας το Βέλγιο έπαιζε με την Ιταλία στο Euro. Οι δρόμοι του κέντρου ήταν γεμάτοι πρόσωπα νέων ανθρώπων, που έφεραν τα χρώματα της σημαίας του Βελγίου με διάφορους και διαφορετικούς τρόπου. Οσο για την Grand Place, ήταν όλη καλυμμένη με τα χρώματα του Pride, σαν φόρο τιμής στα θύματα του Ορλάντο.
Το πρωί της περασμένης Τρίτης, ο καθηγητής Αστροφυσικής στο ΑΠΘ, κ. Γιάννης Χ. Σειραδάκης, σε μια κατάμεστη αίθουσα, με παρόντες αρκετούς από τους Ελληνες ευρωβουλευτές και αξιωματούχους της Ε.Ε. Ο κ. Σειραδάκης εξήγησε τον γοητευτικά περίπλοκο μηχανισμό, και τα εντυπωσιακά βήματα που είχαν κάνει οι επιστήμονες της αρχαίας Ελλάδας και ο Γ. Γραμματικάκης επεσήμανε τις όψεις της «παράλληλης Ελλάδας». Ηταν η ημέρα της επιστήμης, που γοητεύσε το πολυπληθές κοινό, που είχε απορίες και ερωτήσεις.
Το βράδυ της Τρίτης φτάσαμε σ' ένα μικρό περιφερειακό, αλλά κομψό και καλόγουστο θέατρο των Βρυξελλών, μόλις 90 θέσεων: το Poeme, όπου θα παρουσίαζε ο Γιώργος Κοτανίδης και οι συνεργάτες του την παράσταση «QED ή Τι απέδειξε ο κύριος Φάυνμαν» (σε σκηνοθεσία Ιωσήφ Βαρδάκη). Ενα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινότητας των Βρυξελλών γέμισε όχι μόνο τις 90 θέσεις της πλατείας, αλλά και του φουαγιέ, και παρακολούθησε την παράσταση από μια οθόνη τηλεόρασης. Με σκηνικά ελάχιαστα, όπως ενός οποιουδήποτε άλλου ταξιδιώτη έφτασε στις Βρυξέλλες αυτή η παραγωγή που έχει γοητεύσει για πολλούς χειμώνες το αθηναϊκό κοινό αλλά και το κοινό της περιφέρειας και της Κύπρου. Ενα εξαιρετικό θεατρικό κείμενο του Πήτερ Παρνέλ, που αναφέρεται στη ζωή του κορυφαίου φυσικού Ρίτσαρντ Φάυνμαν, του ανθρώπου που μετείχε στην ανακάλυψη της πυρηνικής βόμβας και πήρε το Νόμπελ Φυσικής στον τομέα της Κβαντικής Ηλετρο-Δυναμικής (QED), που είναι οι συνεχείς επιδράσεις του φωτός με την ύλη. Στο σκηνικό δεσπόζει ένας μαυροπίνακας, που ήδη είναι γραμμένο πάνω του με κιμωλία η φράση «Αν δεν μπορώ να το δημιουργήσω, δεν μπορώ να το καταλάβω». Και στη σκηνή παρακολουθούμε, (μέσω του Γιώργου Κοτανίδη), το ζωντάνεμα μιας γοητευτικής και περίπλοκης προσωπικότητας, που αντιμετωπίζει με την ίδια απορία τη ζωή, την επιστήμη και τη βάναυση ασθένειά του. Ο Γιώργος Γραμματικάκης είχε την τύχει να γνωρίσει προσωπικά τον Ρίτσαρντ Φάυνμαν, όταν επισκέφτηκε, το 1979, στο νεοσύστατο τότε, Πανεπιστήμιο Κρήτης. Και στην αρχή της παράστασης μοιράστηκε τη γεύση του από εκείνη την ξεχωριστή προσωπικότητα. Επί σχεδόν δύο ώρες, σ' έναν απαιτητικό και γοητευτικό σχεδόν μονόλογο, παρακολουθήσαμε όχι απλώς μια προσωπογραφία, αλλά και ένα κείμενο που ξεφυλλίζει τη σύγχρονη ιστορία, την πολιτική και τη μόνιμη ήττα των ανθρώπων – το θάνατο. Και κάπου εκεί, στο τέλος του έργου, ένα νέο δροσερό, πανέμορφο κορίτσι, η Δώρα Σαμψώνα, που υποδύεται μια φοιτήτρια του Φάυνμαν, του δίνει το κίνητρο για να προσπαθήσει να διεκδικήσει τη ζωή. Και το κίνητρο δεν είναι άλλο από το κάλλος, τη γοητεία, τον αιωρούμενο έρωτα· τη ζωή δηλαδή. Ηταν η βραδιά του πολιτισμού.
Τρεις διαφορετικές στιγμές, στον ίδιο χώρο, στις Βρυξέλλες, με αποδέκτες τους πολίτες και με γνώμονα την καλλιέργεια της γνώσης, της αισθητικής, της άποψης. Ο Γιώργος Γραμματικάκης δεν αποδείχθηκε μόνο εξαιρετικός οικοδεσπότης, αλλά και ένας αεικίνητος άνθρωπος, πανταχού παρών, πάντα με διάθεση να μιλήσει με όλους, να εξηγήσει, να κάνει χιούμορ, να υπερασπίζεται διαρκώς την ιδέα της Ευρώπης και να δίνει μαθήματα αισιοδοξίας και ορθολογισμού.