Σε λιγότερο από δύο εβδομάδες οι πρωθυπουργοί των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ θα συναντηθούν στη Βαρσοβία, προκειμένου να λάβουν αποφάσεις με κομβική σημασία για τον προσανατολισμό της Συμμαχίας στο εγγύς μέλλον. Οι πιέσεις από τις ανατολικές χώρες για ενίσχυσή τους έναντι ενός πιθανού ρωσικού κινδύνου, η δυσάρεστη πραγματικότητα στη Μεσόγειο Θάλασσα, η οποία έχει μετατραπεί σε ευρύ καυτό μέτωπο από τη Λιβύη έως τη Συρία, καθώς και η οικονομική διάσταση για τη διατήρηση της αποτρεπτικής ισχύος της Συμμαχίας είναι ζητήματα για τα οποία θα πρέπει να λάβουν πειστικές αποφάσεις στη Βαρσοβία κατά το τριήμερο 6-8 Ιουλίου.
Ολοι αυτοί οι προβληματισμοί τέθηκαν επί τάπητος στην τελευταία Σύνοδο των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες (14 και 15 Ιουνίου). Η «Κ» αποκαλύπτει σήμερα (όλα τα σχετικά στοιχεία είναι στη διάθεση της εφημερίδας) τι διαμείφθηκε μεταξύ των υπουργών του ΝΑΤΟ. Κεντρική απόφασή τους ήταν η διαμόρφωση μιας τελικής αναφοράς περί ενίσχυσης της Συμμαχικής Αποτροπής και Αμυνας (Alliance Strengthened Deterrence and Defence Posture). Σε αυτό το πλαίσιο ελήφθη απόφαση για προκεχωρημένη παρουσία (enhanced forward presence) στις χώρες της Βαλτικής και στην Πολωνία, προσαρμοσμένη προκεχωρημένη παρουσία (tailored forward presence) στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία, ενώ προωθείται και ένα πλαίσιο διαμόρφωσης δράσεων στον Νότο (Framework for the South). Πρόκειται, εν ολίγοις, για ασκήσεις, εκπαίδευση εκστρατευτικών δυνατοτήτων και αναθεώρηση των σχεδίων περί τρομοκρατίας.
Ασχέτως των διαδικασιών του ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ έχουν αποφασίσει να ενισχύσουν de facto την παρουσία τους στην περιοχή, κάτι που φάνηκε από τη στάθμευση του αεροπλανοφόρου «Χάρι Τρούμαν» στη Σούδα αλλά και τεσσάρων πλοίων που το συνοδεύουν στη Ρόδο, στη Σαντορίνη και στην Κρήτη. Επιπροσθέτως, ένα πλοίο Διάσωσης του Αμερικανικού Ναυτικού έχει ενταχθεί στη νατοϊκή μοίρα και επιχειρεί ανατολικά της Χίου, σε μία περιοχή όπου προ δύο μηνών η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είχε ανέβει κατακόρυφα.
Κατά τη συνεδρίαση της 14ης Ιουνίου, τους περισσότερους προβληματισμούς εξέφρασε ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ κ. Ας Κάρτερ. Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η ετοιμότητα των συμμαχικών χωρών παραμένει ιδιαίτερα χαμηλή, και ο κ. Κάρτερ έκανε λόγο για έλλειψη πολιτικής βούλησης ορισμένων συμμάχων να συνδράμουν ουσιαστικά στην παραγωγή δυνάμεων. Ο κ. Κάρτερ αναφέρθηκε ονομαστικά στη Γαλλία, στη Γερμανία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ιταλία, στην Ισπανία, στην Τουρκία και στην Πολωνία, και τόνισε ότι, ενώ αυτές οι χώρες δηλώνουν ικανές να διατηρήσουν δυνάμεις 75.000 ανδρών, στην πραγματικότητα δεν μπορούν καν να συγκροτήσουν ένα τάγμα και να το διαθέσουν στην προκεχωρημένη παρουσία της Συμμαχίας στην Πολωνία και στις χώρες της Βαλτικής.
Για το ζήτημα της Ρωσίας, μόνο τρεις χώρες της Συμμαχίας, η Ελλάδα, ο Καναδάς και το Βέλγιο, τάχθηκαν υπέρ της ενίσχυσης του διαλόγου, προκειμένου να γίνονται καλύτερα κατανοητές οι προθέσεις της Μόσχας. Ο κ. Πάνος Καμμένος άφησε να εννοηθεί ότι, παρά την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, γίνονται προσπάθειες για αμυντικές επενδύσεις. Επίσης ζήτησε τη συνέχιση της δράσης του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο.
Συνεισφορές
Από την πλευρά της Πολωνίας, ο κ. Αντόνι Ματσίρεβιτς περιέγραψε τις αποφάσεις ως «το απολύτως ελάχιστο» που μπορεί να κάνει η Συμμαχία, και προθυμοποιήθηκε να συνεισφέρει με μέσα στη Μεσόγειο, κάτι που άλλωστε συζήτησε αργότερα και με τον Ελληνα ομόλογό του. Η Τσεχία και η Σλοβακία δεσμεύθηκαν να πάρουν μέρος στις επιχειρήσεις του ανατολικού μετώπου με έναν λόχο, ενώ ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας Φικρί Ισίκ διαμαρτυρήθηκε για ελλιπή προστασία της χώρας του από τη Συμμαχία. Ο κ. Ισίκ είπε ότι το ΝΑΤΟ διαθέτει προσέγγιση «330 μοιρών» (330 degrees approach), υπονοώντας πως η Τουρκία αφήνεται δίχως επαρκή Συμμαχική παρουσία. Τέλος, τον φόβο τους για την ενίσχυση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στην Κριμαία εξέφρασαν οι υπουργοί Αμυνας της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας. Ο Ρουμάνος υπουργός περιέγραψε την Κριμαία ως ένα… «Kaliningrad plus».
Η Γερμανίδα υπουργός Αμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάγιεν ζήτησε dual track προσέγγιση με τη Ρωσία, ενώ αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στο θέμα του κυβερνοπολέμου, τονίζοντας ότι το γερμανικό ΓΕΕΘΑ έχει δρομολογήσει τη δημιουργία σχετικής διοίκησης, με την πρόσληψη 14.000 εξειδικευμένων εμπειρογνωμόνων. Η Γαλλία τόνισε ότι θα διαθέτει έναν λόχο ετησίως για την ανατολική πτέρυγα, ενώ η Ιταλία φάνηκε πρόθυμη να αναλάβει τη διοίκηση μιας δύναμης υποστήριξης (VJTF), στην οποία θα πάρουν μέρος η Κροατία, η Αλβανία, η Σλοβενία, η Ουγγαρία και η Αυστρία (η οποία δεν ανήκει στο ΝΑΤΟ).