Ούτε λίγες ημέρες δεν διήρκεσε η αισιοδοξία που κάπως σχηματίστηκε στα επιτελεία των τραπεζών με την ολοκλήρωση, ύστερα από πολύμηνη καθυστέρηση, της πρώτης αξιολόγησης του τρίτου μνημονίου. Τα αποτελέσματα του βρετανικού δημοψηφίσματος και η απόφαση για την αποχώρησή της από την Ε.Ε. επαναφέρουν την απαισιοδοξία, διαμορφώνοντας μία νέα περίοδο αβεβαιότητας και αστάθειας, η οποία μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις σε μικρές και αδύναμες χώρες όπως η Ελλάδα.
Σύμφωνα με επιτελικά στελέχη τραπεζών, η αβεβαιότητα για το πώς θα διαμορφωθεί η επόμενη μέρα για την Ευρώπη καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την προσπάθεια επιστροφής καταθέσεων. Υπογραμμίζουν ότι μέχρι να διαμορφωθεί το νέο περιβάλλον και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη για την ικανότητα της Ευρώπης να ξεπεράσει την κρίση, να διατηρήσει τη συνοχή της και προχωρήσει στην επόμενη ημέρα είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψουν καταθέσεις στην Ελλάδα, η οποία παραμένει, με διαφορά, ο αδύναμος κρίκος της Ευρωζώνης. Κατ’ επέκταση η μη βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας καθιστά δύσκολη τη χαλάρωση, πολύ περισσότερο την απόσυρση των κεφαλαιακών περιορισμών. Το πιθανότερο, τονίζουν, είναι ο σχεδιασμός για τη σταδιακή χαλάρωση των capital controls να μετατεθεί για αρκετούς μήνες. Η αβεβαιότητα θα έχει μία ακόμα πολύ σημαντική επίπτωση για τη χώρα μας: την αποθάρρυνση έλευσης ξένων άμεσων επενδύσεων, οι οποίες θεωρούνται κάτι παραπάνω από απαραίτητες για την ανάκαμψη της οικονομίας. Οπως σημειώνουν, το επόμενο διάστημα γενικότερα η Ευρώπη δεν θα είναι ελκυστικός τόπος για επενδύσεις.
Ολα τα παραπάνω δημιουργούν ένα ιδιαίτερα αρνητικό και απαιτητικό περιβάλλον, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολη την ανάκαμψη της οικονομίας κατά το β΄ εξάμηνο. Αντίθετα, οι τράπεζες εκτιμούν ότι η οικονομία θα παραμείνει σε τροχιά συρρίκνωσης μέχρι το τέλος του χρόνου, μεταθέτοντας το «στοίχημα» της ανάπτυξης για το 2017.
Στα 100 εκατ. ευρώ εκτιμά η Moody’s το όφελος από την επαναφορά του waiver, ενώ θεωρεί ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει κατά το προσεχές χρονικό διάστημα στη μείωση του haircut που επιβάλλεται στην ονομαστική αξία των ελληνικών τίτλων.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Moody’s, μετά την εφαρμογή της απόφασης της ΕΚΤ για την επαναφορά του waiver, τίτλοι 7 δισ. ευρώ θα μετακινηθούν από τον ELA στη βασική χρηματοδότηση της ΕΚΤ. Οπως σημειώνει, μετά το «πάγωμα» του waiver τον Φεβρουάριο του 2015 και σε συνδυασμό με τις εκροές καταθέσεων, οι ελληνικές τράπεζες αναγκάστηκαν να αυξήσουν τον δανεισμό τους από τον μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας (ELA), ο οποίος ανήλθε στο ανώτατο σημείο του, στα 87 δισ. ευρώ, τον Ιούνιο του 2015. Τα capital controls και η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών βελτίωσαν τις συνθήκες και οδήγησαν στη μείωση του ELA στα 65 δισ. ευρώ τον Μάιο του 2016. Μετά την επαναφορά του waiver, η χρηματοδότηση μέσω ELA θα περιοριστεί κάτω από τα 60 δισ. ευρώ, βελτιώνοντας το κόστος χρήματος για τις εγχώριες τράπεζες.
Επιπροσθέτως εκτιμά ότι η επαναφορά του waiver θα οδηγήσει την ΕΚΤ σε μείωση του «κουρέματος» που επιβάλλει σε ελληνικούς τίτλους, στο 25% περίπου, όπου βρισκόταν στις αρχές του 2015, από περίπου 45% στην παρούσα φάση, βελτιώνοντας περαιτέρω τις συνθήκες ρευστότητας για τις εγχώριες τράπεζες.